Ông Đỗ Quý Doãn: ‘Mất cả năm trời để tìm ra sách xứng đáng’

 Chủ tịch Hội Xuất bản chia sẻ câu chuyện chấm Giải thưởng Sách Việt Nam, những việc làm nhằm lan tỏa các cuốn sách giá trị tới cộng đồng.

– Xin ông cho biết Giải thưởng Sách Việt Nam năm nay có điểm gì nổi bật?

 

– Năm nay số lượng các nhà xuất bản tham gia có giảm, nhưng số đầu sách tham gia tăng hơn trước. Việc phân bổ sách đoạt giải ở các hạng mục, giữa các thể loại tương đối đồng đều. Các hạng mục đều tìm được đủ các cuốn sách tôn vinh, nhất là có nhiều bộ sách đồ sộ, được thực hiện với sự đầu tư lớn, kỳ công.

 

Giải thưởng năm nay không chỉ tập trung vào các nhà xuất bản lớn mà còn trao cho những đơn vị ở địa phương như nhà xuất bản Đà Nẵng (bộ Phạm Phú Thứ toàn tập), nhà xuất bản Trẻ, cơ quan của Thành Đoàn TP HCM (hai giải Vàng cho bộ Cổ tích mới và bộ Lịch triều hiến chương loại chí). Điều đó làm cho các nhà xuất bản thấy cơ hội dành cho mỗi nhà là như nhau, chứ không phải chỉ tập trung vào các nhà xuất bản lớn. Quan trọng vẫn là có cuốn sách hay, biên tập tốt, thiết kế đẹp… hay không.

 

Điểm đặc biệt nữa là mảng sách cho thiếu nhi có nhiều cuốn giá trị. Mảng sách giáo dục thiếu nhi cũng có những cuốn thu hút được hội đồng chung khảo.

 

 

Theo ông Đỗ Quý Doãn, các hội đồng chấm Giải thưởng sách Việt Nam đã làm việc công tâm để chọn ra những cuốn sách xứng đáng được giải. Ảnh: Hoàng Hà

– Một năm có vô vàn đầu sách ra thị trường. Ban tổ chức đã nỗ lực như thế nào để tìm ra những tác phẩm xứng đáng trao giải?

 

– Để tìm ra một bộ sách hay, sách đẹp để trao giải không phải điều dễ dàng, có khi chúng tôi mất cả năm trời. Ngay từ khâu lựa chọn sách ở các nhà xuất bản, sau đó ở vòng sơ khảo đã có những tiểu ban. Hội đồng chọn sách gồm các nhà chuyên môn là những Giáo sư, Viện sĩ, nhà văn, nhà thơ, nhà nghiên cứu, nhà giáo… có tầm cỡ. Các tiểu ban lựa chọn trong sáu tháng trời. Sau đó Hội đồng Chung khảo mới họp để chấm giải. Đặc biệt, việc đầu tư cho Hội đồng chấm giải vô cùng thấp, nhưng các thành viên tham gia đều có sự nhiệt tình, tìm ra những tác phẩm giá trị, chất lượng.

 

– Ông đánh giá như thế nào về chất lượng của các cuốn sách dự giải năm nay?

 

-Tất cả sách đưa vào vòng chung khảo đều đạt nững tiêu chí như nội dung chất lượng cao, biên tập kỹ lưỡng, tư liệu phong phú có chất lượng hiệu quả, ảnh hưởng, tác động của nó tới xã hội.

 

Lâu nay, một câu hỏi mà chúng tôi quan tâm là làm sao sau giải thưởng, các cuốn sách được giới thiệu, đánh thức được xã hội. Không chỉ có Hội Xuất bản, mà các đơn vị, địa phương cũng cần chung tay quảng bá cho sách, văn hoá đọc và Giải thưởng Sách Việt Nam.

 

– Một trong những ý nghĩa lớn nhất của Giải thưởng Sách Việt Nam là tìm ra những tác phẩm hay, đẹp. Vậy ban tổ chức có kế hoạch cụ thể nào để quảng bá cho những cuốn sách ấy?

 

– Bao giờ cũng vậy, sau giải thưởng, Hội đều chỉ đạo các thành viên là những nhà xuất bản, đơn vị phát hành có nhiệm vụ quảng bá giới thiệu. Ví dụ, ngay trong Ngày Sách Việt Nam này, các cuốn được giải đều được trưng bày giới thiệu tại Thư viện Quốc gia. Các cuốn sách được giải đều được lựa chọn để giới thiệu tại đường sách Nguyễn Văn Bình, TP HCM. Hội cũng có kế hoạch quảng bá từng sách được giải qua các phương tiện thông tin đại chúng.

 

Không chỉ Hội, bản thân các nhà xuất bản cũng có trách nhiệm quảng bá. Ngay sau lễ trao giải, bản thân các tác giả cũng có những buổi trò chuyện, tọa đàm về tác phẩm của mình.

 

Có rất nhiều hình thức để giới thiệu những cuốn sách đoạt giải. Việc trao giải sách đã làm rồi, làm sao có kinh phí, công sức để quảng bá nó để ý nghĩa giải thưởng được trọn vẹn.

 

 

– Ông có đề đạt, mong muốn gì để tổ chức Giải thưởng Sách Việt Nam được tốt hơn?

 

– Giải thưởng Sách là hoạt động có ý nghĩa, có độ sang trọng, “dẫu có bạc vàng trăm ngàn lượng, không bằng kinh sử một vài pho”. Sách có giá trị như vậy,nên cần có sự quan tâm đầy đủ, xứng đáng cả tinh thần, vật chất từ các cơ quan Đảng, Nhà nước đến các địa phương. Tuy nhiên, để xứng đáng, mỗi nhà xuất bản phải tự làm những cuốn sách thật tốt, thật hay trước đã, phải có sách hay mới có công chúng.

 

– Thưa ông, hiện nay lộ trình Giải thưởng Sách Việt Nam nâng cấp thành giải thưởng Sách Quốc gia đang diễn tiến đến đâu?

 

– Đề xuất của Hội Xuất bản Việt Nam cách đây mấy năm là nâng cấp giải thưởng. Hiện nay, Bộ Thông tin Truyền thông đang hoàn chỉnh lần cuối đề án Giải thưởng Sách Quốc gia từ giải thưởng Sách Việt Nam. Hiện nay các bộ ban ngành cho ý kiến đều hết sức ủng hộ Hội Xuất bản Việt Nam tiếp tục thực hiện giải thưởng Sách, kể cả khi nâng thành giải Sách Quốc gia.

 

 

Thu Hiền – Quang Đức