Tin Bộ KH&CN

Năm 2015: Sẽ thực hiện quyết liệt việc chuyển đổi cơ chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm

Posted on by NXB KHKT
10
Th3
 
Đây là một trong những chỉ đạo nhấn mạnh của Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam tại Hội nghị trực tuyến toàn quốc về thực hiện cơ chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm của tổ chức khoa học và công nghệ (KH&CN) công lập (Nghị định 115) tổ chức tại Hà Nội, ngày 6/3/2015. 
 
Toàn cảnh hội nghị
 
Hội nghị do Uỷ ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường (KH,CN&MT) của Quốc hội và Bộ KH&CN phối hợp tổ chức. Các đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng: đồng chí Vũ Đức Đam- Phó Thủ tướng Chính phủ, đồng chí Phan Xuân Dũng- Chủ nhiệm Ủy ban KH,CN&MT của Quốc hội, đồng chí Nguyễn Quân- Bộ trưởng Bộ KH&CN đã tham dự và chủ trì hội nghị.
 
Theo Thứ trưởng Bộ KH&CN Trần Quốc Khánh, hiện nay cả nước có 642 tổ chức KH&CN công lập, gồm 473 tổ chức thuộc các bộ, ngành và 169 tổ chức thuộc các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Trong đó có 488 tổ chức đã được phê duyệt Đề án thực hiện cơ chế tự chủ (đạt 76%) (380 tổ chức thuộc các bộ, ngành và 108 tổ chức thuộc các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương). Hiện nay, còn 154 tổ chức đang xây dựng hoặc đang trình cơ quan có thẩm quyền phê duyệt Đề án thực hiện cơ chế tự chủ, trong đó có 93 tổ chức thuộc các bộ, ngành và 61 tổ chức thuộc các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. 
 
Sau 10 năm triển khai thực hiện Nghị định 115 với tinh thần đổi mới và giao quyền tự chủ mạnh mẽ cho tổ chức KH&CN công lập, nhất là các quyền về thực hiện nhiệm vụ, tài chính và tài sản, tổ chức bộ máy, nhân lực, nhiều tổ chức KH&CN công lập đã chuyển đổi thành công, khẳng định được vị thế, thương hiệu của mình trên thị trường, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho đội ngũ cán bộ khoa học. Hiện 100% tổ chức KH&CN đã được tự chủ trong thực hiện nhiệm vụ KH&CN. Một số tổ chức KH&CN có toàn bộ doanh thu năm 2014 từ các hợp đồng nghiên cứu triển khai và dịch vụ KH&CN, như: Viện Dầu khí Việt Nam với 601 tỷ đồng, Viện Máy và Dụng cụ công nghiệp là 712 tỷ đồng, Viện Nghiên cứu cơ khí là 680 tỷ đồng, Trung tâm Kỹ thuật Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng 3 thuộc Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng là 350 tỷ đồng,… 
 
Tuy nhiên, cũng còn không ít tổ chức KH&CN công lập chưa thành công, chậm chuyển đổi do các nguyên nhân như nhận thức chưa đúng, đầy đủ về cơ chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm; thiếu sự quyết liệt, nghiêm túc trong chỉ đạo thực hiện Nghị định; chậm ban hành, sửa đổi, bổ sung văn bản hướng dẫn; thiếu đồng bộ của hệ thống văn bản pháp luật;… Đây là nguyên nhân khiến rất ít tổ chức KH&CN được giao quyền tự chủ thực sự về tài chính, tổ chức bộ máy, nhân lực và liên kết, hợp tác quốc tế, nhất là ở các địa phương. 
 
Tại hội nghị, rất nhiều ý kiến của các nhà khoa học, cán bộ quản lý khoa học đều đồng tình với những quy định về cơ chế tự chủ tự chịu trách nhiệm của các tổ chức KH&CN công lập, là bước tiến để giúp các nhà khoa học tiếp cận gần hơn và vươn ra thị trường. Các đại biểu đã đề xuất nhiều giải pháp trong đó có việc sửa đổi, bổ sung hoàn thiện các quy định của pháp luật nhằm tạo điều kiện cho các tổ chức KH&CN công lập thực hiện được đầy đủ cơ chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm; hình thành thị trường KH&CN; tham khảo kinh nghiệm các nước trên thế giới; phân loại tổ chức KH&CN công lập; rà soát, đánh giá kết quả hoạt động của các tổ chức KH&CN công lập đã chuyển đổi; kiên quyết sáp nhập hoặc giải thể các tổ chức KH&CN không đủ điều kiện chuyển đổi sang cơ chế tự chủ;…
 
 
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam yêu cầu tháo gỡ bằng được những vướng mắc do các quy định, hướng dẫn liên quan
 
Phát biểu chỉ đạo tại hội nghị, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nhấn mạnh, một trong những vấn đề trọng tâm trong đổi mới, phát triển KH&CN hiện nay là phải công khai minh bạch từ khâu ra đề bài, đề tài, nội dung, quá trình nghiệm thu kết quả đến thông tin kết quả nghiên của KH&CN ở trong và ngoài nước để tránh lặp lại các nghiên cứu được thực hiện trước đó. Và tự chủ chính là khâu quan trọng nhằm thực hiện công khai minh bạch trong nghiên cứu KH&CN ở Việt Nam hiện nay.
 
Theo Phó Thủ tướng, tổng chi cho KH&CN của Việt Nam không thấp so với nhiều nước ở cùng trình độ phát triển trên thế giới. Tuy nhiên, yêu cầu thực tiễn đòi hỏi cần sử dụng hiệu quả hơn nữa nguồn lực này để tăng kinh phí, tăng số người làm KH&CN, đồng thời giảm tình trạng sử dụng kinh phí lãng phí, giảm số người vào bộ máy KH&CN nhưng không làm khoa học. Mục đích của việc tự chủ là để khắc phục những bất cập do bao cấp một thời gian rất dài dẫn đến sử dụng không hiệu quả nguồn lực đầu tư cho KH&CN. Không tạo được động lực để các thành phần ngoài Nhà nước đầu tư vào KH&CN. Với cơ chế tự chủ, ngân sách Nhà nước cấp cho tổ chức KH&CN sẽ theo cơ chế đặt hàng thay vì theo biên chế như hiện nay.
 
Liên quan đến các khó khăn, vướng mắc, Phó Thủ tướng chỉ đạo cần tháo gỡ bằng được những vướng mắc do các quy định, hướng dẫn liên quan. Cụ thể, đề nghị Bộ KH&CN chủ trì, Bộ Nội vụ, Bộ Tài chính,… cùng giải quyết dứt điểm các vướng mắc về vấn đề tự chủ KH&CN trong thẩm quyền của mình hoặc trình Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ quyết định. Hai Bộ Tài chính, Nội vụ cần sửa ngay những quy định không phù hợp về định mức, mô tả vị trí công việc của các nhà khoa học trong tổ chức KH&CN, vốn có những đặc thù khác với cơ quan sự nghiệp công lập. Trong năm 2015, các Bộ ngành, địa phương phải vào cuộc quyết liệt, làm rõ nguyên nhân, nghiêm túc thực hiện tự chủ tất cả các tổ chức KH&CN trực thuộc theo kế hoạch, đặc biệt là 154 tổ chức chưa phê duyệt đề án tự chủ, trên tinh thần “không gia hạn nữa, nếu tổ chức nào không chuyển sang tự chủ thì cắt ngân sách”.
 
 
Bộ trưởng Nguyễn Quân cho biết, Bộ sẽ cùng các bộ, ngành liên quan xây dựng một văn bản tháo gỡ những vướng mắc hiện tại
 
Tại hội nghị, Bộ trưởng Nguyễn Quân ghi nhận ý kiến góp ý của các đại biểu và tiếp thu chỉ đạo của Phó Thủ tướng, đồng thời cho biết trong thời gian tới Bộ KH&CN sẽ phối hợp với các bộ, ngành cùng sự tham mưu của Viện Hàn lâm KH&CN Việt Nam, Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam xây dựng một văn bản mới nhằm cụ thể hóa Nghị định số 16/2015/NĐ-CP mới được Chính phủ ban hành về tự chủ các đơn vị sự nghiệp công lập, tháo gỡ tất cả những khó khăn vướng mắc hiện tại, xây dựng cơ chế phù hợp và đề xuất giải pháp cho các tổ chức KH&CN phải sáp nhập, giải thể.
 
Tin Bộ KH&CN

Hỗ trợ thương mại hoá kết quả nghiên cứu của nhà khoa học

Posted on by NXB KHKT
05
Th3
 
14 nhà khoa học là các giảng viên trường đại học, nhà nghiên cứu và doanh nhân liên quan đến lĩnh vực khoa học và công nghệ (KH&CN) sẽ đến Vương quốc Anh tham gia chương trình “Hỗ trợ thương mại hóa kết quả nghiên cứu của nhà khoa học”. 
 
Ông Nguyễn Văn Trúc- Giám đốc Trung tâm Đào tạo và Hỗ trợ phát triển thị trường công nghệ cho biết như trên tại buổi gặp mặt đoàn đi Vương quốc Anh diễn ra chiều 02/3/2015.
 
Buổi gặp mặt đoàn đi Vương quốc Anh
 
Đây là khoá học đầu tiên của chương trình “Hỗ trợ thương mại hoá kết quả nghiên cứu của nhà khoa học” trong khuôn khổ Chương trình hợp tác nghiên cứu và đổi mới sáng tạo giữa Chính phủ Việt Nam và Chính phủ Vương quốc Anh, Cục Phát triển thị trường và doanh nghiệp KH&CN (Cục PTTTDN), Bộ KH&CN phối hợp với Viện Hàn lâm Kỹ thuật Hoàng gia Anh tổ chức. Mục tiêu của chương trình là nâng cao năng lực đổi mới sáng tạo của các nhà khoa học, nhà sáng chế Việt Nam thông qua thực hành các kỹ năng kinh doanh, xây dựng quan hệ đối tác, tìm kiếm cơ hội đầu tư và trao đổi lâu dài về đổi mới sáng tạo giữa hai nước.
 
Từ ngày 07 đến ngày 19/03/2015, các học viên sẽ tham gia tập huấn 08 ngày tại Vương quốc Anh dưới sự hướng dẫn và bảo trợ của Viện Hàn lâm Kỹ thuật Hoàng gia Anh. Khóa học sẽ cung cấp các kiến thức và kỹ năng về mô hình kinh doanh khoa học công nghệ, phát triển và thuyết phục khách hàng, dựa trên kinh nghiệm thành công của các doanh nghiệp Vương quốc Anh. Các học viên cũng sẽ có cơ hội tham vấn, thực hành và kết nối với các chuyên gia và mạng lưới doanh nghiệp khoa học công nghệ của Viện Hàn lâm. Từ tháng 4 đến tháng 12 năm 2015, các khóa tập huấn bổ sung và hoạt động kết nối tại Việt Nam dưới sự hướng dẫn và bảo trợ của Cục PTTTDN nhằm hoàn thiện kế hoạch kinh doanh phù hợp với chính sách và điều kiện của Việt Nam.
 
Ông Phạm Hồng Quất, Cục trưởng Cục PTTTDN kỳ vọng sau chương trình này các nhà khoa học sẽ tìm hiểu các câu chuyện thành công và thất bại ở Anh, học cách thương mại hóa kết quả nghiên cứu để có thể áp dụng phù hợp khi về Việt Nam.
 
Ông Trần Văn Bình, Chủ tịch Hội đồng thành viên Công ty Đầu tư và Phát triển công nghệ, Trường Đại học Bách khoa Hà Nội chia sẻ, khóa học này sẽ giúp các học viên tìm hiểu về mô hình vườn ươm doanh nghiệp KH&CN, mối quan hệ giữa cộng đồng doanh nghiệp với nhà khoa học, vai trò của nhà nước trong việc ươm tạo doanh nghiệp KH&CN, qua đó sẽ tạo ra hệ sinh thái cho hoạt động khởi nghiệp của Việt Nam.
 
Nguồn:  Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển truyền thông KH&CN
Tin nhà xuất bản

Xuất bản sách khoa học thiếu niên: Vạn dặm gian nan

Posted on by NXB KHKT
26
Th2

 


Ở nước ta, sách phổ biến khoa học, mở mang kiến thức cho thiếu niên (10-15 tuổi) đang rất trống vắng.


Các học sinh tiểu học ở TP.HCM tham gia chương trình Thí nghiệm cho bé (BASF Kids' lab) do Công ty BASF (Đức) tổ chức. Đây là chương trình giúp các em tìm hiểu khoa học bằng những thí nghiệm đơn giản – Ảnh: Đỗ Kim Chung
Trong khi các bạn cùng lứa tuổi ở các nước phát triển khá “thông thiên văn, tường địa lý”, có thể nói vanh vách về hệ Mặt trời, các hành tinh hay các thiên hà, được trang bị những kiến thức ứng dụng trong đời sống thông qua nhiều cuốn sách trình bày đẹp, hình ảnh bắt mắt, giảng giải tường tận các kiến thức khoa học phù hợp với lứa tuổi (từ ôtô, máy bay, vũ trụ, đến cơ thể người, cách thức làm ra đồ ăn, đồ dùng…) thì các học sinh ở Việt Nam chủ yếu phải lo học thêm, lo giải bài tập mà thiếu hẳn những kiến thức đa dạng khác.
Thế là các giá sách, kệ sách tại các cửa hàng bán sách cũng lo đáp ứng nhu cầu đó cho các em, mảng sách phổ biến khoa học dành cho các em đã gặp khó lại càng thêm khó.
Có quá nhiều lý do cho sự thiếu vắng và trầy trật này của sách phổ biến khoa học cho thiếu niên. Ở góc độ xuất bản, hiện chỉ có vài nhà xuất bản (NXB) như NXB Trẻ, NXB Kim Đồng, Công ty Đông A, Long Minh tổ chức xuất bản sách phổ biến khoa học cho thiếu niên, mà chủ yếu là sách dịch.
Ở mảng dành cho lứa tuổi nhi đồng, lực lượng làm sách đông hơn, phần vì dễ làm, không đòi hỏi kiến thức chuyên môn, đầu tư ít hơn, phần cũng dễ bán hơn.
Để có thể định lượng về sự khó khăn này, có thể dùng đến con số mới nhất từ Hội sách Hà Nội (diễn ra đầu tháng 10-2014), theo đó tổng doanh thu toàn hội sách là 5 tỉ đồng, còn tổng doanh thu từ mảng sách phổ biến khoa học cho thiếu niên của NXB Trẻ, NXB Kim Đồng và Công ty Long Minh ước tính chỉ đạt hơn 100 triệu đồng (chiếm 2%). Vì sao có con số buồn bã đó?
Yếu, mỏng và khó
Trái ngược với cảnh tấp nập của các gian hàng bán sách văn học, sách tâm lý, truyện tranh, các gian sách phổ biến khoa học vắng vẻ, đìu hiu, khách ghé thăm chủ yếu là những người yêu thích, hiểu biết về khoa học hoặc làm việc trong các lĩnh vực khoa học đến chọn sách cho bản thân hoặc cho con em mình.
Ngành giáo dục có đến hơn 1 triệu giáo viên nhưng lượng sách phổ biến khoa học tiêu thụ mỗi năm không nhiều, chứng tỏ nhiều giáo viên không hay mua loại sách này. Học sinh thường chỉ quan tâm nhiều đến sách giải bài tập hay sách tham khảo.
Số phụ huynh đi tìm mua sách khoa học vì mục đích nuôi dưỡng đam mê tìm hiểu thế giới sinh động xung quanh và nâng cao khả năng tìm tòi, nghiên cứu cho các em… lại quá ít.
Cái sự “mỏng” đó còn thể hiện trên lực lượng những người làm sách phổ biến khoa học hiện nay, vốn có thể kể ra trên đầu ngón tay. Hiện nay, nổi bật nhất là nhóm cộng tác viên chủ biên tủ sách Khoa học và khám phá cho cả thiếu niên và người lớn của NXB Trẻ, gồm dịch giả Phạm Văn Thiều, GS.TSKH Nguyễn Văn Liễn, TS Vũ Công Lập.
Nhóm thành lập được hơn 10 năm, đã mời các nhà khoa học có uy tín, những nghiên cứu sinh Việt Nam ở ngoài nước tham gia dịch thuật, đến nay đã cho ra đời khoảng 25 đầu sách, như Định lý cuối cùng của Ferma, Mật mã, Bảy nàng con gái của Eva, Cuộc chiến lỗ đen, Bản thiết kế vĩ đại… Trung bình mỗi năm nhóm này dịch được ba quyển sách.
NXB Kim Đồng có ban sách khoa học do dịch giả Hoàng Thanh Thủy làm trưởng ban, dưới sự chỉ đạo của tổng biên tập Nguyễn Huy Thắng, người đã có kinh nghiệm nhiều năm làm sách khoa học.
Ban khoa học của NXB Kim Đồng kiên trì duy trì các tủ sách khoa học, tiêu biểu là Kiến thức thế hệ mới – tủ sách phổ biến kiến thức, trong đó có hàng chục đầu sách về khoa học và công nghệ được các em nhỏ yêu thích.
Đối với lứa tuổi thiếu niên, có nhóm làm sách phổ biến khoa học của Công ty Long Minh do dịch giả Nguyễn Việt Long đứng đầu. Trong những năm gần đây, nhóm đã xuất bản 26 quyển sách về khoa học, trong đó đáng kể nhất là tủ sách Đam mê toán học (gồm 6 quyển) và tủ sách Tập làm nhà phát minh (gồm 12 quyển).
Tập làm nhà phát minh đã bước thêm một bước thông qua các cuộc thi tự làm đồ chơi (tên lửa, máy bay…) tại Trường THPT chuyên Hà Nội – Amsterdam và một số trường khác, lôi cuốn nhiều học sinh tham gia và gieo mầm say mê sáng tạo khoa học cho các em.
Vậy còn số tác giả viết sách phổ biến khoa học của Việt Nam? Câu trả lời là: cực ít, nếu không muốn nói là không có ai. Trên thị trường có một số sách viết về cuộc đời các nhà khoa học, nhưng trong đó chưa có nhiều kiến thức khoa học, một số sách nửa dịch thuật, nửa phóng tác từ nguồn sách tiếng Anh và tiếng Trung, chủ yếu dành cho lứa tuổi nhỏ.
Các tác giả Việt Nam tập trung viết sách giải bài tập để phục vụ trực tiếp cho nhu cầu thi cử của học sinh mà chưa có đủ trình độ, thời gian cũng như sự quan tâm và nhiệt huyết dành cho mảng sách phổ biến khoa học.
Một số GS, PGS, TS là giảng viên đại học cũng bận bịu giảng dạy, hướng dẫn học trò và làm đề tài nghiên cứu, giỏi lắm cũng chỉ dịch ít sách chuyên ngành và giáo trình. Ngay cả khi đã viết được phần lời thì ngành xuất bản Việt Nam cũng thiếu hẳn kho dữ liệu hình ảnh có bản quyền để minh họa, phục vụ cho những cuốn sách ấy.
Mà sách khoa học thì không thể thiếu phần hình ảnh minh họa. Vì thế, tổ chức dịch sách phổ biến khoa học của nước ngoài dù vất vả nhưng vẫn có hiệu quả và đỡ tốn kém cả về thời gian, đầu tư lẫn công sức hơn việc tự viết sách phổ biến khoa học.
Độ khó của sách phổ biến khoa học nói chung, sách phổ biến khoa học cho lứa tuổi thiếu niên nói riêng, nhất là để tránh được sai sót về kiến thức hay thuật ngữ khiến công tác dịch thuật và biên tập khá vất vả.
Ngoài việc yêu thích và hiểu rõ nội dung khoa học trong quyển sách thì để có được bản dịch chính xác và dễ hiểu, công tác hiệu đính bản dịch cũng tốn rất nhiều công sức vì hiếm người làm có trình độ khoa học tốt kết hợp với sự am hiểu về thuật ngữ. Hiện rất ít NXB của Việt Nam có biên tập viên “có nghề” cho mảng sách phổ biến khoa học cho thiếu niên, chủ yếu vẫn dùng người biết ngoại ngữ.
Nhưng quy trình chuẩn để một cuốn sách phổ biến khoa học ra đời cần ít nhất 2-3 biên tập viên có kinh nghiệm đọc và biên tập, nếu cần, bản thảo phải được các chuyên gia trong lĩnh vực đó đọc phản biện để nhận xét, góp ý. Đó là chưa kể việc cần đến những lời giới thiệu xác thực và lôi cuốn của những người nổi tiếng trong lĩnh vực khoa học.
Ngôn ngữ là một trở ngại khác. Hệ thống thuật ngữ tiếng Việt – ngay cả với một số thuật ngữ khoa học có tính phổ thông – còn thiếu hoặc chưa được cập nhật một cách có hệ thống, do đó trong quá trình dịch thuật và biên tập sách khoa học, người dịch hoặc biên tập viên phải cân nhắc, khai phá đặt ra từ mới.
Cuối cùng, với thời gian làm ra quyển sách lâu (có cuốn đến vài ba năm), in số lượng ít (chỉ 1.000-1.500 bản) dẫn đến giá bán một quyển sách phổ biến khoa học khá cao khiến độc giả phải nâng lên đặt xuống nhiều lần khi mua.
Những rào cản khác
Không nói đến những hiệu sách nhỏ hoàn toàn không có loại sách này, nhiều hiệu sách lớn hiện nay không có khu vực bán sách khoa học riêng, nếu có cũng “trộn lẫn” sách lịch sử, sách kỹ năng sống… Nhưng đó mới chỉ là rào cản đầu tiên cho các đơn vị có định hướng làm sách khoa học.
Kênh phân phối sách đến nhà trường cũng “chật hẹp” không kém kênh ra thị trường, thư viện nhà trường không quan tâm lắm đến mảng sách này. Những năm gần đây, vì có các cuộc thi do Bộ Giáo dục và đào tạo tổ chức như Hội thi khoa học và kỹ thuật (Intel ISEF) cấp quốc gia, tình hình có chuyển biến chút đỉnh.
Mỗi năm, hàng nghìn học sinh tham gia nghiên cứu khoa học trong hội thi này nhưng chỉ dừng ở mức ngoại khóa, các tiết học định hướng thẳng vào khoa học trong nhà trường vẫn “mơ về nơi xa lắm”.
Truyền thông cho sách khoa học là vấn đề nan giải, không chỉ ở độ khó của sách mà ngay cả các giải thưởng về sách cũng không có hạng mục sách phổ biến khoa học. Những trường hợp thành công, có tiếng, như tủ sách Khoa học và khám phá là nhờ đóng góp không nhỏ của nhà báo Vũ Công Lập – một chuyên gia truyền thông kỳ cựu và đầy tài năng.
Trước những khó khăn chồng chất này, phổ biến sách khoa học không phải là việc ngày một ngày hai mà là cả một chặng đường dài và cần đến sự chung tay góp sức của rất nhiều người. Một dịch giả nổi tiếng của Việt Nam từng nhận định: “Trong những người trẻ tuổi, không có ai dám dấn thân 100% cho việc dịch sách khoa học”.
Nhật Bản đã tiến hành cuộc cách mạng khoa học kỹ thuật thành công từ thế kỷ 19 để trở thành một cường quốc, trong đó phần dịch thuật sách báo khoa học kỹ thuật phương Tây đóng vai trò quan trọng.
Nhà tư tưởng có ảnh hưởng sâu rộng đến xã hội Nhật Bản cận hiện đại, người làm nên cuộc canh tân minh trị – Fukuzawa Yukichi – kể lại trong cuốn tự truyện của ông (*) chuyện sao trộm sách.
Vào cái thời cả nước Nhật đang xôn xao chuyện một đội tàu của Perry cập cảng và bàn chuyện phòng bị cho hải quân, Fukuzawa được xem một cuốn sách dạy về kỹ thuật xây thành mới xuất bản ở Hà Lan mà một người quen vừa mang về.
Cuốn sách dày chừng 200 trang, đắt bằng cả gia tài nên cậu học trò nghèo Fukuzawa đánh bạo hỏi mượn để… chép trộm. Ông chỉ dám chép vào ban đêm vì sợ bị phát hiện, trong tâm trạng vô cùng căng thẳng, lo lắng của người biết mình đang làm việc của “tên ăn cắp” nên mất gần 30 ngày mới chép xong.
Về sau, khi ông học trường Ogata, toàn trường chỉ có 10 bộ sách ngành vật lý và y được chở từ Hà Lan về, học trò trong trường phải tự sao chép sách bằng bút lông ngỗng, trên giấy được gột hồ từng tờ.
Chuyện chép sách, đặc biệt các cuốn sách mới về kỹ thuật, trở thành một hoạt động tập trung trí lực của học sinh toàn trường, điều về sau khiến họ trở nên khác biệt hoàn toàn với người dân trong toàn nước Nhật bấy giờ: họ đọc được những sách vở tiến bộ của phương Tây, làm được những kỹ thuật mà người thường lúc bấy giờ không hiểu, không làm nổi.
Và vì thế “dù có bần hàn, có nguy nan, quần áo có giản dị, ăn uống có đạm bạc, nhìn qua tưởng như bọn họ là một lũ học trò khố rách áo ôm, nhưng sự cao thượng, linh hoạt về trí lực, tư tưởng lại là điều mà vương gia quý tộc cũng phải cúi đầu”.

(*): Phúc ông tự truyện, NXB Thanh Niên và Alpha Books, 2013.
Đỗ Hoàng Sơn
Nguồn: Tuổi Trẻ

 

 

 

Tin Bộ KH&CN

Thông báo tuyển chọn tổ chức và cá nhân chủ trì thực hiện nhiệm vụ khoa học và công nghệ theo Nghị định thư thực hiện trong kế hoạch năm 2015 (Lĩnh vực: khoa học y dược)

Posted on by NXB KHKT
26
Th1


Vụ Hợp tác quốc tế

Căn cứ Quyết định số 65/QĐ-BKHCN ngày 14/01/2015 của Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ về phê duyệt danh mục nhiệm vụ khoa học và công nghệ theo Nghị định thư đặt hàng để tuyển chọn bắt đầu thực hiện trong kế hoạch năm 2015 (Nội dung chi tiết tại Phụ lục đính kèm).

 

Để tuyển chọn tổ chức và cá nhân chủ trì thực hiện nhiệm vụ nêu trên, Bộ Khoa học và Công nghệ thông báo phương thức và kế hoạch thực hiện việc tuyển chọn như sau:

1. Phương thức tuyển chọn được thực hiện theo quy định tại Thông tư số 12/2014/TT-BKHCN ngày 30/5/2014 của Bộ Khoa học và Công nghệ quy định tuyển chọn, giao trực tiếp tổ chức và cá nhân thực hiện nhiệm vụ khoa học và công nghệ theo Nghị định thư. Chi tiết xin xem tại Trang thông tin điện tử của Bộ Khoa học và Công nghệ.

2. Hồ sơ tham gia tuyển chọn được xây dựng theo mẫu do Bộ Khoa học và Công nghệ ban hành kèm theo các Thông tư nêu trên.

3. Nơi nhận hồ sơ: Hồ sơ đăng ký tham gia tuyển chọn được gửi theo đường bưu điện (ngày nhận hồ sơ là ngày đến của bưu kiện) hoặc gửi trực tiếp đến địa chỉ: Văn phòng Bộ Khoa học và Công nghệ (thông qua Phòng Hành chính), số 113 phố Trần Duy Hưng, quận Cầu Giấy, thành phố Hà Nội.

4. Thời hạn nhận hồ sơ: thời hạn cuối cùng nhận hồ sơ đăng ký tuyển chọn là 17h00 ngày 17/02/2015.

Tệp đính kèm: chi tiết tại http://www.most.gov.vn/Desktop.aspx/Thong_bao/Thong-bao/Thong_bao_tuyen_chon_to_chuc_va_ca_nhan_chu_tri_thuc_hien_nhiem_vu_khoa_hoc_va_cong_nghe_theo_Nghi_dinh_thu_thuc_hien_trong_ke_hoach_nam_2015_Linh_vuc/

– Quyết định Phê duyệt danh mục nhiệm vụ khoa học và công nghệ theo Nghị định thư đặt hàng để tuyển chọn bắt đầu thực hiệntrong kế hoạch năm 2015 (Quyết định số 65/QĐ-BKHCN)
– Danh mục nhiệm vụ KH&CN theo Nghị định thư đặt hàng bắt đầu thực hiện trong kế hoạch năm 2015

Tin Bộ KH&CN

Thông báo tuyển dụng nhân sự cho Dự án “Tăng cường sản xuất và sử dụng gạch không nung ở Việt Nam” Vụ KH&CN các ngành kinh tế – kỹ thuật

Posted on by NXB KHKT
14
Th1

 


Ngày đăng tuyển:

Ngày 30 tháng 12 năm 2014

Vị trí tuyển dụng:

Dự án “Tăng cường sản xuất và sử dụng gạch không nung ở Việt Nam” cần tuyển dụng 04 vị trí làm việc: 01 Quản đốc dự án, 01 Kế toán dự án, 01 Phiên dịch kiêm Cán bộ hành chính dự án, 01 chuyên gia vật liệu xây dựng.

 

Thông tin dự án:

Bộ Khoa học và Công nghệ đang triển khai Dự án "Tăng cường sản xuất và sử dụng gạch không nung (GKN) tại Việt Nam" (gọi tắt là Dự án) được tài trợ bởi Quỹ môi trường toàn cầu (GEF), Chương trình phát triển liên hợp quốc (UNDP) và đồng tài trợ bởi các cơ quan/đơn vị liên quan của Việt Nam.
Mục tiêu của Dự án là cắt giảm tỉ lệ tăng hàng năm mức phát thải khí nhà kính bằng cách giảm dần việc sử dụng nhiên liệu hóa thạch và đất màu để làm gạch thông qua việc tăng cường sản xuất, mua bán và sử dụng gạch không nung ở Việt Nam. Để đạt mục tiêu nói trên, Dự án sẽ góp phần tháo gỡ các rào cản đối với sản xuất và sử dụng GKN thông qua việc thực hiện 04 hợp phần sau:
i) Hỗ trợ chính sách đối với việc phát triển công nghệ sản xuất GKN;
ii) Xây dựng năng lực kỹ thuật để ứng dụng, vận hành sản xuất GKN và sử dụng các sản phẩm GKN;
iii) Hỗ trợ tài chính bền vững cho việc ứng dụng công nghệ sản xuất GKN;
iv) Trình diễn công nghệ sản xuất gạch không nung, đầu tư và nhân rộng.
Dự án sẽ được thực hiện trong thời gian 5 năm và dự kiến sẽ góp phần giảm mức phát thải khí nhà kính thông qua việc thay thế các lò gạch đốt than đá. Mức giảm phát thải khí nhà kính trực tiếp ước tính là 383 ktonnes CO2. Mức giảm phát thải khí nhà kính gián tiếp ước tính là 13.409 ktonnes CO2 được tích lũy trong vòng 10 năm sau khi Dự án kết thúc.
Hồ sơ yêu cầu:

Ứng viên quan tâm cần nộp sơ yếu lý lịch (CV) bằng tiếng Anh và tiếng Việt, thư quan tâm, các bằng cấp chứng chỉ có liên quan tới địa chỉ dưới đây bằng điện tử hoặc bằng giấy. Không trả lại hồ sơ nếu ứng viên không trúng tuyển.

(Thông tin chi tiết về các vị trí tuyển dụng xem tại file đính kèm)

Địa điểm nộp hồ sơ:

Ban quản lý dự án “Tăng cường sản xuất và sử dụng gạch không nung ở Việt Nam”

Bộ Khoa học và Công nghệ
Số 113 Trần Duy Hưng, quận Cầu Giấy, Hà Nội
Tel: 04-35560630; Fax: 04-39439733
Email: ndhau@most.gov.vn

Thời hạn cuối cùng nộp hồ sơ:

Hạn nộp hồ sơ: 16 giờ, ngày 15/01/2015. Riêng đối với vị trí Chuyên gia vật liệu xây dựng, hạn nộp hồ sơ đến 16 giờ, ngày 30/01/2015.

Lưu ý: – Thông báo chỉ gửi tới những thí sinh lọt vào sơ tuyển.

– Không trả lại hồ sơ nếu ứng viên không trúng tuyển.
Chi tiết: http://www.most.gov.vn/Desktop.aspx/Thong_bao/Thong-bao/Thong_bao_tuyen_dung_nhan_su_cho_Du_an_Tang_cuong_san_xuat_va_su_dung_gach_khong_nung_o_Viet_Nam/

 

 

 

Tin Bộ KH&CN

TTO – Quỹ đổi mới KH&CN quốc gia là một định chế tài chính mới có vốn điều lệ là 1.000 tỉ đồng do ngân sách nhà nước cấp. Hằng năm, Quỹ còn được cấp vốn bổ sung

Posted on by NXB KHKT
09
Th1

TTO – Quỹ đổi mới KH&CN quốc gia là một định chế tài chính mới có vốn điều lệ là 1.000 tỉ đồng do ngân sách nhà nước cấp. Hằng năm, Quỹ còn được cấp vốn bổ sung.
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh đổi mới KH&CN chính là “giải pháp có ý nghĩa rất quyết định để doanh nghiệp Việt Nam nâng cao sức cạnh tranh”.

Ảnh: NGŨ HIỆP
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh đổi mới KH&CN chính là “giải pháp có ý nghĩa rất quyết định để doanh nghiệp Việt Nam nâng cao sức cạnh tranh”. – Ảnh: NGŨ HIỆP
Chiều tối 8-1, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng đã dự Lễ ra mắt Quỹ Đổi mới công nghệ quốc gia do Bộ Khoa học và công nghệ (KH&CN) tổ chức.

 

Phát biểu tại buổi lễ, Thủ tướng khẳng định Quỹ đổi mới KH&CN quốc gia là một định chế tài chính mới nhằm thúc đẩy đổi mới công nghệ của đất nước thông qua hỗ trợ các tổ chức – mà trọng tâm là các doanh nghiệp.

Quỹ sẽ góp phần cho sự phát triển khoa học công nghệ đất nước, đặc biệt đối với việc nghiên cứu, ứng dụng, chuyển giao công nghệ vào sản xuất kinh doanh.

“Làm được điều đó thì mới có thể phát triển nhanh, bền vững và đẩy nhanh tiến độ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước”- Thủ tướng nhấn mạnh.

Năm 2015: chỉ tài trợ, chưa cho vay

Theo Quyết định thành lập Quỹ đổi mới công nghệ quốc gia của Thủ tướng Chính phủ, vốn điều lệ của Quỹ là 1.000 tỷ đồng do ngân sách nhà nước về hoạt động khoa học, công nghệ cấp. Hằng năm, Quỹ còn được cấp vốn bổ sung từ ngân sách nhà nước để đạt tổng mức vốn điều lệ này.

Tại lễ khai trương, Thủ tướng cũng nhắc những người trực tiếp làm công tác điều hành, quản lý quỹ cần làm tốt chức năng, nhiệm vụ được giao, “vừa làm vừa rút kinh nghiệm để hoạt động của quỹ ngày càng hoàn thiện và hiệu quả”.

Trao đổi với Tuổi Trẻ bên lề buổi lễ, Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Quân nói “một nửa số vốn điều lệ sẽ được dùng để tài trợ cho các doanh nghiệp nghiên cứu, ứng dụng khoa học công nghệ, thậm chí để nhập khẩu công nghệ, thuê chuyên gia nước ngoài phục vụ đổi mới công nghệ. Nửa quỹ còn lại sẽ dùng để hỗ trợ doanh nghiệp trong bảo lãnh vốn vay, cho vay ưu đãi…”.

Tuy nhiên, ông Quân cho biết năm 2015, do tình hình tài chính khó khăn, số tiền ngân sách đầu tư cho Quỹ mới chỉ dừng ở con số 300 tỷ đồng. Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng đã chia sẻ với Bộ trưởng Nguyễn Quân ở các năm tới sẽ cố gắng bố trí đủ vốn điều lệ cho quỹ là 1.000 tỷ đồng.

“Do nguồn quỹ còn hạn hẹp, nên năm 2015, Quỹ sẽ chỉ tập trung chủ yếu tài trợ các dự án có hợp phần nghiên cứu, hỗ trợ các doanh nghiệp khi tiếp nhận các nghiên cứu từ viện, trường ĐH trong nước hoặc của nước ngoài, chứ chưa hỗ trợ lãi suất vay, bảo lãnh để vay vốn hay cho vay ưu đãi các doanh nghiệp với lãi suất thấp hơn lãi suất ngân hàng thương mại như dự kiến ban đầu”- ông Quân cho biết.

Trọng tâm hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ

Thực tế, ngay khi Quỹ bắt đầu đi vào hoạt động, đã có ý kiến lo ngại Quỹ với nguồn vốn đầu tư từ ngân sách không nhỏ nếu “rót vốn” cho các doanh nghiệp, tập đoàn lớn thì sẽ tăng bất công trong cạnh tranh kinh tế. Đáp lại băn khoăn này, Bộ trưởng Nguyễn Quân khẳng định trọng tâm ưu tiên đầu tư của quỹ không phải là những doanh nghiệp, tập đoàn lớn.

“Quỹ sẽ ưu tiên trước hết đầu tư cho doanh nghiệp KH&CN, trong doanh nghiệp KH&CN lại ưu tiên những lĩnh vực mà Việt Nam đang có thế mạnh như nông, lâm, thủy sản xuất khẩu để có được những sản phẩm quốc gia công nghệ cao. Lưu ý rằng hiện tại, các doanh nghiệp KH&CN của nước ta đều là doanh nghiệp vừa và nhỏ nên tất yếu quỹ sẽ đầu tư cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ, chứ không phải các tập đoàn lớn”- ông Quân lý giải.

Với sự ra đời của quỹ, Bộ KH&CN hy vọng sẽ có nhiều doanh nghiệp đăng ký tham gia trở thành doanh nghiệp KH&CN để được hưởng ưu đãi từ Nhà nước.

“Quan trọng vẫn là số doanh nghiệp đạt tiêu chí doanh nghiệp KH&CN, doanh nghiệp biết quan tâm và dựa vào đổi mới công nghệ để phát triển chứ không phải số lượng doanh nghiệp được cấp chứng nhận.

Vấn đề là nhiều doanh nghiệp không đăng ký vì họ cho rằng nếu trở thành doanh nghiệp KH&CN được miễn một chút thuế, nhưng thủ tục quá phiền hà nên rốt cục họ đành đóng thuế như bình thường để không bị “vướng” vào các thủ tục ấy”- ông Quân chia sẻ.

Theo ông Quân, hiện tại, số doanh nghiệp đáp ứng đủ tiêu chí là doanh nghiệp khoa học công nghệ là hơn 2.000, nhưng thực tế số lượng doanh nghiệp được cấp phép là doanh nghiệp khoa học công nghệ mới chỉ đạt chưa đến 1/10 với tổng số hơn 100 doanh nghiệp trên cả nước.

Theo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, Quỹ đổi mới công nghệ quốc gia vừa là tổ chức tài chính Nhà nước, vừa là đơn vị sự nghiệp phục vụ quản lý Nhà nước, hoạt động không vì mục đích lợi nhuận.

Đối tượng hỗ trợ của Quỹ chủ yếu là các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân có các hoạt động đổi mới và ứng dụng công nghệ, thương mại hóa kết quả nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ để đưa ra thị trường các sản phẩm, dịch vụ mới có hàm lượng công nghệ và giá trị gia tăng cao.

Quỹ đổi mới công nghệ quốc gia hỗ trợ tài chính cho các hoạt động:

1) Nghiên cứu phát triển công nghệ của doanh nghiệp,

2) Chuyển giao công nghệ nhằm nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm dịch vụ hoặc phục vụ sản xuất các sản phẩm chủ lực, sản phẩm quốc gia,

3) Ươm tạo doanh nghiệp KHCN,

4) Ứng dụng công nghệ phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn,

5) Đào tạo cán bộ KH&CN phục vụ hoạt động đổi mới công nghệ của doanh nghiệp.

NGỌC HÀ

Tin khoa học

10 sự kiện khoa học và công nghệ nổi bật trong năm 2014.

Posted on by NXB KHKT
05
Th1

Chiều 24/12, Câu lạc bộ Nhà báo Khoa học và Công nghệ đã công bố 10 sự kiện khoa học và công nghệ nổi bật trong năm 2014.

 

Các sự kiện này được các nhà báo theo dõi lĩnh vực khoa học và công nghệ bình chọn theo 6 lĩnh vực: Cơ chế chính sách, khoa học xã hội và nhân văn, nghiên cứu cơ bản, nghiên cứu ứng dụng, hợp tác quốc tế và tôn vinh các nhà khoa học.
10 sự kiện được bình chọn gồm:

1. Một loạt Nghị định, Thông tư được ban hành để đưa nhanh Luật Khoa học và Công nghệ vào đời sống

Để cụ thể hóa Nghị quyết của Hội nghị Trung ương 6 khóa XI về phát triển Khoa học và Công nghệ và Luật Khoa học và Công nghệ (sửa đổi Luật Khoa học và Công nghệ năm 2000), Bộ Khoa học và Công nghệ đã trình Chính phủ ban hành 6 Nghị định hướng dẫn Luật nhằm đưa nhanh các cơ chế chính sách vào cuộc sống. Các thông tư quy định chi tiết nội dung của các nghị định cũng đã được hoàn thiện theo tinh thần đổi mới của Luật Khoa học và Công nghệ.

2. Ngày Khoa học và Công nghệ Việt Nam (18/5)

Lần đầu tiên Bộ Khoa học và Công nghệ tổ chức Ngày Khoa học và Công nghệ Việt Nam (18/5) và tuần lễ truyền thông Khoa học và Công nghệ với chủ đề “Khoa học và Công nghệ-Động lực phát triển nhanh và bền vững” với sự tham gia của các bộ ngành, địa phương, trường đại học, viện nghiên cứu, tổ chức khoa học và công nghệ trong cả nước.

3. Tổ chức thành công Hội thảo khoa học quốc tế: “Khảo cổ học dưới nước ở Việt Nam và Đông-Nam Á- hợp tác để phát triển”

Trung tuần tháng 10, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam phối hợp tỉnh Quảng Ngãi tổ chức Hội thảo khoa học quốc tế “Khảo cổ học dưới nước ở Việt Nam và Đông Nam Á-Hợp tác để phát triển.”

Các nhà khoa học đã khẳng định Việt Nam là một quốc gia giàu tiềm năng về di sản văn hóa dưới nước, song đang đối mặt với nhiều khó khăn, vướng mắc trong nghiên cứu, bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa ở lĩnh vực này.

4. Sản xuất thép và vật liệu không nung từ bùn đỏ

Nằm trong khuôn khổ các nhiệm vụ của Chương trình Tây Nguyên 3, giai đoạn 2011-2015, Viện Hóa học (thuộc Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam) đã triển khai đề tài cấp Nhà nước “Nghiên cứu công nghệ sản xuất thép và vật liêu không nung từ bùn đỏ trong quá trình sản xuất alumin tại Tây Nguyên.”

Thành công bước đầu của đề tài là khâu “đột phá” đáng nghi nhận của các nhà khoa học trong việc sản xuất thép và vật liệu không nung từ bùn đỏ, bảo vệ môi trường.

5. Nghiên cứu thành công Vaccinn Rotavin-M1

Việt Nam vừa sản xuất và đưa vào thử nghiệm thành công vaccine phòng bệnh tiêu chảy cho trẻ em có tên Rotavin-M1, qua đó trở thành quốc gia thứ hai của châu Á, nước thứ tư trên thế giới nghiên cứu và sản xuất thành công loại vaccine này.

Thành công này thuộc về các nhà khoa học của Trung tâm nghiên cứu sản xuất vắcxin và sinh phẩm y tế do Phó Giáo sư, Tiến sĩ Lê Thị Luân làm chủ nhiệm đề tài.

6.Viện Di truyền Nông nghiệp Việt Nam nhận Giải thưởng “Thành tựu xuất sắc”

Trong năm 2014, Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) trao giải thưởng cho các cá nhân và tổ chức của các nước thành viên có nhiều thành tựu trong lĩnh vực đột biến tạo giống, đóng góp hiệu quả vào bảo đảm an ninh lương thực và phát triển bền vững.

Việt Nam đã giành được ba trong số 23 giải thưởng, trong đó có một giải thưởng “Thành tựu xuất sắc” cho Viện Di truyền nông nghiệp Việt Nam.

7. Ứng dụng công nghệ tế bào gốc trong điều trị ung thư tại Bệnh viện trung ương Huế

Nhóm bác sĩ, y tá Bệnh viện Trung ương Huế đã thực hiện thành công Đề tài cấp Nhà nước độc lập đầu tiên “Nghiên cứu sử dụng tế bào gốc tạo máu tự thân trong điều trị ung thư vú và ung thư buồng trứng.”

Chị Nguyễn Thị Sau là người bệnh đã thoát khỏi căn bệnh ung thư sau khi được chữa bằng phương pháp điều trị ung thư bằng hóa trị liều cao, điều trị đích, kết hợp với ghép tế bào gốc tạo máu tự thân cho phép tiêu diệt tận gốc tế bào ung thư. Thành công của đề tài mở ra phương pháp mới trong điều trị ung thư ở Việt Nam nói chung và ung thư vú, ung thư buồng trứng nói riêng.

8. Hiệp định hợp tác Việt Nam và Hoa Kỳ về sử dụng hòa bình năng lượng hạt nhân

Ngày 6/5, Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ Nguyễn Quân và Ðại sứ đặc mệnh toàn quyền Hợp chủng quốc Hoa Kỳ tại Việt Nam David Shear chính thức ký kết Hiệp định hợp tác giữa Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam và Hợp chủng quốc Hoa Kỳ về sử dụng hòa bình năng lượng hạt nhân.

Hiệp định này được ký kết nhằm điều chỉnh các giao dịch thương mại trong lĩnh vực hạt nhân và tạo khung pháp lý để tăng cường hợp tác giữa Việt Nam với các đối tác Hoa Kỳ trong các hoạt động nghiên cứu, đào tạo phát triển và ứng dụng năng lượng nguyên tử, nhất là trong phát triển điện hạt nhân tại Việt Nam…

9. Giáo sư Châu Văn Minh được bầu làm Viện sĩ Viện hàn lâm Khoa học Belarus

Năm 2014, vượt qua 20 ứng viên, giáo sư Châu Văn Minh, Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ tịch Viện Hàn lâm khoa học và Công nghệ Việt Nam (VAST) cùng hai nhà khoa học khác trên thế giới đã được bầu là Viện sĩ Viện Hàn lâm khoa học Belarus.

Kể từ tháng 3/2000, đến nay Viện Hàn lâm khoa học Belarus mới có thêm 3 viện sĩ nước ngoài, nâng tổng số viện sĩ người nước ngoài của Viện Hàn lâm Belarus lên 13 người.

10. Ba nhà khoa học Việt Nam được Thomson Reuters tôn vinh là những nhà khoa học có ảnh hưởng nhất thế giới năm 2014

Ba nhà khoa học của Việt Nam vừa được tổ chức Thomson Reuters (tổ chức theo dõi và công bố thông tin tri thức về chuyên gia nghề nghiệp toàn cầu) xếp vào danh sách Những nhà khoa học có ảnh hưởng nhất thế giới năm 2014.

Ba nhà khoa học đó là: Giáo sư Đàm Thanh Sơn (giảng dạy ngành vật lý tại Đại học Chicago, Mỹ), Giáo sư, tiến sĩ Nguyễn Sơn Bình (nghiên cứu giảng dạy ngành hoá học tại Đại học Northwestern, Mỹ) và Phó giáo sư, tiến sĩ Nguyễn Xuân Hùng (nghiên cứu giảng dạy về ngành tính toán cơ học tại Trường Đại học Khoa học Tự nhiên Thành phố Hồ Chí Minh, Đại học Tôn Đức Thắng và Đại học Việt-Đức)./.

Tin khoa học

5 công nghệ khoa học sẽ làm thay đổi thế giới trong năm 2015

Posted on by NXB KHKT
30
Th12

 

Bên cạnh trí tuệ nhân tạo và robot, nhiều xu hướng công nghệ có thể làm thay đổi cả thế giới trong năm 2015.
[Video] Ấn tượng với công nghệ xe đua của tương lai
Tương lai không xa sẽ là kỷ nguyên của Cyborg


10 công nghệ có thể trở nên đáng sợ trong tương lai (Phần II)
10 công nghệ có thể trở nên đáng sợ trong tương lai (Phần I)
Những công nghệ khoa học viễn tưởng đột phá trong tương lai
Năm 2014 sắp qua và chúng ta đã được chứng kiến sự phát triển vượt bậc của khoa học công nghệ. Mặc dù sự phát triển này đem lại rất nhiều lợi ích cho loài người, tuy nhiên sự phát triển quá nhanh cũng đem lại nhiều vấn đề khiến chúng ta phải lo lắng. Đáng chú ý nhất có lẽ là trí tuệ nhân tạo và các robot, với nỗi lo sợ chúng có thể hủy diệt xã hội loài người.

Mặc dù vậy những công nghệ này vẫn đem lại lợi ích rất lớn cho xã hội loài người tại thời điểm hiện tại. Và trong năm 2015, chắc chắn trí tuệ nhân tạo và lao động robot sẽ tiếp tục được phát triển mạnh mẽ hơn nữa. Đi cùng với đó là nhiều xu hướng công nghệ có thể làm thay đổi cả thế giới trong năm 2015.
1. Trí tuệ nhân tạo
Trí tuệ nhân tạo có lẽ là vấn đề gây tranh cãi nhiều nhất trong thế giới khoa học cuối năm 2014. Có những nhà khoa học cho rằng khi trí tuệ nhân tạo phát triển một cách hoàn thiện thì có thể là dấu chấm hết cho loài người, nhưng cũng có nhiều người ủng hộ sự phát triển của trí tuệ nhân tạo vì những lợi ích to lớn mà nó đem lại.
Trong năm 2014, chúng ta đã thấy một chương trình máy tính có tên Eugene Groostman vượt qua bài kiểm tra Turing. Cho thấy nó có khả năng nói chuyện như một con người, thậm chí khiến người đối diện tưởng rằng họ đang nói chuyện với người thật.

 

Mặc dù vậy tương lai mà trí tuệ nhân tạo có khả năng đe dọa tới con người còn rất rất xa. Trước mắt trong năm tới, các dự án trí tuệ nhân tạo có thể làm thay đổi thế giới khoa học công nghệ chính là cuộc cách mạng xe không người lái, các ứng dụng trợ lý ảo. Đặc biệt nhất, công ty DeepMind đang phát triển một dự án tái tạo bộ não con người với các tế bào thần kinh bằng silicon và tín hiệu điện mã hóa.
Tùy thuộc vào cách thức sử dụng của con người mà trí tuệ nhân tạo có thể làm thay đổi thế giới theo hướng tích cực hoặc tiêu cực.
2. Lưu trữ dữ liệu Big Data
Chúng ta đang tạo ra một lượng dữ liệu khổng lồ và chia sẻ chúng với tốc độ chóng mặt với mạng internet toàn cầu, do đó mà xu hướng Big data sẽ là vấn đề được quan tâm nhất trong năm 2015 tới. Theo thống kê của gã khổng lồ Google, chúng ta tạo ra khoảng 5 exabyte dữ liệu mỗi hai ngày trong năm 2010 (khoảng 5 tỷ GB, bằng dữ liệu của cả năm 2003). Đến năm 2014 thì con số đó đã tăng gần gấp đôi.

Có thể thấy nhu cầu lưu trữ dữ liệu là rất quan trọng, vì trong năm 2015 con số này sẽ còn tăng cao hơn nữa. Các hãng công nghệ đang tìm cách giải quyết vấn đề này bằng cách phát triển công nghệ lưu trữ mới. Hãng IBM và Intel cũng đang nỗ lực chuyển hóa dữ liệu sang dữ liệu Big Data với các siêu máy tính cho khả năng ra quyết định nhanh chóng và chính xác. Siêu máy tính Watson của IBM chính là một trong số đó.
3. Robot thay thế con người
Giáo sư Julie A. Shah, người đứng đầu khoa Robotics tại Trung tâm nghiên cứu khoa học máy tính và trí tuệ nhân tạo của MIT cho biết “Trong năm 2015, chúng ta sẽ thấy các robot trong dây chuyền sản xuất giúp tăng sản lượng hàng hóa một cách ấn tượng như thế nào”. Bà cũng nhấn mạnh rằng xu hướng sử dụng robot thay thế người lao động trong cách nhà máy sản xuất sẽ phát triển và làm thay đổi hoàn toàn ngành công nghiệp thế giới.

Amazon là một trong những công ty đầu tiên ứng dụng robot tự động vào dây chuyền vận chuyển hàng hóa của mình. Họ có các cánh tay máy Robo-Stow tự động lấy các kiện hàng và sắp xếp chúng trên giá, cùng với robot Kiva với khả năng vận chuyển hàng hóa một cách tự động và chính xác đến điểm cần đến.
Bên cạnh các robot trong nhà máy, robot cá nhân cũng sẽ là xu hướng mới trong năm 2015. Các robot này sẽ là những người giúp việc hữu ích trong từng gia đình. Giáo sư Sangbae Kim cho biết “Trong năm 2015, sẽ có rất nhiều robot xung quanh cuộc sống thường ngày của chúng ta”.
4. Công nghệ nano và vật liệu khoa học
Công nghệ nano là một lĩnh vực còn rất mới mẽ, chúng ta vẫn chưa khai thác hết các ứng dụng của công nghệ này. Một trong những lĩnh vực mà công nghệ nano có thể tạo đột phá trong năm 2015 chính là y học. Các bác sĩ đã tiến hành thử nghiệm việc sử dụng các hạt nano để đưa thuốc vào trong người bệnh, đến đúng các bộ phận cần điều trị giúp tăng hiệu quả chữa bệnh, thậm chí có thể giúp ngăn ngừa và tiêu diệt tận gốc tế bào ung thư.

Trong năm 2015, công nghệ này sẽ được thử nghiệm lâm sàng trên người trước khi xin giấy phép của FDA. Khi được đưa vào sử dụng rộng rãi, phương pháp này sẽ giúp chữa trị nhiều căn bệnh nan y trước đây, đặc biệt là các loại ung thư.


Một ứng dụng đột phá khác của công nghệ nano là vật liệu. Với các ống nano siêu nhỏ, các nhà khoa học có thể tạo ra các loại vật liệu siêu bền với trọng lượng siêu nhẹ, những bề mặt không thấm nước hay thậm chí có thể tự làm sạch. Các vật liệu thông minh này vẫn đang trong quá trình thử nghiệm, tuy nhiên sang năm 2015 sẽ có rất nhiều dự án như vậy được đưa vào thương mại.
5. Pin và công nghệ sạc không dây
Trong khi các hãng sản xuất chạy đua sức mạnh phần cứng thì dung lượng sử dụng pin vẫn đang bị giới hạn, khiến cho sức mạnh tổng thế của các thiết bị di động chưa thể so sánh với máy tính để bàn hay console chơi game truyền thống. Chỉ khi nào dung lượng pin được cải thiện thì lúc đó các thiết bị di động mới có thể thay thế hoàn toàn các thiết bị công nghệ khác.

Trong năm 2015, những nghiên cứu hóa học mới có thể dẫn đến đột phá trong công nghệ pin. Đầu năm nay, Viện Tiêu chuẩn và Công nghệ báo cáo rằng, các nhà khoa học của Viện đã phát triển thành công pin công nghệ mới rẻ hơn, ổn định hơn, mạnh hơn và nhiều năng lượng hơn.
Công nghệ sạc không dây cũng hứa hẹn sẽ có nhiều đột phá mới trong năm 2015. Khi mà công nghệ này đã xuất hiện từ rất sớm nhưng chưa thực sự đem lại hiệu quả và sự tiện lợi chơ người sử dụng. Intel là một trong những công ty đang nghiên cứu công nghệ sạc không dây dựa trên hiện tượng cộng hưởng từ. Và trong năm 2015 chúng ta sẽ thấy những thiết bị di động có dung lượng pin lớn hơn cũng như việc sạc pin trở nên thuận tiện hơn với công nghệ sạc không dây.
Tham khảo: mashable

 

 

 

Tin tức - sự kiện

Nhà xuất bản Khoa học và Kỹ thuật đã tổ chức Hội nghị tổng kết công tác năm 2014 và phương hướng công tác năm 2015.

Posted on by NXB KHKT
29
Th12

Ngày 25/12/2014, Nhà xuất bản Khoa học và Kỹ thuật đã tổ chức Hội nghị tổng kết công tác năm 2014 và phương hướng công tác năm 2015. Đến dự Hội nghị có Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Trần Văn Tùng, đại diện lãnh đạo một số đơn vị của Bộ KH&CN, cùng toàn thể cán bộ công chức, viên chức và người lao động của Nhà xuất bản.


Toàn cảnh buổi Hội nghị

Thay mặt Lãnh đạo Nhà xuất bản, Phó Giám đốc Trương Quang Hùng đã trình bày Báo cáo tổng kết công tác năm 2014 và phương hướng công tác năm 2015. Báo cáo đề cập tới bối cảnh phát triển của ngành xuất bản, tình hình khó khăn chung của ngành trước sự cạnh tranh các loại hình đọc và phương thức tiếp cận thông tin ngoài sách giấy, chưa kể đến tệ nạn in lậu và photocopy tràn lan. Năm 2014 cũng là một năm có rất nhiều vụ việc xử phạt được tiến hành trong ngành xuất bản. 306 xuất bản phẩm bị phát hiện và xử lý, trong đó có 120 xuất bản phẩm có nội dung sai phạm với những hình thức như: yêu cầu phải tái bản sửa chữa, đình chỉ phát hành để sửa chữa. Bên cạnh đó, có không ít ấn phẩm bị thu hồi và đình chỉ phát hành.
Báo cáo nhấn mạnh năm 2014 là năm có nhiều sự kiện trọng đại của đất nước, của ngành khoa học công nghệ và ngành xuất bản.
Trong bối cảnh như vậy, năm 2014, tập thể lãnh đạo và cán bộ Nhà xuất bản Khoa học và Kỹ thuật đã thực hiện nhiều hoạt động và đạt được một số kết quả trên các lĩnh vực: Tập trung triển khai các nhiệm vụ KH&CN đảm bảo đúng tiến độ; Thực hiện 01 đề tài nghiên cứu cấp bộ; Thực hiện số hóa tài nguyên bản thảo.
Nhà xuất bản đã biên tập, xuất bản và nộp lưu chiểu tổng số 166 đầu sách khoa học và kỹ thuật các loại với 132.000 bản, cụ thể: chương trình sách Nhà nước đặt hàng năm 2014, với 8 đề tài và 9.240 bản, chương trình mục tiêu quốc gia đưa thông tin về cơ sở miền núi, vùng sâu, vùng xa, biên giới và hải đảo với 5 đề tài và 22.540 bản; Xuất bản 41 đề tài sách KHCN được Bộ KH&CN đặt hàng. Trong quá trình thực hiện không để ra sai phạm.
– Tổ chức biên tập lịch blốc 2015 với số lượng xuất bản 230.000 bản; lịch bàn với 12.500 bản;
– Phối hợp các trường Đại học, Học viện và Cao đẳng nghề xuất bản giáo trình phục vụ công tác đào tạo và chuyển giao công nghệ;
– Phối hợp với các đơn vị trực thuộc Bộ xuất bản 11 đề tài như Viện Năng lượng nguyên tử, Quỹ Nafosted, Cục Sở hữu trí tuệ, Cục Thông tin Khoa học và Công nghệ quốc gia, Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển truyền thông khoa học và công nghệ  phục vụ cho các nhiệm vụ của Bộ về Khoa học và Công nghệ;
– Phối hợp Vụ Tổ chức cán bộ đánh giá 10 năm thực hiện Chỉ thị số 42-CT/TW ngày 25/8/2004 của Ban Bí thư về nâng cao chất lượng toàn diện hoạt động xuất bản;
– Tổ chức thành công Hội nghị Công tác xuất bản sách khoa học công nghệ, hội nghị nhận được những ý kiến đóng góp quý báu của các đơn vị quản lý nhà nước về công tác xuất bản, của đội ngũ cộng tác viên tâm huyết, củng cố và mở rộng được mạng lưới cộng tác viên.
Tuy nhiên, trong năm 2014, Nhà xuất bản cũng còn những hạn chế nhất định, ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động của Nhà xuất bản. Những hạn chế chính được chỉ ra trong công tác kế hoạch cũng như kiện toàn tổ chức của Nhà xuất bản theo hướng phát huy tính tự chủ, tự chịu trách nhiệm của cán bộ, viên chức và người lao động. Bên cạnh đó, sự kết hợp mạng lưới giữa cán bộ khai thác bản thảo trong và ngoài Nhà xuất bản, cũng như cơ chế chính sách chưa thật phù hợp để tạo dựng đội ngũ cộng tác viên phối hợp chặt chẽ.
Trong phương hướng công tác năm 2015, Nhà xuất bản đã xác định những trọng tâm sau:
Xây dựng và ban hành các phương án xuất bản sách phù hợp yêu cầu thực tế; Cải thiện và nâng cao thu nhập của CBVC; Nâng cao chất lượng đề tài và biên tập các chương trình, kế hoạch xuất bản; Thực hiện số hóa tài nguyên bản thảo đã xuất bản; Tăng cường phối hợp các đơn vị thuộc Bộ xuất bản các đề tài KHCN; Duy trì và phát triển mạng lưới khách hàng, đẩy mạnh công tác phát hành sách thu hồi vốn, trả hết số dư nợ vay; Phát động phong trào thi đua chào mừng kỷ niệm 55 năm ngày thành lập NXB KH&KT, phấn đấu hoàn thành kế hoạch năm 2015, hưởng ứng phong trào thi đua của Khối và Bộ KH&CN.
Thay mặt Lãnh đạo Bộ, Thứ trưởng Bộ KH&CN Trần Văn Tùng đã kết luận sự cố gắng của Ban Lãnh đạo Nhà xuất bản cũng như kết quả mà tập thể cán bộ của Nhà xuất bản đã nỗ lực đạt được trong năm 2014, đồng thời chỉ đạo Nhà xuất bản tập trung vào việc Ban hành các quy chế đúng định hướng phát triển của Nhà xuất bản, tăng cường phối với các đơn vị trong Bộ về công tác xuất bản. Nâng cao năng lực, trình độ của cán bộ để hiệu quả công việc tốt hơn.
Cũng tại hội nghị, Ông Cao Huy Long – Phó Vụ trưởng Vụ Tổ chức cán bộ, Bà Lê Ngân Giang – Phó Vụ trưởng Vụ Thi đua – Khen thưởng, Bà Vũ Thanh Trà chuyên viên Vụ Kế hoạch – Tổng hợp đều phát biểu chia sẻ với những khó khăn của ngành xuất bản nói chung và Nhà xuất bản nói riêng, đồng thời thể hiện tinh thần sẵn sàng phối hợp hỗ trợ Nhà xuất bản trong lĩnh vực chuyên môn nghiệp vụ của mình.
Phát biểu cảm ơn và ghi nhận các ý kiến đóng góp của các đại biểu và chỉ đạo của Lãnh đạo Bộ, thay mặt lãnh đạo và cán bộ Nhà xuất bản, Giám đốc kiêm Tổng Biên tập Ông Phạm Ngọc Khôi đã khẳng định quyết tâm đổi mới của Nhà xuất bản để ngày càng nâng cao hiệu quả trong hoạt động, đáp ứng yêu cầu phát triển của ngành cũng như của Bộ KH&CN./.
Nhà xuất bản Khoa học và Kỹ thuật

 

 

 

 

 

Tin xuất bản

Tờ khai đăng ký quyền tác giả

Posted on by NXB KHKT
21
Th11


CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
        Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

TỜ KHAI ĐĂNG KÝ QUYỀN TÁC GIẢ
KÍNH GỬI: CỤC BẢN QUYỀN TÁC GIẢ
1. Người nộp tờ khai đăng ký
Họ và tên/Tên tổ chức…………………………………………………………………………………
Là: (1)…………………………………………………………………………………………………….
Sinh ngày:……….. tháng……….. năm……………………………………………………………..
Số CMND/Hộ chiếu:……………………….ngày cấp:……………………..tại:…………………
Số giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh:……………………………………………………….
Cấp ngày………tháng……….năm……………tại:………………………………………………….
Quốc tịch:…………………………………………………………………………………………………
Địa chỉ:…………………………………………………………………………………………………….
Số điện thoại:……………………………..Fax:………………………………Email:………………..
Nộp đơn Đăng ký quyền tác giả cho: (2)…………………………………………………………..
2. Tác phẩm đăng ký
Tên tác phẩm:…………………………………………………………………………………………….
Loại hình: (3)……………………………………………………………………………………………..
Ngày hoàn thành tác phẩm:……………………………………………………………………………
Công bố/chưa công bố: (4)……………………………….ngày………tháng………năm……….
Hình thức công bố: (5)………………………………………………………………………………..
Nơi công bố: Tỉnh/Thành phố ……………………………………….Nước………………………..
Nội dung chính của tác phẩm: (6):…………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………….
3. Tác giả (7)
Họ và tên tác giả:………………………………………………………..Nữ/Nam…………………….
Bút danh:……………………………………………………………………………………………………
Sinh ngày:……….. tháng…………. năm…………….tại:…………………………………………….
Số CMND/Hộ chiếu:………………………..ngày cấp………………………tại:…………………….
Quốc tịch:…………………………………………………………………………………………………..
Địa chỉ:………………………………………………………………………………………………………
Số điện thoại:……………………………. Fax:……………………………………Email:…………….
4. Chủ sở hữu quyền tác giả (8)
Họ và tên/ Tên tổ chức…………………………………………………………………………………..
Sinh ngày:……….. tháng…………. năm……………………………………………………………….
Số CMND/Hộ chiếu:………………………..ngày cấp………………………tại:……………………..
Số giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh: ……………………………………………………………
Cấp ngày………….tháng…………năm…………….tại:………………………………………………..
Quốc tịch:…………………………………………………………………………………………………….
Địa chỉ:………………………………………………………………………………………………………..
Số điện thoại:……………………….Fax:………………………………..Email:……………………….
Cơ sở phát sinh sở hữu quyền: (9)…………………………………………………………………….
Tôi xin cam đoan những lời khai trên là đúng sự thật. Nếu sai tôi xin chịu trách nhiệm trước pháp luật.
……………….., ngày……. tháng…….năm……..
Người nộp tờ khai (10)
Hướng dẫn ghi thông tin trên tờ khai đăng ký quyền tác giả
1. Ghi rõ người nộp tờ khai là tác giả hoặc chủ sở hữu quyền tác giả, hoặc người thừa kế, hoặc người được uỷ quyền.
2. Ghi rõ nộp hồ sơ cho tác giả hoặc chủ sở hữu quyền tác giả.
3. Ghi rõ tác phẩm thuộc loại hình nào quy định tại Điều 14 Luật Sở hữu trí tuệ.
4. Nếu tác phẩm đã công bố thì ghi rõ ngày tháng năm công bố; nếu tác phẩm chưa công bố thì ghi “chưa công bố”.
5. Ghi rõ hình thức phát hành bản sao tác phẩm như xuất bản, ghi âm, ghi hình..v.v.
6. Tóm tắt nội dung chính của tác phẩm.
7. Khai đầy đủ các thông tin về tác giả, các đồng tác giả (Tên gọi chính thức, bút danh, bí danh (nếu có), địa chỉ, điện thoại, email v.v…).
8. Khai đầy đủ thông tin về chủ sở hữu, các đồng chủ sở hữu quyền tác giả (Tên gọi chính thức, tên gọi tắt (nếu có), địa chỉ, điện thoại, email v.v…).
9. Ghi rõ là chủ sở hữu quyền tác giả đối với tác phẩm do mình sáng tạo hoặc cơ quan, tổ chức giao nhiệm vụ cho tác giả hoặc cá nhân hoặc tổ chức giao kết hợp đồng sáng tạo với tác giả; hoặc hợp đồng chuyển giao quyền tác giả hoặc người thừa kế.
10. Ghi rõ họ, tên, chức danh, ký tên và đóng dấu.