Chưa được phân loại

Trung Quốc sản xuất hàng loạt thủy phi cơ lớn nhất thế giới

Posted on by admin3
13
Th6

Cục Hàng không Dân dụng Trung Quốc (CAAC) cấp giấy phép sản xuất cho máy bay lưỡng cư cỡ lớn AG600 vào ngày 11/6 tại thành phố Chu Hải, Quảng Đông, đánh dấu giai đoạn sản xuất hàng loạt.

Máy bay AG600 bước vào giai đoạn sản xuất hàng loạt. Ảnh: CPEC

Máy bay AG600 bước vào giai đoạn sản xuất hàng loạt. Ảnh: CPEC

Theo Global Times, thủy phi cơ AG600, máy bay lưỡng cư lớn nhất thế giới do Trung Quốc tự phát triển, được cấp phép sản xuất hàng loạt, đánh dấu bước tiến của nước này trong xây dựng ngành hàng không độc lập và cạnh tranh toàn cầu. Theo Tập đoàn Công nghiệp Hàng không Trung Quốc (Avic), việc cấp phép xác nhận họ đã thiết lập hệ thống đáng tin cậy để sản xuất máy bay đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn.

Quá trình phát triển AG600 nằm trong nỗ lực rộng lớn hơn của Trung Quốc nhằm xây dựng ngành hàng không dân dụng tự chủ và vươn lên trở thành đối thủ lớn trong hàng không toàn cầu. Mục tiêu này trở nên cấp bách hơn trong bối cảnh Mỹ áp đặt nhiều hạn chế công nghệ gần đây, bao gồm cả hạn chế xuất khẩu động cơ máy bay.

AG600 là một trong 3 máy bay cỡ lớn phát triển trong nước cùng với máy bay vận tải chiến lược Y-20 và máy bay chở khách thân hẹp C919, cả hai đều đang hoạt động. Trung Quốc phát triển AG600 nhằm đáp ứng nhu cầu cấp bách trong cứu hộ khẩn cấp và phòng chống thiên tai. Với trọng lượng cất cánh tối đa 60 tấn và tầm bay thực tế 4.500 km, máy bay có thể chở tới 12 tấn nước cho nhiệm vụ chữa cháy. AG600 là thủy phi cơ lớn nhất thế giới xét theo trọng lượng cất cánh tối đa với chiều dài 38,9 m, cao 11,7 m và có sải cánh 38,8 m.

Dự án phát triển AG600 có sự tham gia của hàng trăm doanh nghiệp hỗ trợ và hàng chục nghìn linh kiện, đòi hỏi khả năng phối hợp thiết kế và sản xuất máy bay chuyên dụng lớn, cũng như quản lý chuỗi cung ứng phức tạp.

AG600 bước vào giai đoạn sản xuất và lắp ráp cuối cùng tháng 7 năm ngoái. Tháng 4/2025, CAAC cấp giấy chứng nhận kiểu loại xác nhận thiết kế của AG600 đáp ứng tiêu chuẩn về điều kiện bay. Avic đang lên kế hoạch mở rộng dòng sản phẩm AG600 và củng cố khả năng ứng phó khẩn cấp qua đường hàng không của Trung Quốc.

An Khang (Theo Global Times, SCMP)

Tin tức

Robot “make in Vietnam”: Cú chào sân toàn cầu, giấc mơ định hình tương lai

Posted on by admin3
13
Th6

Một đoạn video ngắn về robot hình người mang logo Tập đoàn Vingroup đã khuấy động cộng đồng mạng, đó không chỉ là một sản phẩm công nghệ đơn thuần mà là “cú chào” đầy bất ngờ của Việt Nam.

Robot "make in Vietnam": Cú chào sân toàn cầu, giấc mơ định hình tương lai

Robot hình người vốn chỉ là một sân chơi dành cho những gã khổng lồ công nghệ. Giờ đây, Việt Nam chính thức ghi tên mình vào cuộc đua  trong lĩnh vực này.

Vươn tầm thế giới

Mới đây, một đoạn video lan truyền trên mạng xã hội cho thấy một robot hình người di chuyển bằng hai chân, với cánh tay linh hoạt vẫy chào. Điểm đặc biệt thu hút sự chú ý chính là logo Tập đoàn Vingroup và dòng chữ “VinMotion” trên ngực.

Điều này đã dấy lên hy vọng trong cộng đồng mạng xã hội về một sản phẩm “Make in Vietnam”, mang tính đột phá.

Không để dư luận đồn đoán, VinMotion (công ty thành viên của Vingroup) đã chính thức xác nhận và chia sẻ tầm nhìn của mình.

Theo Chủ tịch VinMotion Nguyễn Trung Quân, đây không chỉ là một dự án thử nghiệm mà là bước khởi đầu cho một chiến lược dài hạn, với tham vọng đưa robot “Make in Vietnam” vươn ra thị trường thế giới.

Điều này đã biến niềm tự hào ban đầu thành một kỳ vọng lớn lao về vị thế mới của Việt Nam trên bản đồ công nghệ cao

“Robot hình người của chúng tôi là “Make in Vietnam” 100%, là kết quả của quá trình thiết kế, chế tạo và phát triển từ phần cứng tới phần mềm của đội ngũ kỹ sư VinMotion.

Dù mới thành lập vài tháng nhưng chúng tôi đã triển khai, cải tiến liên tục tới 5 phiên bản. Toàn bộ quy trình từ ý tưởng đến thành phẩm đều do đội ngũ VinMotion thực hiện”, Chủ tịch VinMotion chia sẻ.

Hé lộ đoạn video về robot của Tập đoàn Vingroup mô phỏng con người.

Nhìn nhận thực tế chúng ta phải thừa nhận rằng, Việt Nam đang bước vào một sân chơi không hề dễ dàng, nơi những “người khổng lồ” đã đi trước nhiều năm. Nhưng chúng ta hoàn toàn có hy vọng để bứt phá.

Cuộc đua của những người khổng lồ

Bối cảnh toàn cầu, cuộc đua robot hình người đang nóng hơn bao giờ hết.

Tại Mỹ, “ngôi sao” sáng nhất là robot Optimus do Công ty Tesla nghiên cứu và phát triển, dưới sự dẫn dắt của tỷ phú Elon Musk.

Nó không chỉ gây kinh ngạc với những bước nhảy mượt mà, còn hứa hẹn sẽ thay thế con người trong các công việc nhàm chán, từ việc nhà như nấu ăn, làm vườn đến các công việc phức tạp trong nhà máy.

Hiện sản phẩm này có thể thực hiện những điệu nhảy cực kỳ ấn tượng. Từ các động tác múa ba lê đến nhảy theo phong cách hiện đại, Optimus đã chứng tỏ sự linh hoạt của mình.

Video được Tesla chia sẻ cho thấy, robot có khả năng giữ thăng bằng tuyệt vời, thậm chí có thể đứng bằng một chân mà không mất cân bằng.

Ông chủ Elon Musk khẳng định, đây sẽ là một trong những sáng tạo quan trọng nhất, có khả năng học hỏi từ thế giới thực và trở thành đối trọng chính của Mỹ trước sự trỗi dậy của Trung Quốc.

Robot Optimus khoe khả năng phân loại pin (Ảnh: ST).

Dĩ nhiên Trung Quốc là “tay chơi” không hề kém cạnh, quốc gia này không xem robot là một sản phẩm đơn lẻ, mà là chiến lược quốc gia.

Đối mặt với tình trạng dân số già hóa, quốc gia tỷ dân coi robot hình người là chìa khóa vàng để giải quyết bài toán thiếu hụt lao động, đặc biệt trong lĩnh vực chăm sóc người già.

Sự kiện 21 robot cùng tham gia cuộc thi bán marathon ở Bắc Kinh, dù còn nhiều trục trặc, đã cho thấy tham vọng và quyết tâm to lớn của nước này trong việc dẫn đầu thế giới về robot hình người vào năm 2027.

Bên cạnh đó, nhiều công ty khác tại Trung Quốc đang ngày đêm nghiên cứu, phát triển và nâng cấp những thế hệ robot với khả năng cải thiện đáng kể.

Robot hình người của Elon Musk “khoe” kỹ năng vũ đạo mượt mà.

Điển hình như ở ngoại ô Thượng Hải, hàng chục robot hình người của công ty AgiBot hiện có thể thực hiện các tác vụ lặp đi lặp lại như gấp áo phông, làm bánh sandwich và mở cửa.

Có thể thấy, trong những năm gần đây, robot hình người Trung Quốc đã đạt được những tiến bộ đáng kể về sự nhanh nhẹn, bao gồm khả năng nhào lộn, chạy bán marathon và thậm chí chơi bóng đá.

Những đột phá trong việc phát triển “bộ não” robot sẽ cho phép những cỗ máy này chuyển đổi từ những thiết bị trình diễn đơn thuần thành những công nhân tự học và có năng suất cao, có khả năng cách mạng hóa năng lực sản xuất toàn cầu.

Sự góp mặt của Việt Nam, dù là một “tân binh”, nhưng với sự hậu thuẫn của một tập đoàn kinh tế – công nghệ lớn như Vingroup, cho thấy một sự tự tin và tầm nhìn chiến lược.

Theo vị chủ tịch VinMotion, những kết quả tới hiện tại của robot hình người “Make in Vietnam” là quả ngọt kế thừa tích lũy nhiều năm kinh nghiệm của đội ngũ lãnh đạo và chuyên gia đầu ngành của VinMotion.

Đặc biệt, VinMotion sẽ khó có được những sản phẩm hiện tại nếu không có sự hỗ trợ mạnh mẽ, toàn diện từ Chủ tịch Tập đoàn Vingroup Phạm Nhật Vượng và hệ sinh thái Vingroup.

Các chuyên gia nhận xét, nếu xem robot là một cơ thể, thì “trái tim” và “bộ não” của nó chính là trí tuệ nhân tạo tạo sinh (Generative AI).

Đây chính là yếu tố tạo ra bước nhảy vọt, biến những cỗ máy từ chỗ chỉ thực hiện các lệnh lập trình sẵn trở thành những thực thể có khả năng tự chủ hoạt động.

Chúng có thể học hỏi từ môi trường xung quanh, quan sát hành động của con người và tự suy luận để giải quyết những vấn đề chưa từng gặp.

Bộ não AI này được kết nối với một “hệ thần kinh” phức tạp chính là mạng lưới cảm biến (camera, LiDAR, cảm biến lực…), mang lại khả năng nhận thức không gian sâu sắc.

Cùng với đó là một “hệ cơ-xương” ưu việt, cho phép robot di chuyển linh hoạt trên nhiều địa hình và thực hiện các thao tác tinh xảo với đôi tay khéo léo.

Sự kết hợp đồng bộ này mở ra một kỷ nguyên mới, nơi robot không chỉ là công cụ, mà là “đồng nghiệp số” sống và sinh hoạt cùng với chúng ta.

Rõ ràng, đối với một quốc gia đang đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa như Việt Nam, tiềm năng này vô cùng to lớn.

Trong các nhà máy lắp ráp điện tử, dệt may, chế biến gỗ, robot hình người có thể đảm nhận các công việc lặp đi lặp lại, đòi hỏi sức bền và độ chính xác cao, giải phóng con người khỏi những công việc nhàm chán và nguy hiểm.

Trong ngành logistics và thương mại điện tử đang bùng nổ, chúng là lời giải cho bài toán tối ưu hóa kho bãi và giao hàng.

Đặc biệt, trong tương lai robot hình người hứa hẹn sẽ thay thế con người trong những môi trường làm việc khắc nghiệt như khai thác hầm mỏ, xử lý sự cố rò rỉ chất nguy hiểm ra môi trường. Đồng thời, có thể chăm sóc người già hay phụ giúp việc nhà.

Việc giá thành một sản phẩm robot giảm mạnh, từ 250.000 USD (năm 2022) xuống còn 150.000 USD (năm 2023) và mục tiêu đầy tham vọng của Tesla là 20.000 USD đã báo hiệu một sự thay đổi kiến tạo.

Trung Quốc ngày càng có bước phát triển vượt bậc về robot hình người (Ảnh: ST).

Khi chi phí sở hữu ước tính chỉ khoảng 5 USD/giờ, robot đang trên đà trở thành một giải pháp lao động hiệu quả và kinh tế hơn đáng kể so với con người trong nhiều tác vụ.

Đây vừa là cơ hội vàng để bứt phá năng suất, vừa là thách thức đòi hỏi sự tái cấu trúc sâu sắc thị trường lao động trong tương lai không xa.

Thách thức cho Robot “Make in Vietnam”

Sự ra mắt của robot VinMotion là một khởi đầu đầy hứa hẹn, nhưng con đường phía trước còn rất nhiều chông gai. Việc chế tạo một robot hình người là cực kỳ phức tạp, đòi hỏi trình độ cao về cơ khí chính xác, điện tử và đặc biệt là phần mềm AI.

Việt Nam sẽ phải cạnh tranh với thung lũng Silicon (Hoa Kỳ), vốn có thế mạnh tuyệt đối về AI hay với Trung Quốc – quốc gia có nền tảng và tốc độ phát triển phần cứng vô cùng ấn tượng.

Bên cạnh đó, để có thể cạnh tranh về giá, Việt Nam cần xây dựng một chuỗi cung ứng hoàn chỉnh và đạt được quy mô sản xuất lớn. Đây là bài toán khó khi các đối thủ như Tesla đã có sẵn hệ sinh thái sản xuất khổng lồ của mình.

Giống như các nhà phát triển khác, robot hình người sẽ phải đối mặt với các câu hỏi hóc búa về tính đạo đức như quyền riêng tư cá nhân khi robot thu thập dữ liệu, nguy cơ thiên vị trong thuật toán AI và các mối đe dọa về an toàn vật lý nếu máy móc gặp trục trặc.

Dù vậy, việc Việt Nam dấn thân vào lĩnh vực này mang một ý nghĩa to lớn. Nó không chỉ thúc đẩy ngành công nghiệp công nghệ cao trong nước, thu hút nhân tài, mà còn khẳng định khát vọng và năng lực của người Việt trong việc làm chủ những công nghệ phức tạp nhất.

Sự xuất hiện của robot “Make in Vietnam” không nên được nhìn nhận như một điểm đến, mà là điểm khởi đầu của một hành trình dài.

Với tham vọng vươn ra thế giới, đây sẽ là một chặng đường đầy thử thách, đòi hỏi sự đầu tư chiến lược, kiên trì nghiên cứu và phát triển. Nhưng “cú chào” đầu tiên này đã cho thấy, Việt Nam không đứng ngoài cuộc chơi, mà sẵn sàng trở thành một phần của tương lai công nghệ toàn cầu.

Tin tức

Từ DeepSeek nghĩ về hướng đi cho khoa học công nghệ Việt Nam

Posted on by admin3
13
Th6
Mô hình trí tuệ nhân tạo (AI) của DeepSeek – một công ty công nghệ của Trung Quốc, đã gây rung động thế giới ngay khi được công bố vào cuối năm 2024.
Đến nay nhìn lại sự kiện này, có thể nói về tổng thể nó phản ánh sự cạnh tranh gay gắt trong lĩnh vực AI toàn cầu. Trước hết, việc DeepSeek ra mắt mô hình AI R1 với chi phí huấn luyện thấp (được cho là vào khoảng 5,6 triệu USD) đã gây áp lực lớn lên các công ty AI hàng đầu của Mỹ, đặc biệt là Google và OpenAI.
Thứ hai, đây có thể được xem là một diễn biến khẳng định sự phát triển mạnh mẽ của ngành công nghệ Trung Quốc. Việc DeepSeek ra mắt các mô hình AI không chỉ thu hút chú ý từ giới công nghệ quốc tế, mà còn gửi thông điệp mạnh mẽ về khả năng tự chủ và sáng tạo của Trung Quốc, đặc biệt trong bối cảnh nước này đang bị áp đặt chính sách cấm vận chip AI tiên tiến nhất từ Mỹ.
Mô hình trí tuệ nhân tạo (AI) của DeepSeek – một công ty công nghệ của Trung Quốc, đã gây rung động thế giới ngay khi được công bố vào cuối năm 2024 (Ảnh minh họa: MV).
Thứ ba, việc Trung Quốc thúc đẩy các công ty như DeepSeek ra mắt mô hình AI (hàng loạt công ty khác của Trung Quốc cũng đã công bố mô hình AI trong thời gian qua), có thể là một phần trong chiến lược dài hạn của Trung Quốc nhằm chiếm lĩnh thị trường AI và gia tăng ảnh hưởng trong các lĩnh vực quan trọng khác.
Để đánh giá chất lượng hoạt động của các hệ thống tính toán, người ta sử dụng một số phép thử theo những tiêu chuẩn nhất định gọi là benchmark (thước đo hiệu suất). DeepSeek đã tự công bố các kết quả benchmark của chính mình cho thấy hiệu suất của mô hình DeepSeek V3 vượt trội so với Llama 3.1 và Qwen 2.5 (hai mô hình do Meta và Baidu phát triển), đồng thời tương đương với GPT-4o và Claude 3.5 Sonnet (hai mô hình do OpenAI và Anthropic phát triển). Tuy nhiên, thông tin chi tiết về phương pháp thực hiện và chỉ số cụ thể các benchmark này chưa được công bố rộng rãi.
Để đánh giá chính xác về thông tin mà DeepSeek cung cấp, cần có thêm đánh giá độc lập và minh bạch từ các tổ chức hoặc cá nhân bên ngoài.
Amodei, giám đốc điều hành của Anthropic, đã bày tỏ nghi ngờ về việc DeepSeek chỉ tiêu hết 5,6 triệu USD cho việc huấn luyện mô hình AI của họ, vì con số này quá thấp so với chi phí huấn luyện các mô hình AI lớn ở các công ty công nghệ phương Tây, đặc biệt là so với OpenAI hoặc Google. Ông cho rằng việc huấn luyện một mô hình AI lớn, đặc biệt là một mô hình giống như R1 của DeepSeek, đòi hỏi một lượng tài nguyên tính toán khổng lồ, bao gồm hàng ngàn GPU (bộ xử lý), và chi phí cho việc này có thể rất cao.
Nếu DeepSeek huấn luyện được mô hình AI với chi phí thấp như nêu trên, có thể là do sự khác biệt trong cách tiếp cận công nghệ hoặc những chi phí ẩn chưa tiết lộ.
Nhớ lại, trước đây khi chúng tôi phát triển hệ thống dịch tự động tiếng Việt sang nhiều thứ tiếng khác nhau, một kỹ thuật đã được chúng tôi sử dụng là chưng cất dữ liệu (distillation). Kỹ thuật này cho phép sử dụng dữ liệu của các mô hình đã có từ trước, ví dụ như truy vấn các mô hình đó để lấy dữ liệu. Nhờ vậy chi phí huấn luyện dữ liệu được giảm thiểu. Thời gian qua có nhiều chuyên gia nghi vấn DeepSeek đã sử dụng kỹ thuật chưng cất dữ liệu?
Dù sao, thành công của DeepSeek cần được đánh giá cao và tiếp thu đúng đắn như một bài học về phát triển khoa học công nghệ.
Qua sự kiện DeepSeek, một số ý kiến cho rằng châu Á có thể phát triển khoa học công nghệ hoàn toàn độc lập, tách rời với việc học hỏi tri thức từ Mỹ và phương Tây. Theo tôi, chúng ta cần phải nhận thức rõ ràng mặc dù DeepSeek là một thành công vang dội, nhưng so với các trung tâm hàng đầu về AI trên thế giới, DeepSeek vẫn ở vị thế đi sau. Thành công của DeepSeek cũng là việc tiếp thu tinh hoa của thế giới chứ không phải đóng cửa tự nghiên cứu. DeepSeek đã sử dụng mã nguồn mở là tài sản trí tuệ chung của thế giới. Trong hoàn cảnh của những người đi sau về khoa học công nghệ, như Việt Nam chúng ta, việc tiếp thu tối đa tri thức của thế giới là yếu tố quyết định.
Điều quan trọng trong thành công của DeepSeek là tầm suy nghĩ và tinh thần dám nghĩ dám làm để tìm những giải pháp mới trong hoàn cảnh khó khăn. DeepSeek đã tiếp cận bài toán rất thực tiễn: làm thế nào để vừa giảm chi phí và thời gian huấn luyện, vừa giữ được chất lượng của mô hình AI, trong bối cảnh Trung Quốc gặp khó khăn khi tiếp cận những con chip AI hiện đại nhất.
Tinh thần dám nghĩ dám làm đó cho phép DeepSeek tạo ra được thành công tầm cỡ thế giới trong thời gian ngắn, mà không sợ bị chê là “nổ” hay “viển vông”. Sự hỗ trợ của chính phủ Trung Quốc cũng có tính chất quyết định. Tôi nghĩ rằng hỗ trợ quan trọng nhất không phải là tài chính mà là tầm nhìn. Tầm nhìn của Trung Quốc về khoa học công nghệ được thể hiện trong lộ trình phát triển khoa học công nghệ nước này tới năm 2050. Với tầm nhìn tham vọng và mạch lạc của nhà nước, các doanh nghiệp, các nhà khoa học Trung Quốc có được chỗ dựa và sự tự tin trong nghiên cứu, phát triển.
Nhận thức chung từ tầm nhìn đã tạo được một văn hóa đổi mới sáng tạo và một hệ sinh thái hỗ trợ cho nhau. Không phải chỉ DeepSeek, riêng trong lĩnh vực AI, bên cạnh các công ty lớn như Alibaba, Baidu, Huawei, Trung Quốc còn có “6 con hổ trẻ” gồm các công ty như Zhipu AI, Moonshot AI, MiniMax, Baichuan Intelligence, StepFun và 01.AI.
Nhân đây, tôi muốn nói thêm là bên cạnh lĩnh vực trí tuệ nhân tạo, nhiều ngành khác của Trung Quốc đang có bứt phá mạnh mẽ, như: năng lượng, khoa học vật liệu, ứng dụng thám hiểm đáy đại dương, nghiên cứu lõi Trái Đất, đặc biệt là tính toán lượng tử… Có thể nói toàn bộ nền khoa học công nghệ đã tạo ra một hệ sinh thái giúp lĩnh vực AI, các nhà khoa học công nghệ, doanh nghiệp khoa học công nghệ Trung Quốc phát triển.
Trong quá trình phát triển máy dịch tiếng Việt sang các thứ tiếng khác trước đây, chúng tôi đã không có được sự tự tin và hỗ trợ như vậy. Các cải tiến công nghệ của chúng tôi nếu được đánh giá đúng, được động viên và được hỗ trợ, lẽ ra đã có thể phát triển tiếp. Mặc dù cải tiến này không phải là kết quả để công bố tạp chí khoa học hay đem lại doanh thu ngay lập tức, nhưng có thể đem lại các tiến bộ công nghệ nhất định cho đất nước.
Bên cạnh bài học từ câu chuyện DeepSeek, tôi nghĩ rằng việc xây dựng các chương trình dự án lớn, với cơ chế triển khai đặc biệt như dự án Manhattan (dự án chế tạo bom nguyên tử) của Hoa Kỳ, sẽ đem lại một tầm nhìn xa cho khoa học công nghệ Việt Nam. Ở đây tôi không nói chuyện sản xuất bom nguyên tử, mà muốn nói rằng một dự án lớn, có tầm thời đại sẽ giúp chúng ta vượt qua những bài toán chuyên ngành manh mún, khó có tác động xã hội hay khó tạo ra được sản phẩm tầm cỡ.
Chúng ta kỳ vọng rằng, với Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, bức tranh toàn cảnh về khoa học công nghệ nước nhà sẽ ngày càng “sắc nét” hơn, tác động mạnh mẽ lên hệ thống giá trị, định hướng mục tiêu, đem lại sự hứng khởi và tự tin cho các nhà khoa học, các công ty công nghệ Việt Nam.
Tác giả: PGS. TS Nguyễn Ái Việt có hơn 20 năm giảng dạy, nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ ở các nước châu Âu và Mỹ. Ông từng giữ chức Phó Chánh Văn phòng Ban chỉ đạo Quốc gia về Công nghệ thông tin, Bộ Thông tin và Truyền thông (nay là Bộ Khoa học và Công nghệ).
Chưa được phân loại

Trẻ em Việt có thể học sớm về sở hữu trí tuệ

Posted on by admin3
13
Th6

Phó cục trưởng Sở hữu trí tuệ cho rằng học sinh Việt Nam có thể phát triển tư duy đổi mới và nhận thức đúng đắn về bảo vệ tài sản trí tuệ ngay từ bậc phổ thông.

“Sở hữu trí tuệ không còn xa vời mà là một công cụ quan trọng, ngay cả với các học sinh phổ thông, giúp biến ước mơ của các em trở thành kết quả sáng tạo hữu ích. Giải pháp của các em cũng rất có tiềm năng để bảo hộ sở hữu trí tuệ”, ông Trần Lê Hồng, Phó cục trưởng Sở hữu trí tuệ – Bộ Khoa học và Công nghệ, nói tại Ngày hội Đổi mới sáng tạo và Sở hữu trí tuệ, sáng 29/5 ở Hà Nội.

Ông Trần Lê Hồng, Phó Cục trưởng Sở hữu trí tuệ. Ảnh: Trọng Đạt

Ông Trần Lê Hồng, Phó Cục trưởng Sở hữu trí tuệ. Ảnh: Trọng Đạt

Dẫn chứng từ thực tiễn, ông nhắc đến những sáng chế như máy lọc bụi mịn sử dụng công nghệ kết dính và ly tâm của học sinh Trường THPT Lê Viết Thuật (Nghệ An), hay nhựa sinh học từ vỏ tôm và phế thải nông nghiệp của học sinh chuyên Lê Hồng Phong (Nam Định). Theo ông, đây là minh chứng cho thấy khi tiếp cận đúng cách, học sinh Việt Nam có thể phát triển tư duy đổi mới và nhận thức đúng đắn về bảo vệ tài sản trí tuệ ngay từ bậc phổ thông.

Ngày hội Đổi mới sáng tạo và Sở hữu trí tuệ là hoạt động nhằm cụ thể hóa chương trình đào tạo được nghiên cứu, phát triển dựa trên mô hình giáo dục của Tổ chức Sở hữu trí tuệ Thế giới (WIPO). Chương trình do Công ty Cổ phần Truyền thông Trường Thành và Công ty Cổ phần Trường học Thông minh điều chỉnh để phù hợp với điều kiện thực tiễn áp dụng trong trường mầm non và phổ thông tại Việt Nam.

Học sinh trường tiểu học Tân Định (Hà Nội) trải nghiệm các món đồ chơi sáng tạo. Ảnh: Trọng Đạt

Học sinh trường tiểu học Tân Định (Hà Nội) trải nghiệm các món đồ chơi sáng tạo. Ảnh: Trọng Đạt

Trong mỗi chuyên đề giáo dục, chương trình mang đến ví dụ thực tiễn về đổi mới sáng tạo, như một giải pháp hữu ích, hoặc một sáng chế đã được ứng dụng thành công trong đời sống.

Theo ông Trịnh Thành Trung, Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Trường học Thông minh, từ mỗi sáng chế được chọn, chương trình sẽ phát triển thành chuỗi hoạt động gồm các trò chơi, câu hỏi tương tác, phim hoạt hình. Tất cả đều được truyền tải bằng hình thức trực quan, gần gũi, sinh động, học mà chơi, chơi mà học, để học sinh có thể tiếp cận, hiểu và ghi nhớ một cách tự nhiên.

“Chương trình giúp học sinh khám phá những vấn đề thực tế trong một ngành nghề cụ thể, tìm hiểu nguyên lý khoa học của sáng chế, tiếp cận khái niệm sở hữu trí tuệ qua ngôn ngữ dễ hiểu và bước đầu hình thành tư duy khởi nghiệp”, ông Trung nói.

Tại ngày hội, chủ đề “Sáng chế – Áo giáp bạc bảo vệ trái cây” cũng thu hút sự tham gia của đông đảo học sinh, giáo viên và phụ huynh Trường Tiểu học Tân Định (Hà Nội). Đây là sáng chế “Gel nano bạc” của TS Nguyễn Bình Phương, hỗ trợ kéo dài thời gian bảo quản nông sản, giúp mở ra câu chuyện về giá trị của ý tưởng sáng tạo và cách ứng dụng khoa học vào đời sống.

Phó cục trưởng Trần Lê Hồng đánh giá cao việc đưa kiến thức về sở hữu trí tuệ và tinh thần đổi mới sáng tạo vào giáo dục bậc tiểu học. Đây là kiến thức từng được nghĩ chỉ phù hợp với bậc đại học, viện nghiên cứu hay doanh nghiệp công nghệ cao, nhưng thực tế không như vậy.

“Sở hữu trí tuệ ngày càng thâm nhập vào các trường phổ thông cùng sự hưởng ứng tích cực của nhà trường và các em học sinh trong các hoạt động STEAM và STEM. Từ đây, các em sẽ được trang bị hành trang có giá trị cho các hoạt động nghề nghiệp khi ra trường”, ông nói.

Trọng Đạt

Tin tức

Lần đầu chụp ảnh cực nam Mặt Trời

Posted on by admin3
13
Th6

Các nhà khoa học chụp được hình ảnh đầu tiên của cực nam Mặt Trời thông qua thiết bị trên tàu vũ trụ Solar Orbiter, hé lộ từ trường sẵn sàng bùng nổ của ngôi sao.

Ảnh chụp cực nam Mặt Trời của tàu Solar Orbiter. Ảnh: ESA

Ảnh chụp cực nam Mặt Trời của tàu Solar Orbiter. Ảnh: ESA

Hình ảnh mới từ tàu Solar Orbiter của Cơ quan Vũ trụ Châu Âu (ESA) chụp gần Mặt Trời vào ngày 23/3 vừa được công bố cho thấy cảnh tượng chưa tàu vũ trụ nào ghi lại trước đây. Trong khi Trái Đất và các hành tinh khác quay tương đối trên mặt phẳng vô hình nằm ngang đường xích đạo của Mặt Trời, tàu Solar Orbiter dành vài tháng qua để nghiêng quỹ đạo của nó tới 17 độ dưới đường xích đạo và quan sát cực nam bí ẩn của ngôi sao lần đầu tiên.

Hình ảnh mới chụp cực nam Mặt Trời ở dải bước sóng khả kiến và cực tím rộng, sử dụng 3 trong số 10 thiết bị trên tàu Solar Orbiter. Kết quả là bức tranh dữ liệu đầy màu sắc, giúp theo dõi những rối loạn phức tạp của từ trường Mặt Trời khi nó chuẩn bị đảo chiều và chuyển động tốc độ cao của nguyên tố hóa học khi chúng di chuyển theo luồng plasma tạo thành gió mặt trời, dòng hạt tích điện quyết định thời tiết vũ trụ trong hệ. Theo ESA, dữ liệu mới sẽ giúp nâng cao hiểu biết về gió mặt trời, thời tiết vũ trụ và chu kỳ hoạt động 11 năm của Mặt Trời trong nhiều năm tới.

Theo ESA, sự rối loạn từ trường này là hiện tượng tạm thời cho thấy từ trường của Mặt Trời sắp đảo chiều, như thường gặp cách 11 năm một lần. Sự đảo chiều trường đánh dấu kết thúc của thời kỳ cực đại khi mặt trời hoạt động mạnh và bắt đầu chuyển sang trạng thái tương đối yên tĩnh của giai đoạn cực tiểu. Khi giai đoạn cực tiểu bắt đầu trong khoảng 5-6 năm nữa, các cực của Mặt Trời sẽ chỉ thể hiện một loại từ trường duy nhất khi ngôi sao tạm dừng gây rối thời tiết vũ trụ.

Tàu Solar Orbiter sẽ có thêm nhiều cơ hội để kiểm tra dự đoán trên trong những năm tới. Nhờ lực hấp dẫn sao Kim, Solar Orbiter sẽ tiếp tục nghiêng quỹ đạo xa hơn khỏi xích đạo mặt trời, đạt độ nghiêng 24 độ vào tháng 12/2026 và 33 độ vào tháng 6/2029. Góc quan sát ngày càng nghiêng sẽ phơi bày các cực Mặt Trời chi tiết hơn, tăng cường kiến thức về ngôi sao.

An Khang (Theo Live Science)

Tin tức

TP HCM bắt tay AMD phát triển nhân lực AI

Posted on by admin2
13
Th6

UBND TP HCM và công ty bán dẫn AMD của Mỹ ký biên bản ghi nhớ nhằm tăng cường hệ sinh thái công nghệ cao và AI của thành phố.

Biên bản ghi nhớ ngày 12/6 có nội dung phát triển các chương trình chuyển đổi số và đô thị thông minh tại TP HCM, thúc đẩy đầu tư vào nghiên cứu và phát triển, đào tạo nguồn nhân lực công nghệ cao, đặc biệt là AI.

“Sự hợp tác đánh dấu cột mốc quan trọng trong cam kết của chính quyền thành phố đối với việc phát triển hạ tầng công nghệ cao và nguồn nhân lực”, ông Võ Văn Hoan, Phó chủ tịch UBND TP HCM, nói. “Đây là bước đi ý nghĩa nhằm định vị TP HCM trở thành trung tâm hàng đầu khu vực Đông Nam Á trong lĩnh vực điện tử, chất bán dẫn và trí tuệ nhân tạo”.

Buổi ký kết biên bản ghi nhớ giữa đại diện UBND TP HCM và AMD (Mỹ). Ảnh: Hoàng Nhân

Buổi ký kết biên bản ghi nhớ giữa đại diện UBND TP HCM và AMD (Mỹ) ngày 12/6. Ảnh: Hoàng Nhân

Theo thỏa thuận, công ty bán dẫn nổi tiếng của Mỹ AMD sẽ tham gia sáng kiến công nghệ do chính quyền TP HCM dẫn dắt, đóng góp vào các chương trình thử nghiệm chính sách (regulatory sandbox), cũng như đồng tổ chức sự kiện thúc đẩy đổi mới sáng tạo, đánh giá môi trường đầu tư tại Khu Công nghệ cao Sài Gòn (SHTP). AMD cũng sẽ phối hợp với cơ sở giáo dục địa phương để nâng cao năng lực cho giảng viên, sinh viên và cán bộ sở ban ngành của thành phố trong các công nghệ hiện đại như AI. SunEdu, đơn vị chuyên đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao trong các lĩnh vực điện tử, chất bán dẫn và AI, sẽ đóng vai trò kết nối và đồng hành.

“Chúng tôi rất vui khi đem kiến thức chuyên môn và công nghệ của mình đến Việt Nam, hỗ trợ quốc gia xây dựng hệ sinh thái công nghệ cao, mang lại những lợi ích thiết thực cho cộng đồng”, ông Keith Strier, Phó chủ tịch cấp cao phụ trách thị trường AI toàn cầu của AMD, cho biết.

Tại sự kiện, Phó thủ tướng Trần Hồng Hà đánh giá biên bản ghi nhớ thể hiện sự giao thoa giữa định hướng chiến lược của Việt Nam, tầm nhìn của TP HCM và chiến lược phát triển công nghiệp vi mạch – bán dẫn quốc gia.

Phó thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà phát biểu tại sự kiện. Ảnh: Hoàng Nhân

Phó thủ tướng Trần Hồng Hà phát biểu tại sự kiện. Ảnh: Hoàng Nhân

“Sự hiện diện của AMD, một tập đoàn dẫn đầu trong việc thúc đẩy các giải pháp công nghệ cho AI và điện toán đám mây, không chỉ mang đến những cơ hội hợp tác về công nghệ, vốn và thị trường, mà còn là minh chứng cho sức hấp dẫn của TP HCM, của Việt Nam với vai trò là điểm đến chiến lược trong chuỗi cung ứng toàn cầu”, Phó thủ tướng nói. “Những doanh nghiệp như AMD sẽ giúp Việt Nam đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số và nâng cao vị thế trong chuỗi giá trị công nghệ toàn cầu. Sự hợp tác không chỉ dừng lại ở đầu tư. Chúng ta đang đặt nền móng cho một lộ trình dài hạn”.

AMD thành lập năm 1969, có trụ sở tại Santa Clara, California và Austin, Texas. Họ nằm trong số ít công ty công nghệ có hệ sinh thái AI hoàn chỉnh từ phần cứng (CPU, GPU) đến phần mềm, nền tảng mã nguồn mở, giải pháp tích hợp và được đánh giá là thế lực bán dẫn toàn cầu.

Thời gian qua, Việt Nam trở thành điểm đến của nhiều công ty bán dẫn lớn. Ngày 10/6 tại Hà Nội, Qualcomm công bố thành lập trung tâm Nghiên cứu và phát triển AI, trực thuộc nhóm nghiên cứu trí tuệ nhân tạo toàn cầu của tập đoàn. Trung tâm sẽ đóng vai trò phát triển giải pháp AI tạo sinh và tác nhân AI (AI Agent) ứng dụng trong nhiều lĩnh vực như smartphone, laptop, công nghệ thực tế mở rộng XR, ôtô, IoT.

Bảo Lâm

TP HCM bắt tay AMD phát triển nhân lực AI – Báo VnExpress

Tin tức

Google Cloud ‘sập’, hàng loạt dịch vụ ngừng hoạt động

Posted on by admin2
13
Th6

Google Cloud Platform (GCP) gặp trục trặc kéo dài rạng sáng 13/6 khiến hàng loạt dịch vụ của OpenAI, Discord, Snapchat, Shopify chập chờn hoặc gián đoạn hoạt động.

“Chúng tôi đang gặp sự cố dịch vụ với nhiều sản phẩm Google Cloud Platform (GCP)”, Google cho biết. “Nhóm kỹ thuật đang tiếp tục xử lý vấn đề”

Logo Google Cloud tại sự kiện của hãng tại Việt Nam, tháng 7/2024. Ảnh: Lưu Quý

Theo nội dung thông báo, sự cố xảy ra lúc 10h51 ngày 12/6 giờ Thái Bình Dương, tức 0h51 ngày 13/6 (giờ Hà Nội), làm gián đoạn ít nhất 13 dịch vụ đám mây khác ở Mỹ, châu Âu và châu Á. Nhiều dịch vụ web có lượng người dùng lớn sử dụng nền tảng đám mây của Google bị ảnh hưởng như Twitch của Amazon, Weights và Biases của CoreWeave, ứng dụng chat Discord, Snapchat, nền tảng cho nhà phát triển GitHub của Microsoft, nhà cung cấp phần mềm thương mại điện tử Shopify hay nhà cung cấp mạng lưới phân phối nội dung và bảo mật web Cloudflare. Một số sản phẩm OpenAI dùng Google Cloud cũng bị tác động.

“Chúng tôi ghi nhận một số dịch vụ gặp sự cố, dù không liên tục”, Cloudflare cho hay. “Chúng tôi đang tiếp tục kiểm tra và sẽ cập nhật danh sách sau khi đánh giá tác động ở cấp độ từng dịch vụ”.

OpenAI, công ty đứng sau ChatGPT, xác nhận gặp vấn đề liên quan đến “đăng nhập một lần và các phương thức đăng nhập khác”, cho biết nhóm kỹ thuật “đang nỗ lực để giảm thiểu sự cố”.

Trên Downdetector, website chuyên ghi nhận sự cố hoạt động của các dịch vụ trực tuyến phổ biến, gần 15.000 báo cáo liên quan đến Google Cloud, nhưng đang giảm dần. Google Trends cũng cho thấy sự gia tăng đột biến về số lượng người tìm kiếm “Firebase” – một trong những nền tảng dành cho nhà phát triển của Google phục vụ xây dựng và quản lý ứng dụng web và di động.

Lượng báo lỗi Google Cloud tăng vọt lên gần 15.000 khoảng 2h ngày 13/6.

Lượng báo lỗi Google Cloud tăng vọt lên gần 15.000 khoảng 2h ngày 13/6.

Theo CNBC, sự cố ngừng hoạt động của GCP kéo theo hiệu ứng domino với các dịch vụ khác, tạo nên mối lo lớn cho các doanh nghiệp khi phụ thuộc vào một dịch vụ. Nó cũng gây lo ngại cho Google khi công ty đang cố gắng theo kịp tốc độ phát triển cơ sở hạ tầng đám mây với các đối thủ lớn Amazon Web Services, Microsoft Azure. Bộ phận đám mây Google hiện do Thomas Kurian đứng đầu, là một trong những mảng phát triển nhanh nhất của công ty tìm kiếm trong những năm qua nhờ nhu cầu cao về sản phẩm và dịch vụ AI.

Bảo Lâm (theo CNBC, TechCrunch)

Google Cloud ‘sập’, hàng loạt dịch vụ ngừng hoạt động – Báo VnExpress

Tin tức

Ra mắt Trung tâm Công nghệ chiến lược Australia – Việt Nam

Posted on by admin2
12
Th6

Trung tâm Công nghệ chiến lược Australia – Việt Nam (AVSTC) đặt mục tiêu phát triển 5G, 6G, trí tuệ nhân tạo, chất bán dẫn và an ninh mạng.

AVSTC được triển khai thông qua hoạt động hợp tác giữa Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông Việt Nam và trường Đại học Công nghệ Sydney, đặt bên trong học viện của Việt Nam tại Hà Đông, Hà Nội.

Tại lễ khai trương trung tâm sáng 11/6, Đại sứ Australia tại Việt Nam Gillian Bird cho biết đây là một trong những hoạt động nhằm thúc đẩy hợp tác giữa hai bên về đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số – hai yếu tố thiết yếu cho tăng trưởng kinh tế của Việt Nam.

“Đây là minh chứng cụ thể cho cam kết của Australia trong việc hỗ trợ lĩnh vực khoa học và đổi mới sáng tạo trong khuôn khổ Quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện giữa hai nước”, bà Bird nói.

Lễ khai trương Trung tâm công nghệ chiến lược Australia - Việt Nam. Ảnh: PTIT

Lễ khai trương Trung tâm công nghệ chiến lược Australia – Việt Nam. Ảnh: PTIT

AVSTC được kỳ vọng là nơi quy tụ những chuyên gia ưu việt từ nhóm các học giả, ngành công nghiệp và Chính phủ để giải quyết các thách thức, nắm bắt cơ hội từ các lĩnh vực công nghệ có tiềm năng trong tương lai. Họ cho biết sẽ tập trung vào một số lĩnh vực được đánh giá trọng yếu, như 5G/6G và mạng thế hệ mới, AI và học máy, an ninh mạng và bảo mật dữ liệu, công nghệ lượng tử và tương lai số.

Phía Australia cho biết đã cung cấp khoản hỗ trợ ban đầu 2,1 triệu AUD (35 tỷ đồng) để xây dựng trung tâm, trong đó Nokia là đơn vị cung cấp thiết bị kỹ thuật.

Tại sự kiện, Thứ trưởng Khoa học và Công nghệ Bùi Thế Duy cho biết Việt Nam và Australia đã xây dựng mối quan hệ đối tác chặt chẽ trong lĩnh vực khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, với trọng tâm chuyển đổi số và các công nghệ chiến lược.

Ông nhắc lại Luật Khoa học công nghệ và Đổi mới sáng tạo sắp được thông qua, lần đầu đặt đổi mới sáng tạo ngang với khoa học công nghệ, đồng thời thể hiện những thay đổi trong cách tiếp cận của Việt Nam, như chuyển từ quản lý đầu vào sang quản trị theo kết quả, cho phép nhà khoa học hưởng lợi từ kết quả nghiên cứu.

“Việc ra mắt Trung tâm đánh dấu cột mốc quan trọng trong nỗ lực chung nhằm thúc đẩy hợp tác về công nghệ mới nổi và then chốt”, Thứ trưởng nói. “Trung tâm được kỳ vọng sẽ góp phần thúc đẩy chuyển đổi số, đổi mới công nghệ, công nghiệp, cũng như tăng cường ổn định mạng lưới toàn cầu – những trụ cột thiết yếu cho phát triển bền vững”.

Tại lễ khai trương, Trung tâm cũng công bố loạt sáng kiến thúc đẩy đổi mới sáng tạo, trong đó có chương trình tài trợ cho 8 dự án hợp tác giữa các nhà nghiên cứu Việt Nam và Australia trong lĩnh vực công nghệ chiến lược. Bên cạnh đó, gần 100 suất học bổng được trao cho các kỹ sư, nhà quản lý và chuyên gia trẻ nhằm hỗ trợ phát triển nguồn nhân lực công nghệ cao, vinh danh 19 cá nhân nữ hoạt động trong lĩnh vực khoa học và kỹ thuật với Giải thưởng Phụ nữ trong Công nghệ và Sáng tạo.

Lưu Quý

Ra mắt Trung tâm Công nghệ chiến lược Australia – Việt Nam – Báo VnExpress

Chưa được phân loại

Tốc độ nhanh nhất con người từng bay

Posted on by admin2
12
Th6

Nhiệm vụ Apollo 10 đã thiết lập kỷ lục tốc độ nhanh nhất con người từng di chuyển với 39.937,7 km/h khi hồi quyển cách đây gần 60 năm và chưa từng bị phá vỡ.

Phi hành đoàn Apollo 10 gồm Eugene Cernan, John Young và Thomas Stafford (từ trái qua phải). Ảnh: NASA

Phi hành đoàn Apollo 10 gồm Eugene Cernan, John Young và Thomas Stafford (từ trái qua phải). Ảnh: NASA

Theo IFL Science, so với Trái Đất, tốc độ nhanh nhất mà con người từng đạt được là 39.937,7 km/h, kỷ lục được thiết lập vào ngày 26/5/1969 bởi phi hành đoàn của Apollo 10. Họ đạt kỷ lục này trong một cuộc “tổng duyệt” diễn ra trước chuyến bay của tàu Apollo 11 hai tháng.

Apollo 10, nhiệm vụ có người lái thứ 4 trong chương trình đổ bộ Mặt Trăng của NASA, nhằm mục đích thử nghiệm tất cả quy trình và thiết bị cho việc hạ cánh trên Mặt Trăng. Các phi hành gia Thomas Stafford, John Young và Eugene Cernan rời Trái Đất vào ngày 18/5/1969. Ba ngày sau, khi đến quỹ đạo Mặt Trăng, Stafford và Cernan bước vào module mang tên Snoopy và hạ xuống độ cao 14,4 km trong khi Young vẫn ở quỹ đạo cách bề mặt Mặt Trăng khoảng 97 km.

Dù có chút rung lắc do một công tắc bị lỗi trong module đổ bộ, phi hành đoàn có thể trở lại module chỉ huy có tên gọi Charlie Brown. Sau khi thực hiện một vòng quanh Mặt Trăng và ngắm nhìn Trái Đất mọc, phi hành đoàn bắt đầu hành trình trở về. Trong quá trình hồi quyển, ở độ cao 121,9 km phía trên bề mặt Trái Đất, phi hành đoàn Apollo 10 lập kỷ lục cho chuyến bay không gian nhanh nhất của con người, đạt tốc độ tối đa 1.093,8 m/s. Cernan mô tả quá trình hồi quyển như đang ở trong “quả cầu lửa trắng và tím”.

Kỷ lục thiết lập bởi nhiệm vụ Apollo 10 chưa từng bị phá vỡ kể từ đó, và chuyến bay không gian nhanh nhất của con người vẫn là 39.937,7 km/h. Tàu vũ trụ đã sử dụng bầu khí quyển của Trái Đất để làm chậm tốc độ rơi đồng thời triển khai 3 chiếc dù lớn trước khi hạ cánh xuống Thái Bình Dương.

Gần đây, vào ngày 24/12/2024, tàu thăm dò Mặt Trời Parker của NASA di chuyển ở tốc độ nhanh nhất mà bất kỳ vật thể nhân tạo nào từng đạt được, đạt 692.000 km/h khi bay gần bề mặt Mặt Trời nhất. Với tốc độ này, tàu có thể bay ngang qua nước Mỹ từ bờ biển này sang bờ biển kia trong khoảng 23,4 giây. Tàu Parker phá vỡ kỷ lục của chính nó thiết lập vào năm 2023 với 635.266 km/h.

An Khang (Theo IFL Science/NASA)

Tốc độ nhanh nhất con người từng bay – Báo VnExpress

Tin liên quan, Tin tức

Doanh nghiệp muốn dẫn đầu phải nghiên cứu phát triển

Posted on by admin3
12
Th6

Theo Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng, doanh nghiệp muốn cạnh tranh phải đổi mới công nghệ, muốn dẫn đầu phải nghiên cứu phát triển.

Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng. Ảnh: Anh Dũng

Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng. Ảnh: Anh Dũng

Ngày 9/6, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng có bài chia sẻ về những điểm mới trong Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo sắp được thông qua, và những thay đổi tích cực Luật có thể mang lại, thúc đẩy sự phát triển của doanh nghiệp trong nước.

Tăng trưởng bằng các động lực truyền thống đã dần tới hạn. Chúng ta có thể tăng trưởng tới 7% bằng các động lực truyền thống. Nhưng tăng thêm, từ 7% tới 10%, thì phải tìm các động lực tăng trưởng mới. 3% tăng trưởng mới này có thể đến từ khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Nông nghiệp đã giúp Việt Nam thoát nghèo. FDI, gia công, công nghiệp lắp ráp đã giúp Việt Nam thành nước thu nhập trung bình cao. Nhưng để trở thành nước phát triển có thu nhập cao, muốn hóa rồng hóa hổ phải dựa vào Khoa học công nghệ (KHCN), Đổi mới sáng tạo (ĐMST) và Chuyển đổi số (CĐS). Bộ ba KHCN, ĐMST và CĐS là động lực chính để phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới, cũng là 3 động lực chính để kinh tế tư nhân có thể lãnh được cái vai động lực quan trọng nhất, cái vai tiên phong trong phát triển đất nước.

Luật KHCN và ĐMST mới có một đổi mới quan trọng, đó là khoa học, công nghệ phải hướng tới đổi mới sáng tạo, để nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội, nâng cao chất lượng cuộc sống người dân. Lần đầu tiên, ĐMST được đưa vào luật và được đặt ngang hàng với KHCN, thể hiện sự thay đổi căn bản trong tư duy phát triển của Việt Nam. Nhấn mạnh ĐMST là nhấn mạnh việc chuyển giao công nghệ, đổi mới công nghệ, thúc đẩy ứng dụng KHCN vào thực tiễn, góp phần gia tăng giá trị và hiệu quả kinh tế – xã hội. Nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ là của các nhà khoa học, kỹ sư, nhưng ĐMST là của mọi doanh nghiệp, mọi hộ kinh doanh, mọi tổ chức, mọi người dân, giống như một cuộc cách mạng toàn dân của một quốc gia ĐMST và khởi nghiệp.

Đảng và Nhà nước ta có định hướng chiến lược chuyển từ một quốc gia sử dụng công nghệ sang làm chủ các công nghệ chiến lược. Đây là lần đầu tiên, Việt Nam xác lập định hướng rõ ràng về làm chủ các công nghệ chiến lược có tác động lớn tới tăng trưởng kinh tế và an ninh quốc gia. Ngân sách nhà nước sẽ đầu tư có trọng tâm, trọng điểm, ưu tiên phân bổ khoảng 40-50% nguồn lực để thực hiện các nhiệm vụ làm chủ công nghệ chiến lược, sản phẩm chiến lược. Việc triển khai các nhiệm vụ này sẽ được giao cho các doanh nghiệp dân tộc, các tổ chức nghiên cứu trong nước, không phân biệt nhà nước hay tư nhân. Đây là niềm tin của Đảng và Nhà nước dành cho doanh nghiệp công nghệ Việt Nam. Danh mục các công nghệ chiến lược, sản phẩm chiến lược sẽ sớm được Chính phủ ban hành. Đây có thể coi như các trận đánh lớn về KHCN của Việt Nam.

Doanh nghiệp muốn cạnh tranh được phải đổi mới công nghệ. Nhưng doanh nghiệp muốn dẫn đầu phải nghiên cứu phát triển. Luật KHCN và ĐMST sẽ được Quốc hội thông qua vào tháng 6/2025 có nhiều đổi mới quan trọng.

1% ngân sách nhà nước hàng năm, tức khoảng 25.000 tỷ đồng sẽ được chi hỗ trợ cho các doanh nghiệp đổi mới công nghệ, chủ yếu thông qua cơ chế hỗ trợ lãi suất vay, khoảng 50%, tức là nếu lãi suất vay 6% thì được hỗ trợ 3%. Nhà nước thành lập một quỹ quốc gia về đổi mới công nghệ để thực hiện việc này.

Nhà nước khuyến khích các doanh nghiệp chi cho nghiên cứu phát triển (NCPT) thông qua chính sách thuế. Nếu doanh nghiệp chi 10 đồng cho NCPT, nhà nước sẽ trả lại 4 đồng thông qua chính sách khấu trừ thuế. Đây là chính sách rất mạnh mẽ để hỗ trợ các doanh nghiệp chi cho NCPT. Đa số các quốc gia khác, nhà nước chỉ trả lại 2 đồng nếu doanh nghiệp chi 10 đồng cho NCPT.

Trước đây, cơ bản ngân sách nhà nước không tài trợ cho NCPT của doanh nghiệp, mà chủ yếu là chi cho các viện trường. Thì nay, 70-80% ngân sách nhà nước cho KHCN sẽ tài trợ cho doanh nghiệp NCPT. Khi tài trợ cho doanh nghiệp thì thường là nhà nước chi mồi 1 đồng và doanh nghiệp chi thêm 3-4 đồng.

Đổi mới công nghệ, chuyển đổi số, thì khó khăn nhất là các doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME). Họ vừa thiếu tiền vừa thiếu nhân lực công nghệ. Lời giải ở đây là: Nhà nước hỗ trợ phát triển các nền tảng số quốc gia dùng chung, các doanh nghiệp SME có thể sử dụng các ứng dụng số này như là dịch vụ mà không phải đầu tư, với giá cả phù hợp, có hỗ trợ của nhà nước. Đây là cách nhanh nhất để đổi mới công nghệ và CĐS các doanh nghiệp SME. Bộ KH&CN phối hợp Bộ Giáo dục và Đào tạo, giao Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông, cùng một số đại học kỹ thuật công nghệ trọng điểm thực hiện chương trình đưa 10.000 sinh viên năm cuối về công nghệ thông tin đến trực tiếp 10.000 doanh nghiệp SME để hỗ trợ sử dụng các nền tảng CĐS doanh nghiệp, mỗi sinh viên sẽ ở lại doanh nghiệp trong 1-2 tuần.

Chính phủ cũng đang chỉ đạo Bộ KH&CN hỗ trợ hoàn thiện nền tảng số làm kế toán, khai báo thuế, marketing online, quản lý kho hàng, quản lý nhân viên…, để các hộ kinh doanh không phải thuê các lao động loại này khi chuyển đổi thành doanh nghiệp, nhằm giúp các hộ kinh doanh dễ dàng chuyển đổi thành doanh nghiệp. Chúng ta có khoảng 5 triệu hộ kinh doanh, là lực lượng kinh doanh rất năng động, nếu chuyển họ thành doanh nghiệp và sử dụng tốt các công cụ công nghệ thì họ có thể mở rộng quy mô, góp phần vào tăng trưởng kinh tế.

Để hình thành các doanh nghiệp lớn của Việt Nam, nhà nước có chủ chương giao các dự án lớn quốc gia cho các doanh nghiệp dân tộc, kèm theo yêu cầu làm chủ công nghệ và yêu cầu hình thành ngành công nghiệp trong nước, thí dụ như dự án đường sắt cao tốc. Đây là các trận đánh lớn. Đây là cách rất tốt để hình thành các doanh nghiệp lớn quốc gia. Chỉ có việc lớn mới tạo ra doanh nghiệp lớn. Và cách tốt nhất để tạo ra doanh nghiệp lớn là giao việc lớn cho họ, nhưng phải kèm theo yêu cầu làm chủ công nghệ và sản phẩm. Nếu doanh nghiệp Việt Nam còn thiếu năng lực thì họ sẽ thuê Tây làm thuê cho ta, thu hút tinh hoa toàn cầu. Thay cho trước đây, giao tổng thầu cho Tây rồi Tây thuê ta làm.

Để thúc đẩy các doanh nghiệp CĐS thì đầu tiên, Chính phủ phải CĐS để giao dịch số với doanh nghiệp, giao dịch và cung cấp dịch vụ công không tiếp xúc với doanh nghiệp. Chính phủ đặt mục tiêu các dịch vụ công phải được cải cách thủ tục hành chính để trở thành thủ tục số và được xử lý trực tuyến toàn trình, số lượng hồ sơ được xử lý trực tuyến toàn trình đạt trên 70% trong năm 2025, nhưng các dịch vụ công liên quan tới doanh nghiệp phải là 100%. Để luật hóa CĐS, Ban chỉ đạo 57 của Trung ương và Chính phủ đã giao nhiệm vụ cho Bộ KH&CN xây dựng và trình Quốc hội thông qua Luật CĐS ngay trong năm nay. Việt Nam nằm trong nhóm rất ít nước có luật riêng về CĐS. Điều này thể hiện quyết tâm chính trị rất mạnh mẽ của Đảng và Nhà nước về CĐS toàn dân và toàn diện. Coi CĐS là giải pháp đột phá để tạo ra mảnh đất mới, không gian mới cho phát triển KT-XH, cho đổi mới quản trị quốc gia, cho phát triển KHCN và ĐMST.

Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng