Tại Diễn đàn đầu tư Việt Nam, tổ chức bên lề Triển lãm bán dẫn Đông Nam Á 2025 (SEMICON SEA 2025), ông Vũ Quốc Huy, Giám đốc Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC) đề cập mong muốn hợp tác với các tập đoàn công nghệ thế giới.

Theo ông Huy, Việt Nam đang đẩy mạnh chuyển đổi mô hình tăng trưởng, lấy khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số làm những trụ cột then chốt. “Việt Nam hoan nghênh và sẵn sàng hợp tác với các tập đoàn công nghệ hàng đầu thế giới như Meta, Nvidia, Marvell, Cadence, Dassault Systèmes, Siemens… nhằm phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, đặc biệt trong các lĩnh vực công nghệ chiến lược như bán dẫn, trí tuệ nhân tạo, sản xuất thông minh…”, ông nói.

Trước lời kêu gọi của phía Việt Nam, ông Rafael Frankel, Giám đốc Chính sách công khu vực châu Á – Thái Bình Dương của Meta cho biết đang cùng với NIC triển khai dự án ViGen – Bộ dữ liệu mã nguồn mở tiếng Việt. Theo ông, đây là nền tảng để Việt Nam phát triển các ứng dụng AI tiên tiến phục vụ cộng đồng.

“Meta đang mở rộng sự hiện diện tại Việt Nam thông qua các hoạt động sản xuất, thể hiện cam kết lâu dài trong việc đồng hành cùng sự phát triển về công nghệ và kinh tế số của Việt Nam”, đại diện Meta khẳng định.

Ông Rafael Frankel cũng nhắc lại cam kết về kế hoạch mở rộng sản xuất thiết bị thực tế ảo hỗn hợp Quest 3S tại Việt Nam, vốn từng được Chủ tịch phụ trách Đối ngoại toàn cầu của Meta – ông Nick Clegg đưa ra tại Ngày hội Đổi mới sáng tạo Việt Nam 2024. Kế hoạch này dự kiến tạo ra 1.000 việc làm và đóng góp hàng triệu USD cho nền kinh tế Việt Nam.

Đại diện tập đoàn hàng đầu thế giới trong lĩnh vực bán dẫn, ông Lê Quang Đạm, Tổng Giám đốc Marvell Việt Nam, nhận định Việt Nam là môi trường đầu tư năng động với sự hậu thuẫn mạnh mẽ từ Chính phủ, cơ sở hạ tầng hiện đại và nguồn nhân lực chất lượng cao. “Đây chính là lợi thế cạnh tranh giúp Việt Nam trở thành điểm đến hàng đầu cho các doanh nghiệp công nghệ cao”, ông nói.

Nvidia, hồi tháng 12/2024 đã ký với Chính phủ Việt Nam mở Trung tâm R&D và Trung tâm Dữ liệu AI nhằm thúc đẩy ứng dụng trí tuệ nhân tạo, mở rộng việc làm cho nhân lực trong nước.

Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển Trí tuệ nhân tạo (Vietnam Research and Development Center – VRDC) và Trung tâm Dữ liệu AI được kỳ vọng là nền tảng giúp Nvidia cùng các đối tác trong nước triển khai AI tiên tiến.

Theo Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia, năm 2024 đã đánh dấu bước ngoặt quan trọng khi Việt Nam chính thức tham gia sâu vào chuỗi cung ứng bán dẫn toàn cầu. Việt Nam đang từng bước hiện thực hóa mục tiêu trở thành trung tâm công nghệ và đổi mới sáng tạo mới nổi của Đông Nam Á.

Chia sẻ tại sự kiện mới đây, Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng cho rằng, “con đường” phát triển công nghệ của Việt Nam phải thông qua làm chủ các “sản phẩm chiến lược”. Bởi sản phẩm rất tường minh, giải được bài toán Việt Nam, đồng thời đem lại giá trị thực tế.

Ông định hướng việc làm chủ các công nghệ chiến lược của Việt Nam phải sinh ra kết quả thực tế là những vệ tinh, tên lửa, robot, hay lập ra ngành công nghiệp drone…, tức làm chủ các sản phẩm cụ thể để phục vụ Việt Nam.

Trọng Đạt

Sau cuộc làm việc với Viện năng lượng nguyên tử Việt Nam sáng 30/5, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng tiếp tục làm việc với Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông (PTIT) chiều cùng ngày. Hoạt động này nằm trong chuỗi gặp gỡ của ông với các đơn vị thuộc Bộ, nhằm tháo gỡ khó khăn cũng như đưa ra định hướng phát triển cho từng đơn vị.

Trong bốn tiếng, ông dành nhiều thời gian tham quan các phòng nghiên cứu, trao đổi với sinh viên, giảng viên và những người làm nghiên cứu, phát triển trong trường. “Muốn tồn tại lâu dài thì vẫn là một đại học nghiên cứu. Là một trường về công nghệ, các phòng thí nghiệm là một trong những nền tảng trụ cột”, ông nói.

Gỡ khó cho bài toán nghiên cứu tại cơ sở đại học

PTIT là một trong năm cơ sở giáo dục đại học trọng điểm quốc gia về kỹ thuật, công nghệ, theo quyết định của Chính phủ tháng 2/2025. Năm 2024, học viện có 512 bài báo khoa học được công bố, dự kiến tăng thêm 30% trong 2025. Giám đốc học viện Đặng Hoài Bắc nhận định chính sách thưởng cho bài báo công bố quốc tế tốt nhất trong các trường công lập hiện nay. Tuy nhiên, ông thừa nhận điểm yếu là công nghệ ứng dụng từ học viện xuất hiện chưa nhiều. Tại buổi làm việc, một trong những nội dung được đề cập nhiều là việc gọi vốn cho nghiên cứu, thương mại hóa kết quả cũng như đưa các sản phẩm tiềm năng ra toàn cầu.

Chia sẻ với các băn khoăn trên, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng khẳng định Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo, dự kiến thông qua vào tháng 6, sẽ thay đổi hiện trạng này.

Ngoài việc xây dựng các quỹ đầu tư cho khoa học và công nghệ, một trong những đổi mới của Luật là việc đánh giá kết quả đầu tư sẽ dựa trên kết quả đầu ra thay vì quản lý đầu vào, đồng thời cũng đánh giá tác động của nghiên cứu đối với nền kinh tế. Ví dụ 10 nghiên cứu, hỏng 9, nhưng một nghiên cứu thành công và mang lại giá trị gấp 5-10 lần tổng chi phí vẫn có thể chấp nhận. “Đánh giá hiệu quả của tổng thể của các nghiên cứu chứ không phải của một đề tài. Bộ sẽ nhìn vào tác động đó và những đóng góp cho xã hội”, ông nhấn mạnh.

Để tăng khả năng thương mại hóa của kết quả nghiên cứu, Bộ trưởng đề nghị học viện cần quan tâm hơn đến các nghiên cứu dựa trên yêu cầu của thị trường, ưu tiên các đề tài có doanh nghiệp đồng hành vì đó có thể là những nghiên cứu sát với thực tiễn nhất. Ngoài ra, ông cũng gợi ý học hỏi mô hình từ nước ngoài là tăng cường đội ngũ làm nhiệm vụ thương mại hóa – những người giúp kết nối giữa nhà nghiên cứu và thị trường.

Với những startup được ươm mầm trong học viện, có giấc mơ vươn tầm thế giới nhưng gặp khó khăn về vốn, Bộ trưởng cho biết thời gian tới sẽ có những cơ chế để hình thành quỹ đầu tư mạo hiểm cho các doanh nghiệp khởi nghiệp và lượng tiền đổ vào mảng này sẽ tăng mạnh. Tuy nhiên, từ những tấm gương thành công của doanh nghiệp Việt khi vươn ra thế giới, ông cũng khuyên các dự án không nên ngại khó, bởi “một trong những tài sản lớn mà họ có là sự đói khát”.

“Khó khăn quá có thể giết chết rất nhiều ý tưởng, nhưng dễ quá cũng có thể thành đốt tiền. Đừng ngại những cái ban đầu khởi sự khó khăn”, ông nói.

“Mong muốn học viện phát triển ngành công nghiệp giáo dục”

Nhấn mạnh khẩu hiệu “giáo dục là quốc sách hàng đầu”, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho rằng mỗi thời đại cần dùng đặc trưng của thời đại ấy để đổi mới giáo dục. “Ở thời đại này, không có cách gì hay hơn là dùng công nghệ để đổi mới giáo dục”, ông nói.

Với đặc thù là trường công nghệ, PTIT cũng là một trong những trường tiên phong trong việc phát triển đại học số, ứng dụng nhiều công nghệ số và tạo ra nhiều công cụ hỗ trợ việc đào tạo, Bộ trưởng đề nghị trường “hãy xây dựng ngành công nghiệp giáo dục tại chính cơ sở này”. Ông khuyến khích trường mạnh dạn thực hiện các thử nghiệm mới và Bộ sẽ sẵn sàng hỗ trợ thông qua cơ chế thử nghiệm sandbox.

Nhấn mạnh vai trò của nghiên cứu trong hoạt động của một cơ sở giáo dục đại học, ông cho rằng đây là một việc “khó tránh” đối với một đại học tồn tại lâu dài. Vì vậy với một trường về công nghệ, các phòng thí nghiệm cần được coi là một trong những nền tảng trụ cột, đặc biệt khi Việt Nam sắp có những đầu tư lớn, lên tới hàng chục nghìn tỷ trong việc nghiên cứu và phát triển.

Với trọng trách của khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trong sự phát triển của đất nước, Bộ trưởng cho rằng lời giải cho học viện là “hợp tác”. Ông đánh giá PTIT đã làm tốt trong việc hợp tác quốc tế về đào tạo, nhưng cần đẩy mạnh hơn về hợp tác trong nghiên cứu, thậm chí có thể thuê các đơn vị nghiên cứu từ nước ngoài về làm các nghiên cứu lớn cùng Việt Nam.

PTIT từng là đơn vị thuộc Bộ Thông tin và Truyền thông trước đây và chuyển sang Bộ Khoa học và Công nghệ sau hợp nhất. Bộ trưởng đề nghị học viện định vị lại các nhiệm vụ chiến lược, đồng thời tận dụng lợi thế của việc kết hợp khoa học công nghệ với Chuyển đổi số.

“Quá trình nghiên cứu là quá trình thử – sai, tốn tiền và thời gian. Nhưng thực hiện trên môi trường số sẽ nhanh và bớt tốn kém. Môi trường số là mảnh đất mới cho khoa học công nghệ phát triển nhanh hơn và hiệu quả hơn”, Bộ trưởng nói.

Ngoài ra, với lợi thế về nền tảng của Bộ Khoa học và Công nghệ, được tham gia vào lĩnh vực có tác động lớn, Bộ trưởng đề nghị học viện phải tìm ra thế mạnh của mình và vươn lên vị trí số một.

“Đất nước bây giờ hoàn toàn khác với rất nhiều đổi mới quan trọng. Bộ cũng đã khác. Đây là môi trường tốt cho học viện bứt phá trong 5 năm nữa, thành một đẳng cấp, thứ hạng khác”, Bộ trưởng nói.

Đáp lại những chia sẻ của Bộ trưởng, Giám đốc PTIT Đặng Hoài Bắc cho biết với những thế mạnh đang có, học viện “cảm thấy tự tin” để đạt được vị trí như kỳ vọng từ Bộ trưởng. Ông cam kết sẽ nhận nhiệm vụ khó và lớn của ngành Khoa học và Công nghệ, và trong 5 năm tới sẽ phát triển mạnh mẽ hơn, vươn ra thế giới.

Thanh Hằng – Lưu Quý

Microsoft cho biết hệ thống quản lý mật khẩu Authenticator sẽ ngừng lưu mật khẩu mới từ 1/6 để chuyển sang trình duyệt Edge.