Ngành xuất bản Ấn Độ đối mặt nhiều thách thức

Sự gia tăng chi phí sản xuất, vận chuyển dẫn đến việc các đơn vị làm sách ở Ấn Độ buộc phải giảm thư mục các đầu sách dự định xuất bản.

 

Những nguyên nhân khách quan do đại dịch, chi phí vật tư sản xuất cao và tình hình lạm phát khiến các nhà xuất bản của Ấn Độ đang phải đối mặt với hàng loạt thách thức.

Riêng tháng 4 vừa qua, lạm phát ở Ấn Độ (do giá thực phẩm và nhiên liệu tăng) đã đạt mức cao nhất trong 18 tháng liên tiếp (7,5%), theo Reuters.

Các đơn vị xuất bản ở đây, bao gồm cả đơn vị làm sách tiếng Anh và tiếng Hindi, cho biết họ đã phải đối mặt với tình trạng thiếu giấy trầm trọng và chi phí sản xuất tăng cao trong nhiều tháng trở lại đây. Do đó, họ buộc phải tăng giá sách.

Alind Maheshwari, Giám đốc Nhà xuất bản Rajkamal Prakashan, nói với trang DW (một hãng truyền thông quốc tế của Đức, đưa tin bằng 32 ngôn ngữ) rằng đơn vị này đã không thể thực hiện nhiều sách như trước đại dịch.

Maheshwari cho biết: “Giấy từng có giá khoảng 60 rupee/kg (0,77 USD) và bây giờ có giá 110 rupee/kg. Giá giấy hiện tăng gần gấp đôi”.

Nhà xuất bản Rajkamal Prakashan có trụ sở tại New Delhi (Ấn Độ) từng xuất bản khoảng 200-250 cuốn sách mỗi năm trước đại dịch. Giờ đây, con số đó rơi vào khoảng 72-100 cuốn mỗi năm, bao gồm cả bản dịch sách tiếng Anh. Các kênh phân phối sách đã bị ảnh hưởng đáng kể từ khi đại dịch bùng phát.

Satabdi Mishra, đồng sáng lập Walking Book Fairs, chia sẻ với DW rằng việc in sách ngày càng trở nên đắt đỏ bởi “giá dịch vụ in ấn và vận chuyển tăng cao. Việc xuất bản một số cuốn sách cũng bị đình trệ và cuối cùng, khi tình hình dịch bệnh ổn định hơn thì chi phí làm sách lại tăng lên đáng kể”.

xuat ban An Do anh 1

Ngành xuất bản Ấn Độ gặp khó trong khâu vận chuyển và chi phí sản xuất tăng cao. Ảnh: News Junkie Post.

Bên cạnh đó, sự thiếu hụt, khó khăn trong phương thức vận chuyển trên toàn cầu cũng là nguyên nhân làm tăng chi phí sản xuất. Thậm chí, các nhà cung cấp giấy của Ấn Độ buộc phải cắt giảm hoạt động xuống 2-3 lần/tuần.

Arpita Das, đại diện Nhà xuất bản Yoda Press, cho biết chi phí sách tăng cao đã gây áp lực và họ phải cố gắng “giữ giá bìa đủ thấp để độc giả có thể mua được sách”.

Thomas Abraham, Giám đốc điều hành Hachette India, một trong 5 nhà xuất bản lớn nhất của quốc gia này, cho hay người dân nơi đây phần lớn đọc sách vì mục đích học tập, nghiên cứu, tìm hiểu kiến thức và ít đọc vì mục đích giải trí.

“Ở Anh và Mỹ, các tựa sách mới thường có lợi cho người đọc. Nhưng ở Ấn Độ thì điều này hoàn toàn ngược lại. Mọi người thường đọc nhiều tựa sách cũ hơn, chẳng hạn như sách của Enid Blyton hoặc Agatha Christie. Đó cũng là điều khiến ngành sách ở đây đang mất dần tính đa dạng trong thư mục”, Abraham tiết lộ.

Ngoài ra, sự kết hợp giữa việc thay đổi thói quen đọc và tăng chi phí làm sách cũng khiến nhiều nhà xuất bản phải loại bỏ những cuốn sách được cho là “làm thử nghiệm” hoặc sách thuộc “danh mục vốn không được ưu tiên cao vì chỉ có một lượng độc giả cụ thể”.

Đại dịch cũng khiến mọi người bắt đầu mua nhiều sách điện tử hơn trên Amazon, đặc biệt là trong giai đoạn đầu tiên của đợt giãn cách xã hội vào năm 2020. Doanh số bán sách điện tử đã tăng gấp đôi trong thời gian đó. Tuy nhiên, chúng lại đóng góp rất ít vào doanh thu và “không thể bù đắp cho khoản lỗ phát sinh trong 4 tháng đóng cửa”, Abraham nói.

                                                                                                        Nguồn : zingnews

Thắp lửa tri thức từ những cuốn sách

Trong khuôn khổ Tuần Lễ sách Khoa học và Công nghệ lần thứ I năm 2022, chiều 19/5, tại Trung tâm Xúc tiến Thương mại Nông nghiệp, Nhà xuất bản Khoa học và Kỹ thuật đã tổ chức buổi tọa đàm “Thắp lửa tri thức”. Tìm đường đưa tri thức khoa học vào đại chúng- Hành trình của những người làm sách, làm khoa học.

                                   Toàn cảnh buổi tọa đàm “Thắp lửa tri thức”

 

Với thông điệp này, nhiệm vụ trọng tâm của buổi tọa đàm là kết nối, tận dụng tất cả các nguồn lực xã hội để chung tay thắp lên ngọn lửa tri thức trong toàn xã hội. Đây cũng là cơ hội rất tốt cho các sinh viên, nghiên cứu sinh và các nhà khoa học trao đổi, chia sẻ các thông tin quý báu, phục vụ cho việc học tập và nghiên cứu khoa học.

Sách khoa học kỹ thuật, công nghệ có loại mang tính chất phổ biến kiến thức đại cương, đại chúng, có sách phục vụ nghiên cứu, sách chuyên khảo, chuyên sâu. Đây là nguồn tri thức quan trọng góp phần nâng cao dân trí, trình độ nhà khoa học, năng lực đổi mới sáng tạo quốc gia.

Xuất bản sách là cả một quá trình phức tạp bao gồm nhiều công đoạn và thường được triển khai bởi một nhóm các chuyên gia với kiến thức ở những lĩnh vực khác nhau và kiến thức chuyên môn ngành sách. Mà ở đó, tác giả được ví như linh hồn của cuốn sách và đội ngũ xuất bản sẽ là những người hiện thực hóa cuốn sách đó, đảm bảo cuốn sách đáp ứng được nhu cầu của thị trường, tuân thủ đầy đủ yêu cầu từ phía nhà xuất bản, và tối ưu hóa thời gian thực hiện.

Hiện nay, việc xuất bản sách khoa học và công nghệ gặp nhiều khó khăn như: Số lượng các đầu sách khoa học quá ít ỏi, số lượng ấn phẩm hạn chế; Các nhà xuất bản nắm tác quyền không quan tâm thị trường Việt Nam, bởi số lượng in quá nhỏ. Việc mua tác quyền khó khăn; Việc viết, dịch sách khoa học đã không đem lại những phần thưởng vật chất đáng kể cho người bỏ công ra, và không phát triển thành một “nghề chuyên nghiệp”. Thực tế viết sách là rất ít, dịch là nhiều, tìm người dịch có chất lượng là rất khó. Hơn nữa, để dịch một quyển sách khoa học không phải chỉ biết những từ ngữ chuyên môn, mà phải biết cả văn hóa khoa học. Cho nên, người dịch sẽ gặp nhiều vấn đề hơn là từ ngữ khoa học. Và cái thiếu ở người dịch là tinh thần học thuật, truy cứu tìm tòi.

Tại buổi tọa đàm, các diễn giả đã chia sẻ về mảng đề tài sách khoa học và công nghệ, một mảng đề tài chuyên biệt. “Khoa học là hệ thống tri thức về bản chất, quy luật tồn tại và phát triển của sự vật, hiện tượng tự nhiên, xã hội và tư duy”, đó là cách tư duy chặt chẽ, mọi lý giải hay giả thuyết phải luôn được kiểm nghiệm bằng thực tế.

Bên cạnh đó, các diễn giả còn chia sẻ về quá trình làm sách gồm các công đoạn: Tổ chức bản thảo, khai thác đề tài; Giao dịch bản quyền; Triển khai dịch/ tổ chức biên soạn/ đặt tác giả viết; Hiệu đính; Biên tập; Thiết kế minh họa, vẽ bìa; Chế bản, dàn trang; In ấn; Truyền thông, Phát hành.

Thông qua việc chia sẻ trải nghiệm quá trình tổ chức xuất bản 3 cuốn sách: “Hai Nhà máy Thuỷ điện ngầm của Việt Nam”, “Tiếng vọng Sông Đà” và “An toàn bức xạ – những điều cần biết”, các diễn giả đã tập trung chia sẻ về bối cảnh ra đời của những cuốn sách đó, xuất phát từ tình yêu nghề nghiệp, từ trách nhiệm với công việc, đã kết nối những người làm sách, dịch sách, hiệu đính, xuất bản liên kết thực hiện công việc, như cuốn “Hai nhà máy điện ngầm của Việt Nam” và “Tiếng vọng Sông Đà”, xuất phát từ trăn trở của Thầy giáo Lê Đức Mẫn, người đầu tiên khởi xướng dịch cuốn sách “20 năm trôi qua, từ khi xây dựng Thuỷ điện Hoà Bình, cho đến nay vẫn chưa có một cuốn sách, tài liệu nào tổng kết, ghi chép được quá trình tổ chức thiết kế thi công và vận hành Nhà máy thuỷ điện Hoà Bình.” Trong khi có Thủy điện Hòa Bình nước nhà chuyển sang một trang mới, làm thay đổi căn bản nền kinh tế đưa đất nước tiến lên, thoát khỏi nghèo nàn và tăm tối, thay hẳn diện mạo và vị thế của Quốc gia dân tộc, thoát vĩnh viễn nạn tàn phá của thiên tai lũ lụt……nhân dân được ấm no bởi mốc son hòa mạng tổ máy 8 Thủy điện Hòa Bình trên sông Đà. Tại toạ đàm, ông Bùi Thức Khiết, nguyên Giám đốc đầu tiên của Nhà máy Thủy điện Hòa Bình và bà Nguyễn Ngọ phát biểu về Thủy điện Sông Đà và ngọn lửa tình yêu nhiệt huyết của những thế hệ Sông Đà đã quyết định phát động Quỹ xuất bản Bộ sách Sông Đà và cũng là người hiệu đính cuốn sách Hai Nhà máy thủy điện ngầm của Việt Nam.

Ông Nguyễn Văn Chiến, Nguyễn Việt Long và Bùi Tiến trao đổi về một số vần đề về dịch sách và tài liệu khoa học kỹ thuật đòi hỏi kỹ năng ngôn ngữ, kỹ năng chuyên môn, hiểu chắc chắn hệ thống thuật ngữ chuyên ngành…

Toạ đàm còn trao đổi ý kiến làm sao để đánh giá một cuốn sách khoa học công nghệ chất lượng; Những yếu tố nào đánh giá thành công của một cuốn sách, một tủ sách; Làm sao để giới trẻ đón nhận sách một cách hứng thú và quý trọng giá trị mà sách mang lại.

Carl Edward Sagan là nhà thiên văn học, vật lý thiên văn, vũ trụ học, sinh học vũ trụ, tác giả sách, nhà phổ biến khoa học và là nhà phát ngôn khoa học người Mỹ đã từng nói “Khoa học không chỉ là một khối kiến thức, nó còn là cách tư duy”. Đó là cách tư duy chặt chẽ, mọi lý giải hay giả thuyết phải luôn được kiểm nghiệm bằng thực tế. Chỉ khi nào người dân, nhất là giới trẻ, ý thức được rằng khoa học là nguồn tri thức không thể thiếu, thắp sáng con đường đi lên văn minh, mà trong đó sách khoa học là công cụ chủ yếu trang bị tri thức cho chúng ta, thì mới mong đất nước ta sánh vai với các cường quốc năm châu.

Thông qua chương trình, Ban tổ chức chức hy vọng sẽ thắp lên ngọn lửa tri thức thông qua đọc sách, cổ vũ phát triển văn hóa đọc sôi động trong cả nước, giúp bạn đọc có thật nhiều niềm vui, ý nghĩa, đem lại nhiều giá trị thiết thực cho cuộc sống.

                                                            Nguồn: Trung tâm NC&PT truyền thông KH&CN

 

Sách khoa học giới thiệu trong Ngày sách và văn hóa đọc Việt Nam

Cách thức thương mại hóa các kết quả nghiên cứu là một trong số những tài liệu được giới thiệu tại phong trào đọc sách trong ngành khoa học và công nghệ.

Chia sẻ tại Lễ phát động phong trào đọc sách trong ngành khoa học và công nghệ sáng 12/5, Thứ trưởng Khoa học và Công nghệ Bùi Thế Duy nhấn mạnh việc tìm kiếm, chắt lọc thông tin, kiến thức từ sách trong thế giới "hỗn loạn thông tin như hiện nay" có ý nghĩa quan trọng. Ông cho rằng, ngành xuất bản giống như vai trò liều thuốc chữa trị "ngộ độc thông tin". Với những người làm khoa học, sách là phương tiện cần thiết giúp "nảy sinh được những ý tưởng mới".

Thứ trưởng Bùi Thế Duy phát động phong trào đọc sách sáng 12/5. Ảnh: TTTT

                 Thứ trưởng Bùi Thế Duy phát động phong trào đọc sách sáng 12/5. Ảnh: TTTT

 

Tại lễ phát động, nhiều cuốn sách mới xuất bản được Nhà xuất bản Khoa học kỹ thuật giới thiệu. Trong đó cuốn "Sổ tay Thương mại hóa" do Tổ chức Nghiên cứu Khoa học và Công nghiệp Khối Thịnh vượng chung (CSIRO) phát hành là tài liệu hướng dẫn, hỗ trợ các nhà khoa học, viện nghiên cứu, trường đại học… nhanh chóng đưa các kết quả nghiên cứu, tài sản trí tuệ vào sản xuất, kinh doanh.

Để hỗ trợ Việt Nam tiến đến gần hơn các mục tiêu và cam kết phát triển bền vững, sổ tay này được xây dựng dựa trên các nguyên tắc cơ bản với trọng tâm phát triển bền vững, tức là không chỉ hướng đến kết quả kinh tế (lợi nhuận) mà còn tính đến cả yếu tố xã hội (con người) và môi trường. Các nguyên tắc này được mô tả rõ ngay từ bước đầu tiên của tiến trình Thương mại hóa+ và được lồng ghép trong các bước của sổ tay, nhằm nâng cao nhận thức cho người sử dụng.

Cuốn "Trí óc vận hành như thế nào?" của tác giả Steven Pinker, dịch giả Võ Quang Phát được giới thiệu, trình bày ý tưởng về cách trí óc con người phát triển và tạo ra những kỳ công mà chúng ta coi như chuyện thường ngày như nói chuyện, đi bộ và kết bạn.

Pinker là một nhà khoa học thần kinh nhận thức chuyên nghiên cứu vấn đề thụ đắc ngôn ngữ ở trẻ em. Ông tiếp cận vấn đề trí óc từ góc độ tâm lý và nhận thức, nhưng cũng lồng ghép kiến thức chuyên môn từ khoa học máy tính, nhân chủng học, sinh học tiến hóa và triết học. Pinker đặc biệt dựa vào thuyết tư duy tính toán và thuyết tiến hóa để giải thích nguồn gốc và chức năng của trí óc.

Cuốn sách đã lọt vào vòng chung kết của Giải thưởng Pulitzer và nhận được nhiều ý kiến đóng góp từ các nhà khoa học khác.

Sau lễ phát động, Tuần lễ Sách khoa học và công nghệ Việt Nam 2022 do Bộ Khoa học và Công nghệ chủ trì, Nhà xuất bản Khoa học và Kỹ thuật và Công ty cổ phần sách Alpha Books phối hợp triển khai, sẽ khai mạc ngày 14/5 tại Trung tâm xúc tiến thương mại nông nghiệp. Tại đây sẽ có các gian hàng giới thiệu sách khoa học theo chủ đề với 50.000 đầu sách của trên 20 Nhà xuất bản, đơn vị xuất bản, phát hành và công ty truyền thông sách tham dự.

Chương trình nhằm kỷ niệm Ngày khoa học và công nghệ Việt Nam năm 2022; hưởng ứng Ngày sách và văn hóa đọc Việt Nam năm 2022.

 Nguồn : Như Quỳnh – VnExpress

Phần mềm nguồn mở: Trên đường bảo vệ dữ liệu cá nhân

Sự ra đời của GDPR – Quy định Bảo vệ Dữ liệu Chung (General Data Protection Regulation) của Liên minh châu Âu (EU) vào năm 2016 đã thay đổi to lớn cách xử lý các dữ liệu cá nhân của các công ty công nghệ. Thay vì lạm dụng dữ liệu của những người dùng, các công ty này phải trao cho họ gần như toàn quyền kiểm soát dữ liệu của bản thân mà các công ty thu thập, lưu giữ và xử lý. Nguồn mở có thể là một trong những giải pháp giúp các công ty tuân thủ được các yêu cầu của GDPR và tránh những hình phạt đáng tiếc khi không tuân thủ.

 

GDPR là Quy định Bảo vệ Dữ liệu Chung (General Data Protection Regulation) của Liên minh châu Âu (EU). Đây được cho là một trong những quy định toàn diện nhất và tiên tiến nhất trong việc xử lý dữ liệu cá nhân, và đang thay đổi cách các tổ chức thu thập và sử dụng dữ liệu không chỉ ở các nước trong EU mà còn trên toàn thế giới.

Quy định này được mô tả trong một tài liệu 88 trang bao gồm các nguyên tắc và bổn phận phải tuân thủ khi thu thập và xử lý dữ liệu cá nhân của các công dân của Liên minh châu Âu1. Nghị viện châu Âu ban hành GDPR vào tháng 4/2016 và quy định này có hiệu lực kể từ ngày 25/5/2018. Mặc dù quy định này chỉ áp dụng đối với những việc xử lý dữ liệu liên quan đến các công dân EU nhưng nó đã và đang thay đổi cách vận hành của nhiều công ty công nghệ – vốn là các công ty toàn cầu.

                                 Nguon mo gdpr: Ảnh: Opensource.com

Dữ liệu cá nhân (personal data) trong GDPR được định nghĩa như là bất kỳ thông tin nào liên quan tới thể nhân được nhận dạng hoặc có khả năng nhận dạng được, bao gồm:

* thông tin có thể nhận dạng trực tiếp ai đó, cần hoặc không cần theo ngữ cảnh – đôi khi được gọi là “thông tin có khả năng nhận dạng được cá nhân” (ví dụ, mã số định danh quốc gia như số chứng minh thư, số hộ chiếu; tên; ngày sinh; địa chỉ thư điện tử).

* thông tin có thể gián tiếp nhận dạng được ai đó (ví dụ, tên công việc + công ty – “Giám đốc về Vật tư tại Công ty ABC”).

* thông tin có thể kết nối được tới một cá nhân xác định (ví dụ, các bài post trên mạng xã hội, các chi tiết đơn hàng, các chi tiết ngân hàng, thông tin y tế, các địa chỉ IP…).

GDPR hết sức khắt khe với các hoạt động xử lý dữ liệu cá nhân. Theo đó định nghĩa về “xử lý” bao trùm gần như tất cả các hoạt động, ở bất kì thời điểm nào thực hiện liên quan đến dữ liệu. Điều này bao gồm thu thập, lưu giữ, truyền, xóa dữ liệu cá nhân và thậm chí cả truyền và xem dữ liệu, dù sử dụng hay không sử dụng các công cụ tự động.

Để hạn chế tối đa việc lợi dụng dữ liệu cá nhân. GDPR xác định bảy nguyên tắc chính về xử lý dữ liệu cá nhân. Trong đó, xử lý dữ liệu cá nhân phải hợp pháp, công bằng và minh bạch đối với chủ thể dữ liệu. Dữ liệu cá nhân cũng chỉ được thu thập ở mức tối thiểu, xử lý dữ liệu và lưu trữ dữ liệu trong khoảng thời gian phù hợp với các mục đích hợp pháp mà dữ liệu đó được thu thập. Hơn nữa, các dữ liệu thu thập phải được duy trì chính xác và cập nhật, đồng thời thực hiện mọi bước hợp lý để xóa hoặc sửa dữ liệu không chính xác. Việc xử lý dữ liệu phải đảm bảo tính bảo mật thích hợp. Người kiểm soát dữ liệu cá nhân phải có trách nhiệm giải trình trong việc chứng minh mình tuân thủ tất cả các nguyên tắc trên.

Đặc biệt, GDPR đề cập đến tính mở trong nguyên tắc đối với các tổ chức xử lý dữ liệu cá nhân2. Trong đó, các tổ chức này phải: Mở với mọi người về dữ liệu cá nhân nào họ đang thu thập; Mở với mọi người về cách thức họ sử dụng, chia sẻ và bảo vệ dữ liệu cá nhân; Mở về các cơ chế trách nhiệm giải trình đối với việc sử dụng sai các dữ liệu cá nhân; Giải thích cho mọi người hiểu cách dữ liệu của họ được thu thập và sử dũng cũng cách thức mà các tổ chức đưa ra quyết định sau khi phân tích và xử lý dữ liệu cá nhân của họ; Kết quả của quá trình thu thập, sử dụng và xử lý dữ liệu cũng cần phải càng mở càng tốt.

Dữ liệu cá nhân và dữ liệu mở là hai khái niệm không loại trừ lẫn nhau. Khi xử lý dữ liệu cá nhân là các dữ liệu mở, phương pháp ẩn danh (Anonymisation) thường được sử dụng để không thể nhận dạng hoặc tái nhận dạng được các thể nhân từ các dữ liệu mở đó. Tuy nhiên, đây không phải là trọng tâm của bài viết này.

Tại sao phần mềm nguồn mở lại phù hợp với các quy định của GDPR?

Phần mềm nguồn mở và mã nguồn mở được định nghĩa là phần mềm với mã nguồn của nó được công khai sẵn sàng, theo cách thức kịp thời và thân thiện với người sử dụng, ở định dạng người và máy đọc được và sửa được, theo một giấy phép mở trao cho những người khác quyền để sử dụng, truy cập, sửa đổi, mở rộng, nghiên cứu học tập, tạo ra các tác phẩm phái sinh và chia sẻ phần mềm đó và mã nguồn, thiết kế và kế hoạch chi tiết của nó. Mã nguồn phải được đưa vào nội dung phát hành phần mềm đó và được lưu trong các kho truy cập mở và giấy phép được chọn phải cho phép các sửa đổi, các tác phẩm phái sinh và chia sẻ theo các điều khoản và điều kiện mở bình đẳng và tương thích.

Bảng 1: 17 dự án nguồn mở sẵn sàng với GDPR cho Doanh nghiệp (ERP, CRM, CMS, CHAT, Đám mây, Phân tích)9

PMNM Magento EspoCRM SuiteCRM Vtiger CRM NextCloud
Giấy phép mở OSL v3, AFLv3 GPLv3 AGPLv3 SUGARCRM PL v1.1.2 AGPLv3
PMNM OwnCloud RocketChat ERPNext Axelor ERP Dolibarr ERP/ CRM
Giấy phép mở AGPLv3 MIT GPL AGPLv3 GPLv3+
PMNM Matomo OWA GrandNode 0 A.D. WordPress
Giấy phép mở AGPLv3 MIT GPLv3 GPLv2 GPLv2+
PMNM Zenario CMS Jahia CMS      
Giấy phép mở BSD GPLv3      

Bảng 2: 5 công cụ phân tích tuân thủ với GDPR là PMNM10

PMNM PostHog Plausible Countly GoAccess Matomo
Giấy phép mở MIT AGPLv3 AGPLv3 MIT AGPLv3

Phần mềm nguồn mở đã trở thành một “bảo chứng” cho tính bảo mật của phần mềm. Đến năm 2022, 97% mã phần mềm thương mại có chứa nguồn mở. Sự hiện diện của thành phần nguồn mở trong một ứng dụng được coi là yêu cầu tối thiểu và bắt buộc đối với bất kì nỗ lực DevSecOps và AppSec nào3. Trong đó, DevSecOps là viết tắt của Phát triển (Development), Bảo mật (Security) và Vận hành (Operation), AppSec (App Security) là các quá trình kiểm soát nguy cơ về bảo mật trong suốt vòng đời của ứng dụng – từ khi thiết kế đến lúc kết thúc một sản phẩm.

Bảo mật dữ liệu, nhất là bảo mật dữ liệu cá nhân, là một trong những vấn đề quan trọng của bảo mật trong DevSecOps và AppSec. Vì rất nhiều ứng dụng được sử dụng để thu thập/phân tích/xử lý dữ liệu cá nhân của các công dân, bảo mật dữ liệu chắc chắn cũng là mối quan tâm của tất cả các bên liên quan tới các dự án Phần mềm nguồn mở trên thế giới, bao gồm cả những người làm chính sách về nó ở tất cả các mức quản lý.

Phần mềm nguồn mở còn là một xu thế tất yếu, là điều kiện tiên quyết để phát triển Khoa học mở – phong trào nhằm giúp cho bất cứ ai có điều kiện kết nối internet đều có thể tiếp cận tri thức một cách bình đẳng, dễ dàng và miễn phí. Khuyến nghị Khoa học Mở của UNESCO đã được 193 quốc gia thành viên của nó thông qua vào ngày 23/11/20214, khẳng định Khoa học Mở là xu thế không thể đảo ngược của thế giới ngày nay. Trong đó, phần mềm nguồn mở và mã nguồn mở là một trong năm thành phần của Kiến thức Khoa học Mở, điều được khuyến nghị cho các quốc gia trên thế giới ưu tiên đầu tư để ứng dụng và phát triển,

Phần mềm nguồn mở còn là một xu thế tất yếu, là điều kiện tiên quyết để phát triển Khoa học mở – phong trào nhằm giúp cho bất cứ ai có điều kiện kết nối internet đều có thể tiếp cận tri thức một cách bình đẳng, dễ dàng và miễn phí.

Mặc dù “phần mềm nguồn mở không tự nhiên bảo mật hơn so với phần mềm nguồn đóng sở hữu độc quyền. GDPR sẽ có tác động lớn tới cộng đồng phần mềm nguồn mở. Để tuân thủ quy định này, những người phát triển – các lập trình viên, hay những người sử dụng phần mềm nguồn mở, đặc biệt là các doanh nghiệp cần phải ý thức và khắc phục các lỗ hổng, rủi ro bảo mật liên quan đến rò rỉ thông tin cá nhân. Trên thực tế một trên 18 thành phần nguồn mở chứa những rủi ro bảo mật và 84% các dự án sử dụng nó không vá lỗi.5

Tuy nhiên, phần mềm nguồn mở có nhiều cơ hội hơn trong việc đáp ứng các yêu cầu khắt khe của GDPR, bởi hai bên đều chia sẻ các quan điểm về hợp pháp, công bằng, bình đẳng và tự do. Phần lớn các triết lý mà cộng đồng nguồn mở theo đuổi đều gắn liền với các nguyên tắc cơ bản của GDPR. Nếu phải thu thập dữ liệu cá nhân, đại đa số dự án nguồn mở cũng chỉ giới hạn trong mục đích hợp lí và chỉ ở mức tối thiểu. Mục đích của các dự án nguồn mở là để sửa chữa các lỗi lập trình chứ không phải để thu thập dữ liệu cá nhân. Hơn nữa, mọi dữ liệu cá nhân thu thập được cũng như toàn bộ mã nguồn đều cập nhật và công khai về mục đích của chúng.6

Mặc dù phần mềm nguồn mở không hoàn hảo “nhưng các hệ thống sẵn có để sửa lỗi cho phần mềm nguồn mở được lên kế hoạch, được triển khai, và được phân bổ nhân sự, tốt hơn nhiều” phần mềm nguồn đóng. Vì thế, “nếu bạn phải tin tưởng phần mềm bạn đã không kiểm tra, thì hãy chọn tin tưởng mã nguồn được phơi ra cho nhiều lập trình viên, những người có khả năng độc lập nói ra về các lỗi”7, vì theo Luật Linus, ‘Nhiều con mắt soi vào thì lỗi sẽ cạn’ (given enough eyeballs, all bugs are shallow)8.

Đối với mỗi phần mềm nguồn mở, hay nói chính xác hơn, đối với mỗi dự án phần mềm nguồn mở đúng nghĩa, thuộc sở hữu của cộng đồng dự án phần mềm nguồn mở đó, tất cả các hoạt động phát triển của nó đều là minh bạch sao cho bất kỳ ai cũng có thể soi xét được từng dòng mã lệnh của nó, và vì thế, bất kỳ ai cũng có thể kiểm tra được mục đích của từng dòng mã lệnh của nó được viết ra để làm gì.

Khác với phần mềm nguồn mở, bản chất của các phần mềm nguồn đóng cùng mã nguồn của nó là thường phụ thuộc vào chỉ một công ty sở hữu độc quyền. Vì vậy, việc sử dụng các phần mềm và mã nguồn đóng là không dễ đưa ra sự minh bạch đủ để tuân thủ “Các nguyên tắc của tính mở đối với các tổ chức xử lý dữ liệu cá nhân” của GDPR như được nêu ở trên. Ví dụ, làm thế nào có thể biết mã nguồn của phần mềm nguồn đóng thực sự không làm những gì được coi là bất hợp pháp đối với các dữ liệu cá nhân, khi không ai có thể nhìn thấy mã nguồn của nó ngoài các lập trình viên của chính công ty phần mềm nguồn đóng đó?

Hiện nay, các doanh nghiệp, các tổ chức phi lợi nhuận và các tổ chức nhà nước ngày càng có nhu cầu sử dụng các phần mềm, giải pháp phần mềm tuân thủ GDPR để tránh bị phạt, nhiều trong số chúng là các PMNM. Nếu phi phạm GDPR, số tiền phạt là 2% của doanh thu trên toàn cầu của công ty đó, bất kể công ty đó đặt trụ sở ở đâu.

Hơn nữa, việc sử dụng các phần mềm nguồn đóng và mã nguồn đóng, chắc chắn là đi ngược với xu thế không thể đảo ngược của thế giới trong phát triển Khoa học mở của UNESCO mà đã có 193 nước cam kết theo đuổi.□
—-

Nguồn : Báo tia sáng

Chú thích

1EU, 27 April 2016: General Data Protection Regulation: http://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=CELEX:32016R0679

2Open Data Institute, 2018: Openness principles for organisations handling personal data: https://theodi.org/article/openness-principles-for-organisations-handling-personal-data/. Bản dịch sang tiếng Việt: https://vnfoss.blogspot.com/2018/02/cac-nguyen-tac-cua-tinh-mo-oi-voi-cac.html

3Synopsys: 2022 Open Source Security and Risk Analysis Report: https://www.synopsys.com/content/dam/synopsys/sig-assets/reports/rep-ossra-2022.pdf, p.22

4UNESCO, 2021: UNESCO Recommendation on Open Science: https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000379949. Bản dịch sang tiếng Việt: https://www.dropbox.com/s/l3q04t99nil5mgo/379949eng_Vi-25112021.pdf?dl=0

5Glyn Moody, 2/5/2018, https://www.linuxjournal.com/content/gdpr-takes-open-source-next-level

6Amye Scavarda Perrin 2021, https://open.mitchellhamline.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1101&context=cybaris

7Seth Kenlon (Red Hat), 09/02/2021: Understanding Linus’s Law for open source security: https://opensource.com/article/21/2/open-source-security. Bản dịch sang tiếng Việt: https://giaoducmo.avnuc.vn/phan-mem-tu-do-nguon-mo/hieu-luat-linus-ve-bao-mat-cua-nguon-mo-431.html

8Lê Trung Nghĩa, 2021: Những điều cơ bản về nguồn mở (Phần 1): https://giaoducmo.avnuc.vn/bai-viet-toan-van/nhung-dieu-co-ban-ve-nguon-mo-phan-1-448.html, phần C. Mô hình phát triển của phần mềm nguồn mở.

9Hamza Musa, 10/03/2019: 17 GDPR-Ready Open source Projects for the Enterprise (ERP, CRM, CMS, CHAT, Cloud, Analytics): https://medevel.com/gdpr-opensource/

10Posthog: The 5 best GDPR-compliant analytics tools: https://posthog.com/blog/best-gdpr-compliant-analytics-tools

Nitơ trong tự nhiên đang giảm dần

Từ giữa thế kỷ 20, các công trình nghiên cứu đã tập trung thảo luận về những tác động tiêu cực của việc dư thừa nitơ đối với hệ sinh thái trên cạn và dưới nước. Tuy nhiên, bằng chứng mới cho thấy, thế giới đang trải qua một quỹ đạo kép về nitơ sẵn có – nguồn nitơ ở nhiều khu vực đang bị suy giảm đột ngột và rất nhanh.

Trong công bố mới trên tạp chí Science, các nhà nghiên cứu đã cố gắng tìm ra nguyên nhân và hậu quả của tình trạng này đối với hệ sinh thái. Rachel Mason, tác giả chính của bài báo và là nghiên cứu sinh sau tiến sĩ tại Trung tâm Tổng hợp môi trường – xã hội quốc gia Mỹ (SESYNC) cho biết, hiện lượng nitơ trên Trái đất phân bố không đồng đều. Trong thế kỷ qua, hoạt động công nghiệp và nông nghiệp của con người đã khiến tổng nguồn cung nitơ hoạt tính trên toàn cầu tăng gấp đôi. Chúng tập trung ở sông suối, ao hồ và ven biển, đôi khi dẫn đến hiện tượng phú dưỡng, vùng chết thiếu oxy và tảo nở hoa. Những tác động tiêu cực của nitơ dư thừa khiến các nhà khoa học xem xét nitơ như một chất ô nhiễm. Tuy nhiên, CO2 gia tăng và nhiều biến đổi khác trên toàn cầu khiến nhu cầu nitơ của thực vật và vi sinh vật tăng lên. Ở những nơi không dư thừa nitơ đầu vào do con người tạo ra, các ghi chép dài hạn cho thấy lượng nitơ sẵn có trong tự nhiên đang suy giảm, gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho sự phát triển của động thực vật.anh-nito-suy-giam

Là nguyên tố thiết yếu trong protein, nitơ sẵn có đóng vai trò quan trọng đối với sự phát triển của các loài động thực vật hấp thụ chúng. Nếu thiếu nitơ, thực vật sẽ phát triển chậm hơn, lá cây ít dinh dưỡng hơn, ảnh hưởng đến sự phát triển và sinh sản của các loài côn trùng ăn lá cây, cũng như các loài chim và dơi ăn côn trùng. “Khi lượng nitơ sẵn có trong tự nhiên bị suy giảm, mọi sinh vật sẽ lưu giữ nguyên tố này lâu hơn, làm chậm dòng chảy nitơ từ sinh vật này sang sinh vật khác trong chuỗi thức ăn. Đây là lí do tại sao chúng ta có thể kết luận rằng chu trình nitơ đang bị chậm lại”, Andrew Elmore, tác giả chính của bài báo và là giáo sư sinh thái cảnh quan tại Đại học Maryland và SESYNC, cho biết.

 

Các nhà nghiên cứu đã xem xét những nghiên cứu dài hạn trên toàn cầu và cấp độ khu vực để tìm ra bằng chứng về sự suy giảm nguồn cung nitơ. Chẳng hạn, nguồn nitơ ở các đồng cỏ trung tâm Bắc Mỹ đã bị suy giảm trong một trăm năm qua nên protein trong khẩu phần ăn của gia súc chăn thả ở đây cũng suy giảm theo thời gian. Trong khi đó, nhiều cánh rừng ở Bắc Mỹ và châu Âu đã bị giảm dinh dưỡng ít nhất vài thập kỷ. Sự suy giảm này có thể do nhiều thay đổi về môi trường, một trong số đó là nồng độ CO2 trong khí quyển tăng cao, thậm chí đạt mức lớn nhất trong vòng hàng triệu năm qua. CO2 tăng cao giúp thực vật phát triển màu mỡ hơn, nhưng cũng làm giảm nitơ thực vật, dẫn đến một loạt tác động làm sụt giảm lượng nitơ có sẵn trong tự nhiên. Bên cạnh đó, sự nóng lên toàn cầu và những biến động như cháy rừng cũng có thể làm giảm nguồn cung nitơ theo thời gian. 

Việc suy giảm nguồn cung nitơ sẵn có cũng hạn chế khả năng loại bỏ CO2 khỏi khí quyển của thực vật. Hiện nay, sinh khối thực vật toàn cầu lưu trữ lượng carbon gần như bằng lượng carbon trong khí quyển, và trữ lượng carbon sinh khối tăng lên hằng năm theo mức CO2 tăng lên. Tuy nhiên, sự suy giảm nitơ sẽ hạn chế việc phát triển của thực vật, ảnh hưởng đến sự gia tăng lưu trữ carbon trong thực vật mỗi năm. Do vậy, các mô hình biến đổi khí hậu ước tính lượng carbon lưu trữ trong sinh khối và xu hướng của chúng theo thời gian phải tính đến lượng nitơ sẵn có. 

“Những dấu hiệu rõ ràng về suy giảm nguồn cung nitơ có sẵn ở nhiều nơi là lí do quan trọng để chúng ta nhanh chóng giảm sự phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch”, Elmore cho biết. “Những giải pháp quản lý giúp tăng lượng nitơ sẵn có trên diện rộng có thể vẫn còn gây tranh cãi, nhưng rõ ràng là lĩnh vực quan trọng cần được nghiên cứu”. 

Nguồn : Tia sáng – Thanh An dịch

Nguồn: https://phys.org/news/2022-04-declining-nitrogen-availability-rich-world.html

AI mở đường khám phá các hợp chất đất hiếm mới

AI hiện tại được coi là công cụ hữu hiệu để các nhà khoa học khám phá vật liệu. Mới đây, các nhà nghiên ở Phòng thí nghiệm Ames và ĐH Texas A&M đã huấn luyện một mô hình học máy có khả năng đánh giá tính ổn định của các hợp chất đất hiếm.

 

Kết quả này được công bố trên tạp chí Acta Materialia, trong đó đề xuất một khuôn khổ được phát triển dựa trên những phương pháp tiên tiến hiện nay để thử nghiệm các hợp chất và hiểu sâu sắc hơn về độ thiếu ổn định của các hợp chất hóa học. 

Kể từ giữa thế kỷ 20, phòng thí nghiệm Ames là một nơi nghiên cứu hàng đầu về đất hiếm. Các nguyên tố đất hiếm được ứng dụng trong nhiều thứ, bao gồm công nghệ năng lượng sạch, lưu trữ năng lượng và nam châm vĩnh cửu. Việc khám phá ra các hợp chất đất hiếm mới là một phần trong nỗ lực lớn của các nhà khoa học nhằm mở rộng khả năng tiếp cận với các vật liệu này. 

Cách tiếp cận của họ là dựa vào học máy, một phương pháp sử dụng các thuật toán được cải cải thiện thông qua việc sử dụng dữ liệu và đào tạo. Các nhà nghiên cứu đã sử dụng cơ sở dữ liệu đã được cập nhật về các nguyên tố đất hiếm của phòng thí nghiệm Ames (RIC 2.0) và lý thuyết phiếm hàm mật độ (DFT) để xây dựng nền tảng cho mô hình học máy này.

Sàng lọc thông lượng cao là một chương trình tính toán cho phép các nhà nghiên cứu kiểm tra hàng trăm mô hình một cách nhanh chóng. DFT là một phương pháp cơ học lượng tử thường dùng để khảo sát các đặc tính nhiệt động lực học và điện tử của các hệ nhiều hạt. Dựa trên việc thu thập thông tin, mô hình học máy do nhóm nghiên cứu phát triển đã sử dụng phương pháp học hồi quy để đánh giá sự ổn định pha của các hợp chất. 

Tyler Del Rose, nghiên cứu sinh ở ĐH Bang Iowa đã thực hiện nhiều nghiên cứu cơ bản cho cơ cở dữ liệu bằng việc viết các thuật toán tìm kiếm thông tin trên website để bổ sung cho cơ sở dữ liệu này cũng như việc tính toán DFT. Anh cũng nghiên cứu về đánh giá kiểm tra độ chính xác của các dự đoán của AI, sau đó cải thiện các mô hình học máy nhằm đảm bảo là chúng có thể phản ánh thực tế.

“Học máy thực sự rất quan trọng với lĩnh vực này. Nếu nói về những hợp chất mới, tất cả mọi người trong ngành đều biết rõ các vật liệu có cấu trúc trật tự”, nhà khoa học Prashant Singh ở phòng thí nghiệm Ames, người dẫn dắt nghiên cứu này cho biết. “Tuy nhiên, khi thêm ‘rối loạn’ vào các vật liệu đã biết, nó sẽ trở nên khác biệt. Số lượng thành phần tăng lên đáng kể, thường lên tới hàng nghìn hoặc hàng triệu và anh không thể có khả năng tìm hiểu được hết mọi cách kết hợp có thể, dù về lý thuyết hay thực nghiệm”. 

Singh giải thích, việc phân tích vật liệu dựa trên một vòng lặp phản hồi rời rạc, trong đó mô hình học máy được cập nhật nhờ sử dụng cơ sở dữ liệu DFT mới dựa trên thông tin về cấu trúc và giai đoạn theo thời gian thực thu được từ các thí nghiệm. Quá trình này sẽ đảm bảo thông tin được chuyển theo từng bước và giảm nguy cơ nhầm lẫn.

Yaroslav Mudryk, người giám sát dự án, cho biết hệ thống được thiết kế để khám phá các hợp chất đất hiếm vì chúng có tầm quan trọng về mặt công nghệ, nhưng các ứng dụng của nó không chỉ giới hạn trong nghiên cứu đất hiếm. Dựa trên cách tiếp cận này, các nhà khoa học có thể đào tạo mô hình học máy để dự đoán từ tính của các hợp chất, kiểm soát quá trình chuyển đổi sản xuất và tối ưu hóa vận hành máy móc.

“Nó không chỉ có ý nghĩa là để khám phá một hợp chất cụ thể”, Mudryk nói. “Những gì chúng tôi làm là thiết kế một cách tiếp cận, hoặc một công cụ mới để khám phá và dự đoán những hợp chất đất hiếm”. Mudryk nhấn mạnh rằng kết quả này mới chỉ là bước khởi đầu. Nhóm nghiên cứu vẫn đang khám phá toàn bộ tiềm năng của phương pháp này, nhưng họ rất lạc quan về ứng dụng của nó trong tương lai.

Nguòn : Tia sáng – Thanh An dịch

Nguồnhttps://phys.org/news/2022-03-artificial-intelligence-paves-rare-earth-compounds.html

Nghiên cứu về các hạt “ma”: Cuộc tìm kiếm về nguồn gốc loài người

Trong Đài quan sát nhiệt độ thấp dưới mặt đất cho các sự kiện hiếm (CUORE), các nhà vật lý đang dùng các tinh thể ở mức nhiệt độ còn thấp hơn nhiệt độ cryo để nghiên cứu về các hạt “ma”, với hi vọng tìm được những bí mật từ điểm bắt đầu của vũ trụ. Họ mới loan báo là đã đặt được một vài giới hạn nghiêm ngặt nhất lên khả năng hạt neutrino có thể là các phản hạt của chính nó.

Các nhà khoa học CUORE là TS. Paolo Gorla (LNGS, trái) và TS. Lucia Canonica (MIT) kiểm tra các hệ thống cryo của CUORE. Nguồn: Yury Suvorov và CUORE Collaboration

Các hạt neutrino đều là những hạt khác thường, nó quá nhẹ và quá nhiều. Chúng đâm xuyên qua cơ thể chúng ta nhưng chúng ta không thể cảm nhận được nó. CUORE đã mất tới ba năm để kiên nhẫn xem xét bằng chứng về một quá trình phân rã hạt nhân đặc biệt, chỉ có thể xảy ra nếu các hạt neutrino và phản neutrino đều cùng là một hạt. Dữ liệu mới của CUORE cho thấy, sự phân rã này không xảy ra trong hàng tỉ tỉ năm. Các giới hạn của CUORE về hành xử của những hạt “ma” tí hon này đang là tâm điểm tìm kiếm cho đột phá tiếp theo của vật lý hạt và vật lý hạt nhân – và cũng là cuộc tìm kiếm về nguồn gốc của chúng ta.

“Sau rốt, chúng tôi đang cố gắng hiểu sự tạo thành của vật chất”, Carlo Bucci, nhà nghiên cứu tại Phòng thí nghiệm quốc gia del Gran Sasso (LNGS) ở Italy và là người phát ngôn của CUORE, nói. “Chúng tôi đang tìm kiếm một quá trình vi phạm đối xứng cơ bản của tự nhiên”, Roger Huang, một postdoct tại Phòng thí nghiệm quốc gia Lawrence Berkeley (Berkeley Lab) của Bộ Năng lượng Mỹ và là một trong số những người tham gia, cho biết.

CUORE – tiếng Ý là “tâm điểm” – là một trong số những thí nghiệm neutrino nhạy nhất trên thế giới. Các kết quả mới từ CUORE là dựa vào một bộ dữ liệu lớn có độ phân giải cao gấp chục lần so với các dữ liệu khác, được thu thập trong ba năm gần đây. CUORE được đặt dưới sự điều hành của một nhóm hợp tác nghiên cứu quốc tế do các nhà nghiên cứu ở Viện nghiên cứu vật lý hạt nhân quốc gia Ý (INFN) và Berkeley Lab dẫn dắt. Máy dò CUORE được đặt sâu dưới lòng đất, phía dưới một dãy núi đá của LNGS, một cơ sở của INFN. Các nhà vật lý hạt nhân do Bộ Năng lượng Mỹ tài trợ đóng vai trò dẫn dắt khoa học và kỹ thuật trong thực nghiệm này. Các kết quả mới của CUORE được xuất bản trên Nature.

Các hạt kỳ lạ

 

Các hạt neutrino có mặt ở khắp mọi nơi – có hàng tỉ tỉ hạt neutrino xuyên qua người khi bạn đọc những dòng này. Chúng vô hình với cả hai lực mạnh nhất của vũ trụ là lực điện từ và lực tương tác hạt nhân mạnh, vốn cho phép chúng đâm xuyên qua con người, đâm xuyên qua trái đất và gần như không hề tương tác với bất kỳ vật chất nào. Bất chấp số lượng vô cùng lớn, bản chất bí ẩn khiến việc nghiên cứu về chúng vô cùng thách thức và hơn 90 năm qua, khiến cho các nhà vật lý phải căng não. Tất cả vẫn còn chưa rõ là liệu các hạt neutrino có khối lượng hay không, kể từ những năm 1990 – nhưng những gì các nhà vật lý tìm được lại chưa nhiều lắm.

Một trong số rất nhiều câu hỏi mở về hạt neutrino là liệu chúng có phản hạt không. Tất cả các hạt đều có phản hạt, các bản sao phản vật chất của chúng: các electron có phản electron (các positron), quark có phản quark, neutron và proton (các thành phần cấu tạo nên hạt nhân của các nguyên tử) cũng có phản neutron và phản proton. Nhưng khác với những hạt đó, về mặt lý thuyết thì có thể các hạt neutrino là phản hạt của chính nó. Vào năm 1937, nhà vật lý Ettore Majorana từng đề xuất có nhiều hạt chính là những phản vật chất của chúng, và một trong số đó là các fermion Majorana.

Nếu các hạt neutrino là các fermion Majorana, có thể lý giải được một câu hỏi sâu sắc về căn nguyên cho sự tồn tại của chúng ta: tại sao có nhiều vật chất hơn phản vật chất trong vũ trụ. Các hạt neutrino và các electron đều là những hạt lepton, một dạng hạt cơ bản. Một trong số những quy luật cơ bản của tự nhiên xuất hiện là số các hạt lepton luôn luôn được bảo toàn – nếu một quá trình tạo ra một hạt lepton thì phải tạo ra đồng thời một phản lepton để giữ sự cân bằng. Tương tự, các hạt như proton và neutron hay là những baryon, và số hạt baryon xuất hiện cũng được bảo toàn. Vậy nếu số baryon và lepton luôn luôn được bảo toàn, có thể chính xác là vật chất trong vũ trụ nhiều như phản vật chất – và trong vũ trụ sớm, vật chất và phản vật chất có thể đã va chạm nhau và hủy nhau, chúng ta có thể sẽ không tồn tại. Có điều gì đó vi phạm sự bảo toàn chính xác của các baryon và lepton. Chuyển sang hạt neutrino: nếu các neutrino là phản hạt của chúng, số lượng lepton không thể được bảo toàn, và sự tồn tại của chúng ta trở nên ít bí ẩn hơn.

           Máy dò CUORE được lắp đặt bên trong một khối cryostat. Nguồn: NewsTown

“Vẫn chưa thể giải thích được sự phi đối xứng vật chất – phản vật chất trong vũ trụ này”, Huang nói. “Nếu các hạt neutrino chính là các phản hạt của nó thì còn giải thích được”.

Đó không chỉ là câu hỏi duy nhất sẽ nhận được câu trả lời từ hạt neutrino Majorana. Khối lượng cực nhẹ của các hạt neutrino, nhẹ hơn electron cả triệu lần, từ lâu đã là câu đố với các nhà vật lý hạt. Nhưng nếu các hạt neutrino chính là phản hạt của chúng thì có một giải pháp tồn tại là “cơ chế bập bênh” này có thể giải thích được khối lượng vô cùng nhẹ của các hạt neutrino theo một cách vô cùng tự nhiên và đẹp đẽ.

Một thiết bị hiếm cho các phân rã hiếm

 

Nhưng vô cùng khó để xác quyết liệu các hạt neutrino có là phản hạt của chúng hay không, bởi chúng không tương tác với mọi thứ xung quanh. Công cụ tốt nhất của các nhà vật lý để tìm kiếm hạt neutrino Majorana là một phân rã phóng xạ ở dạng giả thuyết, còn được gọi là phân rã beta kép không sinh neutrino. Phân rã beta là một hình thức chung của một số nguyên tử, biến đổi một neutron trong hạt nhân nguyên tử thành một proton, thay đổi nguyên tố hóa học của hạt nhân này và phát xạ một electron và một phản neutrino trong quá trình đó. Phân rã beta kép vô cùng hiếm: thay vì biến đổi một neutron thành một proton, chúng biến đổi cả hai, phát xạ hai electron và hai phản neutrino. Nhưng nếu neutrino là fermion Majorana, về mặt lý thuyết có thể cho phép một hạt neutrino hành xử như một phản hạt của chúng, để đặt vào vị trí của cả hai phản neutrino trong phân rã beta kép. Chỉ hai electron cũng có thể bị loại ra khỏi hạt nhân nguyên tử. Phân rã beta kép không sinh neutrino mới chỉ tồn tại về mặt lý thuyết nhưng chưa từng được quan sát, dẫu đã được nghiên cứu trong hàng thập kỷ.

Thực nghiệm CUORE đã được thực hiện để bắt các hạt nhân tellurium trong phân rã này. Thực nghiệm sử dụng hàng ngàn tinh thể tellurium oxide siêu tinh khiết, có khối lượng tổng cộng 700 kg. Người ta cần một số lượng lớn tellurium bởi trung bình, phải mất một quãng thời gian gấp hàng tỉ lần so với tuổi hiện tại của vũ trụ chúng ta để một nguyên tử tellurium không bền trải qua quá trình phân rã beta kép thông thường. Nhưng có cả nghìn tỉ tỉ nguyên tử tellurium trong các tinh thể mà CUORE sử dụng, điều đó nghĩa là phân rã beta kép thông thường diễn ra trong máy dò, khoảng vài lần mỗi ngày ở mỗi tinh thể. Phân rã beta kép không neutrino thậm chí còn hiếm hơn, do đó, nhóm CUORE phải làm việc vất vả để có thể loại đi nhiều nguồn bức xạ nền nhằm tránh bị nhiễu tín hiệu. Để che chắn máy dò khỏi tia vũ trụ, toàn bộ hệ thống này được đặt dưới chân núi Gran Sasso, ngọn núi lớn nhất của bán đảo Ý. Cẩn thận hơn, người ta che chắn nó bằng hàng tấn chì. Tuy nhiên, chì mới khai thác cũng có một chút phóng xạ do nhiễm uranium và các nguyên tố khác, và độ phóng xạ chỉ giảm dần theo thời gian – vì vậy chì được sử dụng bao quanh phần nhạy nhất của CUORE chủ yếu là được lấy từ một con thuyền La Mã cổ đại bị đắm gần 2000 năm tuổi.

                       

Đài quan sát nhiệt độ thấp dưới mặt đất cho các sự kiện hiếm (CUORE) đặt dưới Gran Sasso, ngọn núi lớn nhất của bán đảo Ý. Nguồn: NewsTown

Có lẽ, phần ấn tượng nhất của máy dò ở CUORE là bộ phận cryostat, dùng để giữ cho nó luôn được lạnh. Để dò được phân rã beta kép không sinh neutrino, nhiệt độ của mỗi tinh thể trong máy dò CUORE được giám sát cẩn thận với các cảm biến có năng lực dò được cả sự thay đổi nhiệt độ nhỏ bằng một phần nghìn độ C. Phân rã beta kép không sinh neutrino có một mức năng lượng cụ thể, có thể làm tăng nhiệt độ của một đơn tinh thể và có thể được ghi lại. Nhưng để duy trì được độ nhạy, máy dò này phải được giữ ở mức rất lạnh, khoảng 10 mK, một phần trăm một độ trên nhiệt độ không tuyệt đối. “Đó là khối lập phương lạnh nhất được biết đến trong vũ trụ”, Laura Marini, một nhà nghiên cứu tại Viện Khoa học Gran Sasso và là người điều phối CUORE, nói. Độ nhạy của máy dò thực sự phi thường. “Khi có các trận động đất lớn ở Chile và New Zealand, chúng ta trên thực tế thấy bóng dáng của nó trong máy dò”, Marini cho biết. “Chúng ta có thể thấy sự xáo trộn của các sóng ở bờ biển Adriatic (Ý) cách 60 km. Tín hiệu này rõ hơn vào mùa đông, khi có bão”.

Một hạt neutrino xuyên tâm

 

Bất chấp độ nhạy phi thường này, CUORE vẫn chưa tìm thấy bằng chứng về phân rã beta kép không sinh neutrino. Do vậy, CUORE đã nghĩ đến việc tạo phân rã này trong một nguyên tử stellurium – một hiện tượng hiếm trong 22 nghìn tỉ tỉ năm mới xảy ra một lần. “Phân rã beta kép không sinh neutrino, nếu được quan sát, sẽ là một quá trình hiếm nhất từng được quan sát trong tự nhiên, với một thời gian bán rã lâu hơn một triệu tỉ lần so với độ tuổi của vũ trụ này”, Danielle Speller, phó giáo sư tại ĐH Johns Hopkins và là một thành viên của Ban vật lý CUORE, nói. “CUORE có thể không đủ nhạy để dò được phân rã này nếu nó xảy ra nhưng việc kiểm tra nó cũng rất quan trọng. Một số vật lý đã gặt hái được những kết quả đáng ngạc nhiên và khi đó, chúng ta học hỏi được nhiều nhất. Ngay cả khi CUORE không tìm thấy bằng chứng về phân rã beta không sinh neutrino, đó là bước tiến trên con đường đến các thực nghiệm thế hệ mới. Thiết bị kế tục của CUORE, CUORE nâng cấp với sự nhận diện hạt (CUPID) đang được thực hiện. CUPID sẽ nhạy gấp CUORE cả chục lần, có tiềm nang cho phép có được bằng chứng về hạt neutrino Majorana.

Nhưng cho dù thế nào đi chăng nữa, CUORE vẫn là một thắng lợi về KH&CN – không chỉ ở những liên kết mới với tỉ lệ phân rã kép beta không sinh neutrino mà còn ở công nghệ cryostat nhiệt độ thấp của nó. “Đó là cái tủ lạnh lớn nhất thuộc dạng này trên thế giới, Paolo Gorla, một thành viên tại LNGS và Điều phối kỹ thuật của CUORE, nói. “Nó có thể giữ cho mức nhiệt độ 10 mK liên tục trong vòng ba năm qua”. Rất nhiều ứng dụng vượt qua vật lý hạt cơ bản ở đó, cụ thể nó có thể tìm thấy sự hữu dụng trong tính toán lượng tử bởi cần phải giữ cho cỗ máy này đủ lạnh và che chắn khỏi bức xạ môi trường để điểu khiển ở mức lượng tử – một trong những thách thức lớn về mặt kỹ thuật trong lĩnh vực này.

Dĩ nhiên, CUORE không chỉ làm được vậy. “Chúng tôi sẽ vận hành cho đến năm 2024”, Bucci nói. “Tôi rất hào hứng được thấy những gì chúng tôi sẽ tìm ra”

Nguồn : Báo tia sáng –  Anh Vũ dịch

Báo nước ngoài : https://phys.org/news/2022-04-limits-bizarre-behavior-neutrinos.html

Lan tỏa văn hóa đọc

Dự án "Lang thang" có mục tiêu mang tri thức và giá trị của văn hóa đọc đến với nhiều đối tượng.

Dự án "Lang thang" của Nguyễn Hữu Phước (20 tuổi, sinh viên trường Trung cấp Mỹ thuật – Văn hóa Bình Dương) dù mới thành lập nhưng bước đầu đã nhận được sự quan tâm của nhiều người. Một trong những mục tiêu mà dự án hướng tới là mang tri thức và giá trị của văn hóa đọc đến với nhiều đối tượng.

Cân bằng giữa hai không gian

Giống các bạn trẻ thuộc gen Z, Nguyễn Hữu Phước cũng tham gia sinh hoạt sôi nổi trên các trang mạng xã hội (MXH), viết bài content (viết nội dung cho các lĩnh vực, sản phẩm), cộng tác với một số báo. Có điều, sau một thời gian, Phước bị cuốn vào MXH lúc nào không hay. Hệ quả là Phước dần quên hẳn thói quen đọc sách.

“Cũng may, tôi kịp nhận ra tình trạng không tốt đó của mình và tôi muốn quay lại với việc đọc sách. Tôi biết rằng có rất nhiều bạn trẻ giống mình, cần phải thoát khỏi sự chi phối của MXH cũng như cân bằng được giữa MXH và đời thực. Đó là lý do tôi thành lập dự án "Lang thang", khích lệ việc đọc sách cho mọi người và chính mình”, Nguyễn Hữu Phước chia sẻ.

Theo Phước, thông thường, nói đến văn hóa đọc, mọi người sẽ nghĩ đến việc đọc sách giấy hay đọc báo, rất ít người nghĩ đến việc đọc trực tuyến. Phước muốn cân bằng cả hai loại hình ở những không gian khác nhau.

Phước lý giải: “Hiện nay, trên MXH có rất nhiều nội dung hữu ích của các tác giả chuyên và không chuyên, kể cả những người chuyên viết content. Những bài viết đó ngắn thôi, chừng vài trăm chữ nhưng tạo được tác động rất lớn. Theo tôi, các bạn trẻ có thể đọc những bài viết đó mỗi lần lướt Facebook. Nếu các bạn muốn tìm hiểu sâu hơn về một chủ đề nào đó, các bạn sẽ mua sách để tìm hiểu. Như vậy, mình có thể cân bằng được đọc sách giấy và đọc trên MXH”.

Ban đầu, dự án "Lang thang" có 25 thành viên, sau khi thông báo tuyển dụng được đăng tải, hiện dự án đang có 71 thành viên ở khắp mọi nơi trên cả nước. Đa phần thành viên là những người trẻ, có đam mê hoạt động phi lợi nhuận và phát triển cộng đồng. Hiện fanpage của dự án tiếp cận được hơn 5.000 người.

Tận dụng thế mạnh của MXH, "Lang thang" kết nối các cây viết với nhau, đồng thời tạo ra những bản tin giới thiệu những cây viết đang có sức ảnh hưởng trên MXH hiện nay, cũng như các bài viết có giá trị đến đông đảo bạn đọc.

“Thông qua hình thức này, những cây viết đó có thể tiếp cận với thêm nhiều độc giả, và độc giả cũng có thể tiếp cận với tác giả. Từ đó nâng cao chất lượng nội dung, giúp người đọc tiếp cận với văn hóa đọc và các tác giả hơn”, Nguyễn Hữu Phước thông tin.

Du an van hoa doc Lang thang anh 1

Nguyễn Hữu Phước cùng các thành viên dự án "Lang thang" trong một buổi sinh hoạt. Ảnh: SGGP.

Nhân rộng mô hình CLB văn hóa đọc

Hưởng ứng Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam lần I, vào tối 21/4 vừa qua, dự án "Lang thang" đã tổ chức talkshow theo hình thức trực tuyến với chủ đề “Sách không chỉ là sách”.

Tại chương trình, khách mời và những người tham dự đã cùng giao lưu, chia sẻ về câu chuyện của mình cũng như về những cuốn sách tâm đắc, có ảnh hưởng lớn đến cuộc sống. Theo Nguyễn Hữu Phước, chương trình được tổ chức với mục tiêu truyền tải thông điệp: Mỗi một quyển sách không chỉ đơn giản là sách mà còn là những câu chuyện, ký ức, người bạn đồng hành cùng chúng ta.

Sau chương trình, bạn Nguyễn Đặng Nhật Minh (16 tuổi, học sinh, đến từ Hà Nội) cho biết: “Sau buổi talkshow của 'Lang thang', em nghĩ mình đã có những góc nhìn mới về sách, cả những điều em chưa biết đến và những điều em đã biết nhưng không để ý tới, như tìm được bản thân mình trong sách hay sách có thể là một người cùng chia sẻ với mình”.

Ngoài những hoạt động trên MXH, một trong những hoạt động được "Lang thang" chú trọng là thành lập và nhân rộng mô hình CLB văn hóa đọc tại các trường THPT, cao đẳng, trung cấp và đại học.

Theo Nguyễn Hữu Phước, mong muốn của dự án là cải thiện phong trào đọc sách ở trường, đồng thời khuyến khích các bạn học sinh tham gia hoạt động cộng đồng thông qua những buổi talkshow, workshop sẽ được tổ chức định kỳ hàng tuần hoặc hàng tháng.

“Chúng tôi sẽ hướng đến cách tổ chức nhằm vào tâm lý và thị hiếu của các bạn, thông qua những buổi workshop, talkshow nhưng không nói quá nhiều mà sẽ lồng ghép hoạt động vui chơi giải trí để các bạn có hứng thú tham gia. Tôi nghĩ rằng văn hóa đọc nên đi vào cuộc sống của các bạn một cách nhẹ nhàng, không nên hô hào. Nhờ đó, dần dần các bạn sẽ thấy được niềm vui của việc đọc sách, sau đó các bạn sẽ chủ động tìm đến sách”, Hữu Phước bày tỏ.

Riêng với những trường học đã có CLB văn hóa đọc, "Lang thang" sẽ liên kết với CLB đó để có những hoạt động phù hợp. Trước talkshow “Sách không chỉ là sách”, "Lang thang" đã kết hợp với CLB Sách của Trường THPT Phan Bội Châu (TP Dĩ An, Bình Dương) tổ chức thành công cuộc thi viết thư cho chính mình vào tháng 1/2022.

                                                                                                             Nguồn : Zingnews

Giới thiệu sách : Học cách học

Thông tin chi tiết

  • Tên sách: Học Cách Học
  • Mã ISBN : 978 – 604 – 67 – 2103 -1
  • Nhà Cung Cấp : Alphabooks và ETS
  • Tác giả: Barbara Oakley, Terrence Sejnowski, Alistair Mcconville
  • Người Dịch: Liên Hương
  • Nhà xuất bản : NXB Khoa học và Kỹ thuật và Alphabooks và ETS
  • Trọng lượng (gr): 300
  • Kích thước : 16 x 24 cm
  • Số trang: 280
  • Hình thức: Bìa Mềm

Trải qua nhiều thập kỉ thay đổi và cải tiến, nền giáo dục của chúng ta vẫn bị đánh giá là nặng tính truyền thụ và ghi nhớ, ít hiệu quả. Trong số các yếu kém, có một điều hệ trọng : Nhà trường của chúng ta hầu như chưa thành công trong việc rèn luyện khả năng tự học cho học sinh và sinh viên. Sự thiếu vắng những bài học liên quan kiến thức và kỹ năng về cách học khiến cho hết thế hệ học trò này đến thế hệ học trò khác chỉ biết thụ động và chờ kiến thức từ giáo viên và sách giáo khoa mà không thể tự mình tìm kiếm và xây dựng tri thức ở thế chủ động.

   Điều này lại càng trở nên tai hại trong bối cảnh thời đại tri thức và số hóa hiện nay khi mà lượng tri thức mỗi năm của nhân loại  tăng trưởng theo cấp số mũ. Kiến thức ngày hôm nay còn đúng, ngày mai đã có thể sai đi nhiều. Nhiều củ nhân, thạc sĩ ra trường không thể bắt kịp với thực tế, một phần vì đã không có được phương pháp và thói quen tự học một cách hiệu quả. Lúc họ nhận tấm bằng tốt nghiệp, cũng là lúc bắt đầu thất nghiệp.

         Thiết kế chưa có tên

  Chỉ có cách làm chủ việc học mới giúp học sinh thích ứng tốt trong thế giới hiện nay. Nhiều nhà giáo đã thừa nhận rằng tiêu chuẩn xóa mù hiện nay chỉ là biết đọc, biết viết mà còn phải thạo cách tự học. Kỹ năng tự học chính xác là kỹ năng quan trọng bậc nhất của một người.

 Đối với việc học tập, cái bất biến là phương pháp tự học, cái vận động không ngừng là tri thức của thời đại. Không gì bằng trang bị được cái bất biến đó người học của thế kỷ 21 có thể tự mình đi trên đôi chân, tự do khám phá cánh rừng của nhân loại trong cuộc đời. Thiếu kỹ năng thiết yếu này thì những khẩu hiệu rổn rang về xã hội học tập, hay học tập suốt đời chỉ cùng lắm là những lời nói cho sang miệng.

Thật may mắn là ngày nay giới giáo dục nói chung đã quan tâm đúng mức tới việc phát triển năng lực tự học. Như sáng kiến Khung Kỹ năng thế kỷ 21 và nhiều khung chương trình giáo dục phổ biến khác đã xếp kỹ năng học tập và sáng tạo thành một trong những hạng mục chính trong các năng lực cốt lõi mà học sinh thế kỷ 21 phải thành thục.

 Trên cổng giáo dục trực tuyến lớn nhất thế giới Coursera, khóa học thu hút nhất cũng chính là khóa học về cách học tập. Tới nay, khóa học “ Học cách học” ( Learning how to learn ) do giáo sư Barbara Oakley và Terrence Sejnowski giảng dạy đã thu hút tới gần 2 triệu người học và được đánh giá rất cao về nội dung. Có lẽ, đây cũng là khóa học trực tuyến mở đại chúng ( MOOC ) đầu tiên được làm phụ đề tiếng Việt mấy năm về trước. Nhờ khóa học ‘ triệu người’ này mà nhiều người Việt biết đến giáo sư Barbara Oakley, đến các kiến thức về não bộ, về cách con người học tập trước khi cuốn sách cùng tên mà bạn cầm được xuất bản bằng Tiếng Việt.

Cuốn sách ‘ Học cách học’ này có thể mang lại điều gì cho chúng ta? Nó giúp chúng ta biết được tại sao lại cần phải kết hợp giữa việc học tập thật tập trung và thư giãn thật hợp lý. Nó cũng giúp chúng ta hiểu được càng học hỏi, càng năng động , càng tập thể dục, vận động chăm chỉ thì não bộ càng phát triển và thúc đẩy chất lượng cuộc sống. Cuốn sách vén bức màn bí của tật trì hoãn và cách thức để vượt qua chúng. Nó còn giúp ta biết được rằng, đôi khi nhược điểm lại hóa ra là ưu điểm trong việc học. Cuốn sách mỏng này giới thiệu hàng chục kỹ thuật thật hữu ích để mỗi người có thể học tập hiệu quả hơn, vui vẻ hơn mỗi ngày và còn nhiều hơn nữa. Cuốn sách nhỏ này chắc chắn là một bảo bối mà các giả dành tặng cho những người ham học của thế kỷ 21.

                       ( Trích Dương Trọng Tấn – CEO Tổ hợp giáo dục Agiled Global)

Phố sách Hà Nội thu hút nhiều bạn đọc

Trong tháng tư, dòng người đến tham quan Phố sách 19/12 (Hà Nội) có sự thay đổi rõ rệt. Các hoạt động, sự kiện xuất bản cũng diễn ra sôi nổi hơn.

Giữa những ngày diễn ra các hoạt động chào mừng Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam lần thứ nhất, ông Arón Keil (Chicago, Mỹ) cùng vợ và các con có mặt tại Phố sách 19/12 (Hà Nội). Chia sẻ với Zing, Keil cho biết cả gia đình ông đến Việt Nam để hoàn tất thủ tục nhận con nuôi.

“Nghe thông tin qua các trung tâm bảo trợ trẻ em, chúng tôi thấy hoàn cảnh cậu bé này thật đáng thương nên muốn cho bé một mái ấm. Bé mới lên 6 tuổi, hoàn toàn không biết tiếng Anh để giao tiếp với gia đình tôi. Khi đi ngang qua đây, thấy đông người nên chúng tôi ghé vào và đã quyết định mua một số cuốn song ngữ cho bé học”, ông Keil nói.

Theo ông bố người Mỹ này, những ấn phẩm song ngữ là công cụ tốt nhất để con nuôi của ông có thể học tiếng Anh, thuận tiện cho việc chung sống cùng cả gia đình khi quay trở lại Mỹ. Sách cũng là phương thức hiệu quả giúp ông hiểu thêm về ngôn ngữ mẹ đẻ của cậu bé.

Bên cạnh đó, khi đến Phố sách 19/12, ông Keil cùng nhiều bạn đọc trong nước cảm nhận được không khí tấp nập của dòng người tham quan và mua sách, cùng vẻ đẹp trong cách bài trí từng gian hàng nơi đây.

Pho sach 19/12 anh 1

Gia đình ông Arón Keil (Chicago, Mỹ) tham quan và mua sách song ngữ tại Phố sách 19/12. Ảnh: Thu Huệ

Bầu không khí hân hoan

Kể từ dịp Tết Nguyên đán 2022, chương trình “Phố sách xuân Nhâm Dần” cùng nhiều hoạt động ưu đãi, tri ân bạn đọc được thực hiện tại Phố sách 19/12. Kể từ đó, những người quản lý các nhà sách tại đây cảm nhận được bầu không khí hân hoan và lượng bạn đọc ổn định đã quay trở lại.

Chị Đỗ Thị Kim Lạc – nhân viên phụ trách quầy sách Thái Hà Books – cho hay sau nhiều năm làm việc, gắn bó với nơi này, đây là năm đầu tiên chị nhận thấy sự khác biệt rõ rệt về số lượng khách tham quan, mua sách.

Chị cho biết trước đó, lượng khách rất vắng, gần như không có hoạt động gì được tổ chức. Kể từ Tết năm nay, đặc biệt là đến thời điểm đầu tháng tư, không khí ở phố sách tấp nập hơn nhiều.

“Một phần do dịch bệnh đã ổn định, người dân được tiêm vaccine đầy đủ, nên các nhà sách quay trở lại hoạt động bình thường; độc giả cũng tìm lại thói quen đi mua sách. Tháng tư có nhiều hoạt động chào mừng Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam. Điều này giúp lôi kéo mọi người đến đây nhiều hơn”, chị Kim Lạc lý giải.

Trong khuôn khổ ngày hội lớn nhất của giới xuất bản, Phố sách 19/12 là nơi diễn ra các hoạt động quan trọng như: Lễ phát động phong trào đọc sách trong cộng đồng; giao lưu giữa tác giả, đơn vị xuất bản và bạn đọc về các tác phẩm mới phát hành; giới thiệu các dự án khuyến đọc; phát động cuộc thi Đại sứ Văn hóa đọc và Giới thiệu sách trực tuyến năm 2022…

Nhờ các hoạt động đó, dòng người đến đây tăng so với trước kia. Đại diện một số nhà sách tiết lộ lượng sách bán được trong thời gian này cũng khả quan hơn hẳn. Đối tượng đến tham quan phố sách chủ yếu là học sinh, sinh viên, người trẻ mới đi làm và phụ huynh có con em nhỏ.

Có mặt tại đây, anh Nguyễn Xuân Bách (29 tuổi, nhân viên văn phòng tại Hà Nội) vào quầy sách của Nhà xuất bản Kim Đồng để chọn sách thiếu nhi cho con, đồng thời anh tìm mua sách kỹ năng sống cho bản thân.

“Tôi làm việc ở gần nên thường xuyên ghé qua đây. Thời gian trước, nơi đây im lìm lắm, không có hoạt động và khách cũng vắng. Nhưng hiện nay, tôi quan sát thấy dòng người đến đây đông hơn trước. Dường như họ không chỉ đến để mua sách mà còn hưởng ứng Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam”, anh Bách chia sẻ.

Sau khi tham dự một sự kiện ra mắt sách thiếu nhi cùng đông đảo khán giả, ông bố trẻ này cho rằng nếu có thêm nhiều hoạt động tương tự, phố sách sẽ thu hút, “lôi kéo” độc giả quan tâm đến sách và tạo nên bầu không khí tấp nập hơn.

Pho sach 19/12 anh 2

Một số em nhỏ đọc sách tại Phố sách 19/12. Ảnh: Thu Huệ.

Điểm đến văn hóa, tìm kiếm tri thức

 

Một trong những lý do đưa ông Arón Keil đến phố sách chính là khung cảnh và sự tấp nập ở đây. Ông cho biết người Mỹ đọc nhiều sách, nhưng chủ yếu họ chọn sách điện tử, sách nói vì tính tiện dụng.

“Ở Chicago, nơi tôi sinh sống, có nhiều tiệm sách, nhưng không có tuyến phố nào dành riêng để bày bán sách như thế này, lại còn là một khu phố đi bộ. Tôi thực sự thấy ấn tượng bởi không khí vui tươi, phấn khởi, cũng như khung cảnh ở đây. Những quầy sách nhỏ nhưng được bày biện, trang trí rất bắt mắt, quy củ”, ông Keil nhận xét.

Người đàn ông quốc tịch Mỹ này cũng bày tỏ mong muốn các nhà sách ở đây sẽ có thêm nhiều đầu sách song ngữ Việt – Anh, để những du khách và bạn đọc quốc tế như ông có thêm lựa chọn trong việc tìm kiếm tri thức, khám phá văn hóa và nền xuất bản ở Việt Nam.

Dịp này, Dương Thảo My và Nguyễn Thị Minh Tâm (học sinh trường THCS Minh Khai, Hà Nội) tranh thủ giờ nghỉ để đến đây tìm mua một số cuốn sách văn học, lịch sử và thần thoại.

“Chúng em mong không gian phố sách được mở rộng, có thêm nhiều đầu sách và các hoạt động khác, để mọi người khi đến đây có thể trải nghiệm đọc và mua sách tốt hơn. Điều này cũng sẽ làm cho người ngoại quốc tò mò hơn về sách và văn hóa đọc ở Việt Nam”, hai bạn trẻ nói.

Đại diện quầy sách của một đơn vị xuất bản cho biết thời gian gần đây, khi dịch bệnh ổn định, ban quản lý phố sách đã nỗ lực trong việc tổ chức nhiều hoạt động và theo dõi các đơn vị xuất bản thực hiện những sự kiện riêng lẻ; cũng như cải tạo không gian, trang trí hấp dẫn để thu hút độc giả đến tham quan, mua sách.

                                                                                                             Nguồn : Zingnews