Trí thức trẻ Việt Nam toàn cầu hiến kế chuyển đổi số và phát triển bền vững

Diễn đàn Trí thức trẻ Việt Nam toàn cầu khép lại với nhiều đề xuất từ các đại biểu, tập trung vào vai trò của trí thức trẻ trong và ngoài nước để phát huy sáng kiến phát triển đất nước.

 Diễn đàn Trí thức trẻ Việt Nam toàn cầu lần thứ VI, do Trung ương Đoàn, Bộ Khoa học và Công nghệ cùng Mạng lưới Trí thức trẻ Việt Nam toàn cầu phối hợp tổ chức, đã diễn ra trong hai ngày 19-20/7.

Diễn đàn quy tụ các trí thức trẻ trong và ngoài nước, cùng nhau chia sẻ tầm nhìn và đề xuất nhiều sáng kiến nhằm thúc đẩy công cuộc chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo tại Việt Nam.

Các phiên thảo luận chính tại Diễn đàn tập trung vào 4 nhóm nội dung: Ứng dụng AI và công nghệ mới; khởi nghiệp gắn với kinh tế xanh và phát triển bền vững; thích ứng với biến đổi toàn cầu; và phát triển văn hóa, giáo dục.

Đề xuất giải pháp công nghệ và phát triển nguồn lực số

Trong phiên thảo luận về “Ứng dụng AI và công nghệ mới để nâng cao hiệu suất lao động”, các đại biểu đã nhận được nhiều đề xuất đặt hàng từ các doanh nghiệp lớn như Tập đoàn Công nghệ CMC, Vingroup và Hiệp hội Dữ liệu. Các đề xuất này tập trung vào nghiên cứu AI và thiết kế chip, những lĩnh vực đang thiếu hụt nhân lực chất lượng cao.

Một số giải pháp cụ thể được đưa ra bao gồm: ứng dụng AI để hỗ trợ khám các bệnh da liễu đơn giản cho người dân vùng sâu, vùng xa; phát triển hệ thống nâng cao chất lượng không khí tại Hà Nội; và xây dựng nền tảng kết nối “3 nhà” (Nhà nước, Doanh nghiệp và Nhà khoa học).

Ngoài ra, các đại biểu cũng đề xuất hợp tác phát triển camera 3D nội địa, thành lập phòng thí nghiệm nghiên cứu thiết bị bay (UAV) và tham gia hợp tác nghiên cứu, đào tạo, chuyển giao công nghệ.

Tiến sĩ Lê Duy Tân (Đại học Quốc tế, Đại học Quốc gia Hồ Chí Minh) nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thúc đẩy liên kết giữa các trường đại học và doanh nghiệp trong nghiên cứu ứng dụng công nghệ mới.

Khởi nghiệp xanh và phát triển bền vững

Phiên thảo luận về “Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo gắn với phát triển kinh tế xanh và phát triển bền vững” đã ghi nhận nhiều ý kiến quan trọng.

Tiến sĩ Phạm Huy Hiệu (Đại học VinUni) lưu ý về sự cần thiết của việc xác lập khung giá trị xanh bền vững và áp dụng các chiến lược thương hiệu quốc gia dựa trên văn hóa bản địa, tri thức địa phương và mục tiêu phát triển bền vững.

Về chính sách, các đại biểu khuyến nghị xây dựng cơ chế hỗ trợ đổi mới sáng tạo, đặc biệt là đơn giản hóa thủ tục hành chính trong cấp bằng sáng chế. Đồng thời, cần có chính sách thúc đẩy thương mại hóa sản phẩm khoa học công nghệ, tăng tỷ lệ chuyển giao công nghệ và chuẩn hóa bằng sáng chế theo tiêu chuẩn quốc tế.

Trong lĩnh vực giáo dục, đào tạo và nghiên cứu phát triển (R&D), cần đào tạo kỹ năng chuyển đổi xanh cho các nhà nghiên cứu trẻ, học sinh và sinh viên.

Các đề xuất cũng bao gồm việc thành lập quỹ công đầu tư cho doanh nghiệp đổi mới sáng tạo xanh, hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận tín dụng xanh, và miễn/giảm thuế 3-5 năm cho các startup đạt chứng nhận môi trường.

Thích ứng với biến đổi toàn cầu và phát triển văn hóa giáo dục

Trong phiên thảo luận “Thích ứng bền vững trước các thách thức của thời đại biến đổi toàn cầu”, TS. Lê Thị Thúy (ĐH Khoa học Tự nhiên) khuyến nghị xây dựng hệ thống chuyển đổi số, tạo bản sao số trong mọi lĩnh vực để tối ưu hóa và cảnh báo sớm rủi ro, phù hợp với bối cảnh địa lý Việt Nam.

Đối với phiên “Phát triển nền tảng văn hóa, giáo dục trong kỷ nguyên mới”, Tiến sĩ Võ Đức Thắng đề xuất tăng cường kết nối giữa các trí thức trong mạng lưới đổi mới sáng tạo và trí thức Việt Nam tại Đài Loan. Đồng thời, cần xây dựng cơ sở dữ liệu và thành lập các mạng lưới, hội chuyên gia chuyên ngành của người Việt trên thế giới được công nhận.

Khát vọng cống hiến và tầm nhìn tương lai

Từ các phiên thảo luận, trí thức trẻ trong và ngoài nước đã cùng kiến tạo tầm nhìn chung, đề xuất nhiều sáng kiến cụ thể nhằm kết nối nguồn lực, thúc đẩy đổi mới sáng tạo, chuyển giao công nghệ và phát triển bền vững đất nước trong kỷ nguyên toàn cầu hóa.

Anh Nguyễn Tường Lâm, Bí thư Trung ương Đoàn, Chủ tịch Trung ương Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam chia sẻ: “Đây là một diễn đàn không chỉ quy tụ trí tuệ mà còn hội tụ tình yêu nước, khát vọng cống hiến của những người trẻ Việt Nam ở khắp năm châu”.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Đào Việt Hằng, Chủ nhiệm Mạng lưới Trí thức trẻ Việt Nam toàn cầu, tổng kết rằng các hoạt động thảo luận đảm bảo tính liên tục, với trọng tâm là triển khai Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị thông qua các dự án thí điểm và hợp tác công tư.

Phó Giáo sư Đào Việt Hằng nhận định: “Mạng lưới Trí thức trẻ Việt Nam toàn cầu đóng vai trò “sợi dây” kết nối, giúp trí thức ở nước ngoài hiểu rõ tình hình quốc gia và đóng góp thực chất”.

Những đề xuất của trí thức trẻ tập trung vào tính khả thi cao cho giai đoạn 2025-2030, định hướng 2045, xuất phát từ thực tiễn và kết nối với hệ sinh thái đổi mới, thể hiện khát vọng cống hiến mạnh mẽ của thế hệ trẻ Việt Nam.

5G và AI đã giúp Việt Nam đạt được những thành tựu kinh tế gì?

Năm 2025 đánh dấu một thời điểm then chốt trong sự phát triển toàn cầu khi sự bùng nổ của trí tuệ nhân tạo (AI) kết hợp với tốc độ ổn định của mạng 5G đã mở ra những cơ hội chuyển đổi số chưa từng có.

Sự hội tụ giữa 5G và AI – Hạ tầng cho đổi mới, sáng tạo và phát triển kinh tế

Trường Chính sách Công Lý Quang Diệu (LKYSPP), thuộc Đại học Quốc gia Singapore, vừa công bố một báo cáo nghiên cứu toàn diện, chỉ rõ cách ASEAN có thể tận dụng sự hội tụ giữa 5G và trí tuệ nhân tạo (AI) để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế mang tính chuyển đổi.

Nghiên cứu với tiêu đề “Tận dụng 5G để thúc đẩy chuyển đổi dựa trên AI tại ASEAN”, do Giáo sư người Việt Vũ Minh Khương chủ biên, sẽ cung cấp cho các nhà hoạch định chính sách những chiến lược thiết thực nhằm khai mở tiềm năng số của khu vực.

Giáo sư Vũ Minh Khương tại buổi công bố kết quả báo cáo nghiên cứu (Ảnh: LKYSPP).

Theo báo cáo, ASEAN đang đứng trước một cơ hội to lớn khi chỉ riêng công nghệ 5G đã được kỳ vọng đóng góp tới 130 tỷ USD cho nền kinh tế châu Á – Thái Bình Dương vào năm 2030.

“Sự hội tụ giữa 5G và AI chính là hạ tầng cho đổi mới sáng tạo, thúc đẩy các lĩnh vực như sản xuất thông minh, nông nghiệp chính xác, và giao thông tự hành. Nhưng ASEAN không thể chần chừ. Cánh cửa để khẳng định vai trò dẫn đầu khu vực trong kết nối thông minh đang nhanh chóng khép lại”, Giáo sư Vũ Minh Khương chia sẻ.

Việt Nam và những thành tựu đạt được khi kết hợp 5G – AI

Theo báo cáo, Việt Nam đã và đang đạt được những thành tựu kinh tế đáng chú ý thông qua cách tiếp cận chiến lược của mình đối với 5G và AI.

Báo cáo chỉ ra, đầu tiên là chiến lược “Theo sau thông minh”. Thay vì chạy đua làm người tiên phong, Việt Nam đang áp dụng chiến lược theo sau thông minh, tận dụng chi phí cơ sở hạ tầng giảm, tiêu chuẩn công nghệ hoàn thiện và bài học từ những quốc gia đi trước.

Cách tiếp cận này cho phép Việt Nam triển khai 5G một cách tiết kiệm và hiệu quả hơn, đặc biệt ở các khu vực ưu tiên như khu công nghệ cao, cảng, khu công nghiệp… giúp tối ưu hóa nguồn lực và định hướng đầu tư vào những lĩnh vực mang lại giá trị kinh tế cao.

Bên cạnh đó, trong bối cảnh căng thẳng công nghệ toàn cầu, tính trung lập địa chính trị là một lợi thế của Việt Nam, giúp thu hút đầu tư toàn cầu vào sản xuất bán dẫn, cơ sở hạ tầng viễn thông và đổi mới AI.

Sự kết hợp giữa 5G và AI sẽ là cơ hội để thúc đẩy chuyển đổi số và phát triển nền kinh tế (Ảnh: Getty).

Việc thu hút các dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài vào các lĩnh vực công nghệ cao này là một minh chứng rõ ràng cho thành tựu kinh tế mà Việt Nam đang đạt được, củng cố vị thế trong chuỗi cung ứng công nghệ toàn cầu.

Việc triển khai mạng 5G cũng cho thấy Việt Nam ưu tiên giá trị hiệu quả của mạng 5G, hơn là các chỉ số phủ sóng đơn thuần.

Những cách tiếp cận này đảm bảo các khoản đầu tư vào 5G và AI được định hướng vào các ứng dụng thực tế có khả năng tạo ra giá trị kinh tế cao cho doanh nghiệp và xã hội, như nhà máy thông minh, logistics chính xác, chăm sóc sức khỏe từ xa… vốn là những lĩnh vực có tác động lớn khi 5G kết hợp với AI.

Nhìn chung, dù 5G và AI vẫn đang trong giai đoạn phát triển và mở rộng, Việt Nam đã cho thấy khả năng khai thác các công nghệ này không chỉ để đạt được tốc độ kết nối mà còn để tạo ra giá trị chiến lược.

Bằng cách áp dụng phương pháp tiếp cận thông minh, thu hút đầu tư và tập trung vào các ứng dụng mang lại giá trị cao, Việt Nam đang định vị mình để tiếp tục gặt hái những thành quả kinh tế từ cuộc cách mạng số này.

5G – AI và cơ hội lớn cho khu vực ASEAN

Nhìn về phía trước, báo cáo của LKYSPP chỉ ra một viễn cảnh nơi ASEAN dẫn đầu trong kỷ nguyên 5G-AI: doanh nghiệp vươn ra toàn cầu nhờ sản xuất thông minh; nông dân tối ưu hóa năng suất nhờ phân tích dữ liệu AI; học sinh vùng sâu vùng xa được tiếp cận nền giáo dục nhập vai tiên tiến.

Báo cáo của LKYSPP cho thấy cuộc đua thực sự trong chuyển đổi số không phải là ai triển khai 5G hay 6G nhanh nhất – mà là ai khai thác được giá trị lớn nhất từ nó. ASEAN đang ở một ngã rẽ quan trọng, nơi cơ hội dẫn đầu không nằm ở sự phô trương công nghệ, mà ở sự rõ ràng chiến lược, sự mạch lạc trong chính sách, và sự liên kết hệ sinh thái.

Để hiện thực hóa tầm nhìn này, ASEAN cần sự phối hợp chiến lược, quyết tâm mạnh mẽ và cam kết chuyển đổi số bền vững.

Giáo sư Vũ Minh Khương sinh năm 1959 tại Hải Phòng. Ông hiện là Giáo sư thực hành tại Trường Chính sách Công Lý Quang Diệu (LKYSPP), Đại học Quốc gia Singapore.

Giáo sư Khương chuyên nghiên cứu và giảng dạy trong lĩnh vực phát triển kinh tế và phân tích chính sách. Ông đã xuất bản ba cuốn sách và hơn 50 bài báo trên nhiều tạp chí học thuật danh tiếng.

Giáo sư Vũ Minh Khương nằm trong nhóm 2% học giả được trích dẫn nhiều nhất trên toàn cầu. Ông nhận bằng tiến sĩ từ Đại học Harvard vào năm 2005. Tên ông có trên bảng vàng của Trường Hành chính Kennedy (thuộc Đại học Harvard).

NASA cứu camera trục trặc từ khoảng cách 595 triệu km

Google Discover thêm tính năng tóm tắt AI, đe dọa lưu lượng truy cập

Google bắt đầu triển khai việc tóm tắt nội dung bằng AI trong dịch vụ Discover, khiến nhiều website lo lắng sẽ suy giảm lưu lượng truy cập.

Discover cho phép người dùng khám phá nội dung dựa trên mối quan tâm, hoạt động của họ trong các dịch vụ Google, được triển khai trên ứng dụng Google và phiên bản di động của Chrome.

Theo TechCrunch, bên cạnh việc thấy các tiêu đề từ những trang tin lớn như thông thường, người dùng sẽ thấy nhiều logo của nhà xuất bản tin tức ở góc trên bên trái cùng bản tóm tắt do AI tạo ra có dẫn từ nguồn đó. Tuy nhiên, tính năng chưa áp dụng cho tất cả, mới xuất hiện trên iOS và Android ở Mỹ.

Giao diện Discover trên iOS. Ảnh: Google.

Giao diện Discover trên iOS. Ảnh: Google.

Đại diện Google xác nhận tính năng mới không phải thử nghiệm mà đã được triển khai chính thức tại Mỹ, ban đầu tập trung vào chủ đề phong cách sống thịnh hành, như thể thao và giải trí. Hãng cho biết điều này sẽ giúp người dùng dễ dàng quyết định trang nào họ muốn truy cập.

Động thái mới của Google diễn ra trong bối cảnh nhiều báo và trang tin cũng đang thử nghiệm AI trên nền tảng của họ, như WSJ, Yahoo, Bloomberg, USA Today. Các công ty khởi nghiệp cũng tham gia vào xu hướng này, như Particle, ứng dụng đọc tin sử dụng AI không chỉ để tóm tắt câu chuyện mà còn cho phép người dùng xem nhiều khía cạnh khác nhau hoặc đặt câu hỏi tiếp theo để hiểu rõ hơn về chủ đề được đề cập.

Tuy nhiên, ngành công nghiệp sản xuất nội dung vẫn lo ngại trước những thay đổi của Google. Với tính năng Tóm lược AI, hay chế độ AI Overviews, người dùng không cần truy cập trực tiếp vào các trang web để nắm nội dung vì đã được AI tóm tắt hoặc chia sẻ qua giao diện chatbot.

Theo Economist, lưu lượng tìm kiếm toàn cầu đã giảm 15% so với cùng kỳ năm ngoái tính đến tháng 6, dựa trên dữ liệu từ công ty khảo sát thị trường Similarweb. Thống kê trước đó từ công ty này cũng cho thấy sau khi tính năng Tóm lược AI của Google ra mắt, số lượng tìm kiếm tin tức không dẫn đến hành động truy cập vào trang tin tức từ tháng 5/2024 đến tháng 5/2025 đã tăng từ 56% lên gần 69%. Lưu lượng truy cập tự nhiên cũng giảm từ 2,3 tỷ lượt cập ở đỉnh điểm giữa năm 2024 xuống dưới 1,7 tỷ lượt.

Trong bối cảnh đó, dịch vụ Discover của Google trở thành nguồn mang lại lưu lượng cho nhiều website khi truy cập từ Google Search giảm. Tuy nhiên, theo TechCrunch, điều này có thể không còn đúng nếu tóm tắt AI được triển khai rộng rãi hơn trong ứng dụng Google.

Huy Đức (theo TechCrunchEconomist)

Sắp diễn ra ngày hội công nghệ Blockchain và AI tại TP HCM

Hội nghị Conviction 2025 dự kiến quy tụ hàng trăm chuyên gia, chia sẻ ứng dụng Blockchain, AI trong đời sống, ngày 9-10/8 tại trung tâm hội nghị Thisky Hall.

Sự kiện Conviction 2025 dự kiến diễn ra trong hai ngày, sẽ quy tụ hơn 150 diễn giả và hơn 50 phần nghiên cứu chuyên sâu quốc tế. Theo ban tổ chức, sự kiện do Chi hội Blockchain TP HCM HBA (thuộc Hội Truyền thông Điện tử TP HCM) và hệ sinh thái Ninety Eight tổ chức, được cố vấn bởi Sở Khoa học Công nghệ TP HCM, Trung tâm Chuyển đổi số TP HCM.

Vé tham gia sự kiện là một ứng dụng thực tiễn của NFT vào đời sống. Ảnh: BTC

Vé tham gia sự kiện là một ứng dụng thực tiễn của NFT vào đời sống. Ảnh: BTC

Sự kiện diễn ra trong bối cảnh khung pháp lý cho ngành blockchain tại Việt Nam đang có nhiều chuyển biến tích cực, các sự kiện công nghệ được kỳ vọng đóng vai trò then chốt trong việc kết nối cộng đồng chuyên gia, doanh nghiệp và nhà đầu tư trong nước, quốc tế. “Sự kiện mang đến một diễn đàn chuyên nghiệp, quy tụ các chuyên gia, doanh nghiệp, nhà đầu tư trong và ngoài nước như: Bybit, Hashkey, AWS, Chainalysis, Google Cloud, Verichains, Ronin… cùng thúc đẩy sự phát triển công nghệ Blockchain và AI tại Việt Nam”, đại diện ban tổ chức nói.

Theo đó, Conviction 2025 hứa hẹn là ngày hội công nghệ với kiến thức chuyên môn cao, hướng đến tính ứng dụng thực tiễn của Blockchain, AI vào các lĩnh vực đời sống, các ngành như: y tế, giáo dục, chuỗi cung ứng, hành chính, dịch vụ công… Sự kiện hứa hẹn giúp cộng đồng doanh nghiệp, nhà đầu tư hiểu rõ hơn về giá trị ứng dụng thực tế mà hai công nghệ này mang lại. Đối tác đồng hành sự kiện là các công ty công nghệ hàng đầu, quỹ đầu tư và các tổ chức nghiên cứu trong, ngoài nước.

“Đây là dịp để các nhà hoạch định chính sách, doanh nghiệp và giới đầu tư cùng xây dựng tầm nhìn, định hướng phát triển công nghệ số theo hướng toàn diện, bền vững”, đại diện ban tổ chức nói. “Conviction 2025 hướng tới định vị Việt Nam, đặc biệt TP HCM trở thành trung tâm tài chính quốc tế có ảnh hưởng ở Đông Nam Á, nâng tầm quốc gia trên bản đồ công nghệ toàn cầu”.

Conviction 2025 sẽ diễn ra từ ngày 9-10/8 tại Trung tâm hội nghị Thiskyhall, TP HCM. Ảnh: BTC

Conviction 2025 sẽ diễn ra từ ngày 9-10/8 tại Trung tâm hội nghị Thiskyhall, TP HCM. Ảnh: BTC

Trước đó, ngày 12/6, Blockchain và AI được xác định là công nghệ chiến lược quốc gia. Tháng 5/2025, thống kê của Triple-A chỉ ra Việt Nam đứng thứ hai thế giới về tỷ lệ dân số sở hữu tiền mã hóa với 20,95 triệu người (21,19%), vượt qua Mỹ ở vị trí thứ ba với 15,6% người dân sở hữu tài sản kỹ thuật số.

Tuấn Vũ

Đấu giá lại hai khối băng tần dành cho 4G, 5G

Cả hai khối băng tần 700 MHz có độ phủ sóng rộng, phù hợp với việc cung cấp dịch vụ ở khu vực nông thôn…

img_1376.jpeg
Phiên đấu giá khối băng tần B2-B2′ diễn ra vào ngày 20-5 vừa qua. Ảnh: PT

Bộ Khoa học và Công nghệ vừa ban hành quyết định phê duyệt phương án đấu giá lại quyền sử dụng tần số vô tuyến điện đối với băng tần 703-713 MHz và 758-768 MHz (khối băng tần B1-B1’) và băng tần 723-733 MHz và 778-788 MHz (khối băng tần B3-B3’)

Khối băng tần B1-B1′ và B3-B3′ đều có giá khởi điểm hơn 1.955 tỷ đồng, được quy hoạch để triển khai hệ thống thông tin di động theo tiêu chuẩn IMT-Advanced (4G) và các phiên bản tiếp theo. Thời hạn của giấy phép sử dụng băng tần là 15 năm.

Doanh nghiệp đã trúng giá khối băng tần B2-B2’ (713-723 MHz và 768-778 MHz) không được tham gia đấu giá 2 khối này. Ngoài ra, các doanh nghiệp phải tuân thủ nghĩa vụ tài chính, như đặt cọc trước theo quy định là 100 tỷ đồng. Bước giá của mỗi khối băng tần là 20 tỷ đồng.

img_1372.jpeg
Các đơn vị tham gia đấu giá khối băng tần B2-B2′ ngày 20-5. Ảnh: PT

Trước đó, đầu năm 2025, Bộ Thông tin và Truyền thông, nay là Bộ Khoa học và Công nghệ đã tổ chức 3 đợt đấu giá 3 khối băng tần B1-B1’, B2-B2’, B3-B3’. Tuy nhiên, cuộc đấu giá đã không diễn ra do chỉ có 1 doanh nghiệp tham gia nộp tiền đặt trước.

Tới phiên đấu giá lại khối băng tần B2-B2’ (713-723 MHz và 768-778 MHz) tổ chức ngày 20-5 vừa qua, có 2 doanh nghiệp tham gia và Tập đoàn Viettel là đơn vị trúng đấu giá với mức giá trên 1.955 tỷ đồng.

Băng tần 694-806 MHz (thường gọi là băng tần 700MHz) từ năm 2015 được Liên minh Viễn thông thế giới (ITU) phân bổ dành cho dịch vụ di động. Với lợi thế vùng phủ sóng rộng hơn, băng tần 700 MHz được coi là “kim cương”, có giá trị thương mại rất cao. So với các băng tần 900 MHz, 1800 MHz hay 2100 MHz, băng tần 700 MHz có ưu điểm vượt trội về khả năng truyền sóng, giúp nhà mạng mở rộng vùng phủ sóng ở cả khu vực nông thôn và miền núi.

Băng tần 700 MHz có vai trò đặc biệt quan trọng đối với việc phát triển mạng 4G, 5G, giúp nhà mạng tiết kiệm chi phí đầu tư hơn, từ đó có thể cung cấp được dịch vụ giá rẻ hơn cho người dùng.

Trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày Bộ Khoa học và Công nghệ thông báo phương án đấu giá, đơn vị tham gia phải nộp hồ sơ đến Cục Viễn thông, qua hệ thống dịch vụ công trực tuyến, đường bưu chính hoặc nộp trực tiếp…

Châu Anh – Đấu giá lại hai khối băng tần dành cho 4G, 5G

Mạng chuỗi khối Layer 1 ‘make in Viet Nam’ thành hình

Mạng blockchain “make in Viet Nam” của công ty 1Matrix đã có những kết quả bước đầu, sau hơn bốn tháng phát triển.

Trong sự kiện cuối tuần qua, ông Đỗ Văn Thuật, Giám đốc Giải pháp và kiến trúc blockchain của 1Matrix, cho biết Mạng Dịch vụ đa chuỗi blockchain Việt Nam (VBSN) đang được công ty triển khai theo cam kết tại Diễn đàn quốc gia về doanh nghiệp công nghệ số Việt Nam ngày 15/1.

Khi đó, Bộ Thông tin và Truyền thông (nay là Bộ Khoa học và Công nghệ) công bố tám doanh nghiệp tiên phong nhận nhiệm vụ làm chủ công nghệ chiến lược cho Việt Nam, trước sự chứng kiến của Tổng Bí thư Tô Lâm. Trong đó, One Mount nhận nhiệm vụ làm chủ công nghệ chuỗi khối (blockchain).

Chia sẻ tại diễn đàn sau khi nhận nhiệm vụ, bà Nguyễn Thị Dịu, Tổng giám đốc One Mount, cho biết công ty cam kết đầu tư 200-500 triệu USD triển khai mạng blockchain Layer 1 “make in Vietnam” và xây dựng hạ tầng chuỗi khối quốc gia. Đến tháng 5, công ty 1Matrix được thành lập thông qua sự hợp tác giữa One Mount, Techcombank và một số đối tác.

Layer 1 được coi là phần lõi của blockchain, như Bitcoin, Ethereum, BNB Chain, được xây dựng từ mạng lưới các node máy tính có khả năng xác thực, ghi lại giao dịch trên sổ cái của blockchain, có cơ chế đồng thuận. Từ mạng Layer 1, các nhà phát triển có thể xây dựng thêm Layer 2, giúp tăng khả năng giao tiếp giữa các thành phần khác nhau của mạng, cải thiện về tốc độ xử lý hoặc chi phí, và Layer 3 là các ứng dụng sử dụng blockchain.

Thời gian qua, một số đơn vị trong nước cũng phát triển blockchain Layer 1 như Aura Network, Tomochain (được Ninety Eight mua lại và đổi tên thành Viction).

Ông Đỗ Văn Thuật, Giám đốc Giải pháp và Kiến trúc Blockchain của Công ty 1Matrix. Ảnh: Đỗ Hà

Ông Đỗ Văn Thuật, Giám đốc Giải pháp và kiến trúc blockchain của công ty 1Matrix. Ảnh: Đỗ 

Ông Thuật cho hay mạng blockchain của 1Matrix được thiết kế với mô hình kiến trúc năm tầng, có cấu trúc tương tự Mạng hạ tầng dịch vụ blockchain châu Âu (EBSI) và Mạng dịch vụ blockchain Trung Quốc (BSN).

VBSN hướng đến cung cấp giải pháp chuỗi khối cho doanh nghiệp, tổ chức với các dịch vụ ở cả khối công và tư nhân. Lĩnh vực ưu tiên của mạng này là xử lý dữ liệu quốc gia, định danh số, hóa đơn điện tử, lưu trữ văn bằng chứng chỉ, số hóa tài sản và đổi mới công nghệ tài chính.

Hiện 1Matrix đã xây dựng 6 mạng Layer-1 với những đặc tính khác nhau về tốc độ, khả năng bảo mật, mức phí… để phù hợp từng nhu cầu ứng dụng cụ thể. Các mạng này có thể kết nối với những nền tảng blockchain sẵn có trên thế giới. “Tốc độ giao dịch của mỗi mạng Layer-1 trong VBSN đạt từ 2.000 đến 60.000 giao dịch/giây, có thể mở rộng tối đa 300.000 giao dịch/giây tùy yêu cầu thực tế”, đại diện 1Matrix cho hay.

Công nghệ blockchain là một trong 11 nhóm công nghệ chiến lược theo quyết định 1131, được Thủ tướng ban hành ngày 12/6. Các sản phẩm thuộc nhóm này gồm: tài sản số, tiền số, tiền mã hóa; hạ tầng mạng blockchain; và hệ thống truy xuất nguồn gốc.

Theo dữ liệu từ Chainalysis và Triple-A, Việt Nam nằm trong top ba toàn cầu về chỉ số chấp nhận tài sản mã hóa với hơn 17 triệu người sở hữu năm 2024. Trong giai đoạn 2022-2024, mỗi năm có hơn 100 tỷ USD dòng vốn từ tài sản mã hóa chảy vào Việt Nam.

Ông Phan Đức Trung, Chủ tịch Hiệp hội Blockchain Việt Nam, nhận định mức độ chấp nhận tài sản mã hóa cao cho thấy nhu cầu thị trường và sự cần thiết hình thành mạng blockchain Việt.

Trên thực tế, không riêng 1Matrix phát triển mạng blockchain “make in Viet Nam”. Dưới sự chủ trì của Trung tâm Dữ liệu quốc gia – Bộ Công an, Hiệp hội Dữ liệu quốc gia cũng xây dựng nền tảng blockchain quốc gia NDAChain từ cuối 2024, trước khi giới thiệu rộng rãi vào tháng 6.

Trọng Đạt

Hà Nội cấp bản điện tử 100% kết quả giải quyết thủ tục hành chính

Trung Quốc bắt kịp Mỹ trong công nghệ chip não

Dù bắt đầu nghiên cứu chậm hơn Mỹ, các nhà khoa học Trung Quốc có những bước tiến nhanh chóng trong phát triển giao diện não – máy tính, giúp chuyển tín hiệu não thành văn bản.

Chip Beinao-1 chỉ nhỏ bằng đồng xu. Ảnh: CNN

Chip Beinao-1 chỉ nhỏ bằng đồng xu. Ảnh: CNN

Hồi tháng 3/2025, các nhà khoa học Trung Quốc tiến hành thử nghiệm lâm sàng với 5 bệnh nhân cấy con chip kích thước bằng đồng xu gọi là Beinao-1, giao diện não máy tính không dây. Trong thử nghiệm, nhờ chip não, một phụ nữ 67 tuổi không thể nói được do mắc bệnh xơ cứng teo cơ một bên (ALS) hay bệnh Lou Gehrig, chuyển ý nghĩ thành chữ trên màn hình máy tính tại bệnh viện công ở trung tâm Bắc Kinh.

Công nghệ não hay giao diện não – máy tính (BCI) do các nhà khoa học Mỹ dẫn đầu, Trung Quốc đang nhanh chóng bắt kịp. Luo Minmin, giám đốc Viện nghiên cứu não Trung Quốc (CIBR), nhà khoa học chính phụ trách thử nghiệm, cho biết có nhu cầu rất lớn đối với công nghệ BCI. Công nghệ này đang cho thấy độ chính xác cao trong việc giải mã tín hiệu từ não của bệnh nhân và chuyển đổi tín hiệu thành văn bản hoặc chuyển động máy móc.

Nhóm của Luo dự định đẩy nhanh thử nghiệm trên người bằng cách cấy chip vào 50-100 bệnh nhân trong năm tới. Tính đến tháng 5/2025, tổng cộng có 5 bệnh nhân đã cấy chip Beinao-1, bằng số người cấy chip từ công ty Neuralink của Elon Musk. Một công ty Mỹ khác là Synchron, có nhà đầu tư bao gồm Jeff Bezos và Bill Gates, đã thử nghiệm trên 10 bệnh nhân, 6 ở Mỹ và 4 ở Australia. Theo công ty nghiên cứu thị trường Precedence Research, thị trường công nghệ chip não trị giá khoảng 2,6 tỷ USD năm ngoái và dự kiến tăng lên 12,4 tỷ USD năm 2034.

Cách tiếp cận khác biệt

CIBR được thành lập bởi chính quyền Bắc Kinh và một số trường đại học địa phương năm 2018, khoảng hai năm sau khi Elon Musk thành lập công ty Neuralink gần San Francisco. Năm 2023, CIBR ra mắt công ty tư nhân NeuCyber NeuroTech tập trung vào sản phẩm công nghệ não như Beinao-1.

Thử nghiệm hồi tháng 3 trên bệnh nhân ALS đánh dấu thử nghiệm thứ 3 của chip Beinao-1 trên người. Đây là lần đầu tiên trên thế giới BCI không dây được cấy ghép bán xâm lấn vào não người. Chip não của NeuCyber có thể thu thập đủ thông tin thông qua màng cứng để giải mã từ ngữ cụ thể.

Phần lớn các công ty Mỹ sử dụng phương pháp xâm lấn nhiều hơn để đặt chip bên trong màng cứng, lớp mô ngoài bảo vệ não và tủy sống, nhằm thu được tín hiệu tốt hơn. Nhưng những phương pháp này đòi hỏi phẫu thuật có rủi ro cao hơn.

Tham vọng của Trung Quốc

Công nghệ BCI bắt đầu từ thập niên 1970 ở Mỹ. Synchron có trụ sở tại New York là công ty đầu tiên bắt đầu thử nghiệm trên người vào tháng 7/2021. Ba năm sau, một hệ thống BCI mới phát triển tại Trung tâm y tế thuộc Đại học California, Davis dịch tín hiệu não của bệnh nhân ALS thành lời nói với độ chính xác 97%. Cùng năm đó, công ty Neuralink của Musk hoàn thành thử nghiệm trên người đầu tiên, cho phép người tham gia điều khiển chuột máy tính nhờ cấy ghép não.

Trung Quốc mới bắt đầu nghiên cứu công nghệ não từ những năm 1990, nhưng đang phát triển nhanh chóng. Năm 2014, các nhà khoa học nước này giới thiệu dự án quốc gia về công nghệ não có thể sánh ngang với Mỹ và châu Âu.

Theo Maximilian Riesenhuber, giáo sư khoa học thần kinh ở Đại học Georgetown, BCI không xâm lấn của những nhà nghiên cứu Trung Quốc tương đương về độ phức tạp với sản phẩm của Mỹ và Anh. Luo thừa nhận Mỹ đi đầu cả về công nghệ não xâm lấn và không xâm lấn. Tuy nhiên, việc so sánh chip Beinao-1 và Neuralink khá khập khiễng. Hai hệ thống khác nhau không chỉ ở vị trí cấy ghép mà còn ở loại tín hiệu não được ghi lại, cũng như phương pháp truyền dữ liệu. Chip Trung Quốc ghi lại phạm vi rộng hơn của các khu vực não với độ chính xác thấp hơn cho mỗi neuron.

An Khang (Theo CNN, UC Davis, Precedence Research)

Hạt nhân vận hành hệ thống chính phủ điện tử Bộ Khoa học và Công nghệ

Trung tâm Công nghệ thông tin là hạt nhân về hạ tầng số, dữ liệu số và công nghệ số của Bộ Khoa học và Công nghệ.

Trung tâm Công nghệ thông tin với vai trò đầu mối chuyên trách về công nghệ thông tin, chuyển đổi số và an toàn thông tin mạng từ tháng 3 năm nay, sau khi Bộ Thông tin và Truyền thông cùng Bộ Khoa học và Công nghệ trước kia hợp nhất.

Tại Đại hội Chi bộ nhiệm kỳ 2025 – 2030, tổ chức hôm 10/7 tại Hà Nội, ông Đỗ Công Anh, Bí thư Chi bộ, Giám đốc Trung tâm cho biết, Bộ Khoa học và Công nghệ luôn thúc đẩy ứng dụng công nghệ thông tin, cải cách hành chính, hiện đại hóa phương thức quản lý nhà nước.

Trong giai đoạn 2023 – 2024, Trung tâm duy trì hoạt động ổn định hệ thống chính phủ điện tử của Bộ. Năm 2023, tỷ lệ văn bản ký số đạt 94,57% với hơn 62.500 văn bản. Năm 2024, hệ thống tiếp nhận hơn 146.000 văn bản đến, xử lý hơn 130.000 công việc. Trung tâm còn triển khai mô hình bảo vệ bốn lớp, đảm bảo năng lực phòng thủ số trước các nguy cơ tấn công mạng.

Giám đốc Trung tâm Công nghệ thông tin Đỗ Công Anh. Ảnh: TTTT

Giám đốc Trung tâm Công nghệ thông tin Đỗ Công Anh. Ảnh: TTTT

Trung tâm cũng đóng vai trò chiến lược trong truyền thông chính sách số. Giai đoạn 2021 – 2023, Trung tâm đăng tải hơn 12.000 tin bài, sản xuất gần 400 sản phẩm đa phương tiện mỗi năm trên Cổng thông tin điện tử của Bộ, thu hút 70.000 lượt truy cập mỗi tháng. Hệ thống thông tin đã truyền tải các chủ trương về chuyển đổi số, an toàn thông tin, dữ liệu số và 5G đến người dân, doanh nghiệp và địa phương.

Năm 2023, Trung tâm hoàn thành việc xây dựng và vận hành mạng lưới truyền thông toàn ngành, thực hiện đầy đủ các khâu từ cung cấp, truyền tải thông tin đến đánh giá tác động để xây dựng phương thức truyền thông phù hợp. Đồng thời, Trung tâm cải tiến cấu trúc, nâng cấp công nghệ, đưa vào vận hành Cổng thông tin điện tử mới, hỗ trợ cho người khuyết tật.

Trung tâm cũng đảm nhiệm quản lý, vận hành hệ thống thư điện tử công vụ, nền tảng hội nghị truyền hình và các dịch vụ thông tin nội bộ; hỗ trợ kỹ thuật, đào tạo kỹ năng số cho đơn vị trong và ngoài Bộ; triển khai một số dịch vụ công nghệ thông tin tại địa phương.

Cấp ủy Chi bộ Trung tâm Công nghệ thông tin nhiệm kỳ 2025 - 2030. Ảnh: TTTT

Cấp ủy Chi bộ Trung tâm Công nghệ thông tin nhiệm kỳ 2025 – 2030. Ảnh: TTTT

Nhiệm kỳ 2025 – 2030, Chi bộ Trung tâm đặt mục tiêu trở thành đơn vị hạt nhân về hạ tầng số, dữ liệu số và công nghệ số, phục vụ công tác quản lý nhà nước và sự nghiệp khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số quốc gia.

Trung tâm sẽ hoàn thiện, nâng cấp các nền tảng công nghệ phục vụ điều hành, cải cách hành chính; phát triển hệ thống thông tin quản lý tích hợp, kết nối ba cấp chính quyền; phát triển dịch vụ công trực tuyến mức độ cao với tỷ lệ dịch vụ toàn trình đạt 100%.

Chi bộ cũng đề ra các mục tiêu cụ thể: 100% văn bản được ký số; 95% văn bản trao đổi qua hệ thống điều hành điện tử; 100% cán bộ chuyên môn được đào tạo kỹ năng số hằng năm.

Trung tâm sẽ phát triển theo 5 trụ cột: Xây dựng nền tảng quản trị số của Bộ; Quy hoạch và phát triển hạ tầng số theo mô hình cloud-first; Phát triển hệ thống giải quyết thủ tục hành chính tích hợp đa kênh; Phát triển kho dữ liệu số liên ngành về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; Xây dựng Trung tâm điều hành an toàn, an ninh mạng (SOC).

Tại Đại hội, bà Lê Hương Giang, Ủy viên Ban Thường vụ Đảng ủy, Trưởng Ban Tổ chức Đảng ủy, Vụ trưởng Tổ chức cán bộ, khẳng định Trung tâm Công nghệ thông tin là lực lượng nòng cốt trong quá trình chuyển đổi số của Bộ. Theo bà, Trung tâm cần tiên phong trong xây dựng nền tảng số, vận hành hệ thống điều hành hiện đại, trở thành hình mẫu về chuyển đổi số.

Ban Tổ chức Đảng ủy Bộ Khoa học và Công nghệ đã công bố Quyết định chỉ định Ban Chi ủy, Bí thư, Phó Bí thư Chi bộ Trung tâm Công nghệ thông tin nhiệm kỳ 2025 – 2030.

Trọng Đạt