Trong dòng chảy phát triển không ngừng của xã hội tri thức, việc gắn kết và phát huy sức mạnh tập thể luôn mang ý nghĩa quan trọng. Thực hiện chủ trương của Nhà nước về việc sắp xếp, kiện toàn tổ chức. Hôm nay, chúng tôi trân trọng thông tin đến Quý bạn đọc, đối tác và cộng đồng:
Nhà xuất bản Khoa học và Kỹ thuật và Nhà xuất bản Thông tin và Truyền thông chính thức sáp nhập, cùng chung một hành trình mới. Lấy tên sau hợp nhất là: Nhà xuất bản Khoa học – Công nghệ -Truyền thông.
Trụ sở làm việc: Tầng 6, số 115 Trần Duy Hưng, Hà Nội.
Về lịch sử hai Nhà xuất bản
Nhà xuất bản Khoa học và Kỹ thuật: Với hơn nửa thế kỷ (65 năm) hình thành và phát triển, đã xuất bản hàng vạn đầu sách giá trị, đóng góp quan trọng trong việc truyền bá tri thức khoa học – công nghệ, đồng hành cùng nhiều thế hệ bạn đọc, nhà khoa học, kỹ sư, giảng viên và sinh viên cả nước.
Nhà xuất bản Thông tin và Truyền thông thành lập (12/08/1997) với gần 3 thập kỷ: Là địa chỉ tin cậy trong lĩnh vực xuất bản các ấn phẩm về công nghệ thông tin, truyền thông, góp phần lan tỏa tri thức thời đại số, hỗ trợ sự phát triển của ngành công nghiệp thông tin – truyền thông Việt Nam.
Sự hợp nhất – Tầm nhìn mới
Sự kết hợp giữa hai Nhà xuất bản không chỉ là sự cộng hưởng về năng lực chuyên môn, mà còn là sự gắn kết của truyền thống – tri thức – đổi mới sáng tạo. Đây là bước đi quan trọng nhằm:
Phát huy giá trị lịch sử, uy tín và bề dày kinh nghiệm của cả hai đơn vị.
Đổi mới, nâng cao chất lượng xuất bản phẩm, đáp ứng nhu cầu ngày càng đa dạng của bạn đọc trong kỷ nguyên số.
Xây dựng một thương hiệu Nhà xuất bản mạnh mẽ hơn, xứng đáng với sự tin yêu của bạn đọc, sự tín nhiệm của xã hội.
Chúng tôi tin rằng, với sự hợp nhất này, Nhà xuất bản sẽ tiếp tục là chiếc cầu nối vững chắc giữa tri thức – khoa học – công nghệ – đời sống, mang đến những ấn phẩm giá trị, nuôi dưỡng tinh thần học hỏi và sáng tạo của mọi thế hệ.
Xin chân thành cảm ơn sự đồng hành, tin tưởng và ủng hộ của Quý bạn đọc, đối tác trong suốt thời gian qua. Chặng đường mới đã mở ra, chúng ta cùng nhau viết tiếp những trang sách đầy ý nghĩa.
Ông Vũ Hải Quân, Chủ tịch Hội đồng, Giám đốc Đại học Quốc gia TP HCM, được Thủ tướng điều động, bổ nhiệm giữ chức Thứ trưởng Thường trực Bộ Khoa học và Công nghệ, ngày 3/9.
PGS.TS Vũ Hải Quân 51 tuổi, quê Ninh Bình, là Ủy viên Trung ương Đảng khóa 13, Đại biểu Quốc hội khóa 15. Ông được biết đến là chuyên gia trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo, đồng thời là Phó chủ tịch Hội đồng tư vấn Nghiên cứu và phát triển ứng dụng trí tuệ nhân tạo TP HCM.
PGS. TS Vũ Hải Quân. Ảnh: NVCC
Sau khi tốt nghiệp Khoa Toán – Tin, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia TP HCM năm 1996, ông ở lại giảng dạy và nghiên cứu. Năm 2001, ông nhận học bổng nghiên cứu sinh tại Đại học Trento (Italy), tham gia nhóm xử lý ngôn ngữ nói của Viện ITC-Irst. Tháng 2/2005, ông bảo vệ thành công luận án tiến sĩ và tiếp tục chương trình sau tiến sĩ tại Đại học Leuven (Bỉ).
Trở về nước từ năm 2007, ông gắn bó với Đại học Khoa học Tự nhiên trong nhiều vai trò: Phó hiệu trưởng, Giám đốc Trung tâm Đào tạo quốc tế ITEC, Trưởng phòng thí nghiệm Trí tuệ nhân tạo (AILab). Tháng 10/2017, ông được Thủ tướng bổ nhiệm làm Phó giám đốc Đại học Quốc gia TP HCM. Ba năm sau, tháng 8/2020, ông được bầu làm Bí thư Đảng ủy Đại học Quốc gia TP HCM nhiệm kỳ 2020-2025. Đến tháng 1/2021, ông đảm nhận vị trí Giám đốc Đại học Quốc gia TP HCM.
Trong vai trò lãnh đạo, ông Quân nhiều lần nhấn mạnh đổi mới cơ chế quản trị đại học để thúc đẩy nghiên cứu. Nhờ đó, những trung tâm nghiên cứu trọng điểm như Trung tâm Vật liệu Cấu trúc Nano và Phân tử (INOMAR) được hình thành, tạo ra nhiều công bố quốc tế chất lượng cao, hợp tác với các trường đại học hàng đầu thế giới như Berkeley, UCLA (University of California, Los Angeles), đồng thời sở hữu một số bằng sáng chế được Mỹ và châu Âu công nhận.
Bộ Khoa học và Công nghệ hiện do ông Nguyễn Mạnh Hùng làm Bộ trưởng, với 6 thứ trưởng gồm: Thứ trưởng Thường trực Vũ Hải Quân, Thứ trưởng Bùi Thế Duy, Lê Xuân Định, Phạm Đức Long, Hoàng Minh và Bùi Hoàng Phương.
Các hệ thống AI đang phát huy vai trò ngày càng lớn giúp Trung Quốc quản lý chất lượng nước và xử lý nước thải hiệu quả.
Nhà máy xử lý nước thải Puyang tại thành phố Đô Giang Yển. Ảnh: Water Tech
Theo CGTN, một ví dụ đáng chú ý nằm ở thành phố Hợp Phì, tỉnh An Huy, nơi nhà máy xử lý nước thải lớn nhất khu vực, Xiaocangfang, triển khai hệ thống quản lý nước dựa trên trí tuệ nhân tạo (AI). Hệ thống này liên tục theo dõi chất lượng nước và điều chỉnh thông số xử lý theo thời gian thực, giảm nhu cầu can thiệp thủ công và tăng cường cả hiệu quả hoạt động lẫn độ ổn định. Nó dự đoán các chỉ số quan trọng như lưu lượng nước vào và ra, nồng độ amoniac, và nhu cầu oxy với độ chính xác cao.
Nhà máy được thiết kế để xử lý tới 400.000 tấn nước thải mỗi ngày. Tuy nhiên, do yếu tố như chu kỳ mùa và thời tiết, lưu lượng đầu vào hàng ngày có thể dao động đáng kể trong khoảng 200.000 – 500.000 tấn. Chất lượng nước cũng có chênh lệch lớn. Dự đoán chất lượng nước do AI tạo ra giúp đội ngũ vận hành nhà máy hiểu rõ hơn về những biến động chất lượng nước trước thời hạn. Ban đầu, độ chính xác của hệ thống quản lý nước AI là khoảng 80%, nhưng nhờ huấn luyện bằng dữ liệu liên tục và tinh chỉnh mô hình thuật toán, độ chính xác cải thiện đáng kể và nhắm đến tỷ lệ 96-98%.
Tương tự, tại Thượng Hải, nhà máy xử lý nước thải ở quận Phụng Hiền triển khai hệ thống định lượng dựa trên AI để tối ưu hóa việc xác định hóa chất dựa trên dữ liệu chất lượng nước thời gian thực, dẫn đến xử lý chính xác hơn, giảm lãng phí hóa chất và cải thiện chất lượng nước.
Tại thành phố Mịch La ở tỉnh Hồ Nam, công ty cấp nước Xinshi tích hợp nhiều hệ thống quản lý độc lập vào một nền tảng thống nhất, cải thiện đáng kể khả năng giám sát chất lượng nước và quản lý rò rỉ. Bằng cách sử dụng phân tích dữ liệu lớn và thuật toán AI, hệ thống phát hiện rò rỉ trong thời gian thực, gửi cảnh báo đến đội bảo trì để họ xử lý ngay lập tức.
Nhà máy xử lý nước thải Puyang tại thành phố Đô Giang Yển, tỉnh Tứ Xuyên sử dụng kết hợp công nghệ kỹ thuật số và AI để quản lý hoạt động xử lý nước thải hiệu quả. Bằng cách cung cấp hình ảnh 3D về quá trình xử lý, ban điều hành nhà máy có thể theo dõi mỗi bước trong thời gian thực và điều chỉnh dựa trên thông tin từ dữ liệu. Kết quả dự đoán cũng giúp nhà máy dự đoán trục trặc thiết bị tiềm ẩn, giảm thiểu thời gian ngừng hoạt động và đảm bảo vận hành liên tục.
AI trong theo dõi chất lượng nước và rò rỉ đường ống
Các hệ thống sử dụng AI đang thay đổi quy trình quản lý chất lượng nước tại Trung Quốc. Bằng cách tận dụng thuật toán học máy, những hệ thống này có thể phân tích lượng dữ liệu khổng lồ từ cảm biến đặt tại nguồn nước, nhà máy xử lý và mạng lưới phân phối. Một số ứng dụng chính bao gồm giám sát thời gian thực, phân tích dự đoán và phát hiện bất thường. Ví dụ, Viện Công nghệ Cáp Nhĩ Tân phát triển nền tảng dựa trên AI, đang được triển khai tại thành phố lớn như Thượng Hải và Bắc Kinh, giúp cải thiện đáng kể hiệu quả và độ chính xác của công tác quản lý chất lượng nước.
Rò rỉ mạng lưới đường ống là thách thức lớn đối với những công ty cấp nước trên khắp thế giới, do lượng nước thất thoát đáng kể ở cơ sở hạ tầng cũ kỹ. AI cung cấp giải pháp sáng tạo giúp bảo trì đường ống, dự đoán và phát hiện rò rỉ, tối ưu hóa phân bổ tài nguyên. Tại Trung Quốc, một số công ty như Huawei và Alibaba Cloud thiết kế hệ thống phát hiện rò rỉ dựa trên AI. Giải pháp quản lý nước thông minh của Huawei đang triển khai tại Thâm Quyến, giảm thiểu 20% lượng nước thất thoát 20% thông qua bảo trì và theo dõi thời gian thực.
Theo Water Tech, nỗ lực tích hợp các công nghệ tiên tiến như trí tuệ nhân tạo vào hệ thống quản lý nước đang cách mạng hóa cách Trung Quốc giải quyết những thách thức về tài nguyên nước. Khi cả nước đối mặt với áp lực ngày càng tăng từ đô thị hóa, biến đổi khí hậu và tình trạng khan hiếm nước, việc áp dụng giải pháp quản lý nước thông minh và chuyển đổi số đã trở thành chiến lược quan trọng của Trung Quốc.
Phó thủ tướng Bùi Thanh Sơn nêu các định hướng hợp tác trọng điểm với Hàn Quốc, trong đó có việc đưa hợp tác khoa học công nghệ thành trụ cột mới của quan hệ song phương.
Tổng Bí thư Tô Lâm và phu nhân hôm nay tới Hàn Quốc, bắt đầu chuyến thăm cấp nhà nước ngày 10-13/8. Tổng Bí thư Tô Lâm là vị khách nước ngoài đầu tiên của chính quyền Tổng thống Lee Jae-myung.
Trả lời truyền thông Hàn Quốc, Phó thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn ngày 10/8 đánh giá chuyến thăm thể hiện sự coi trọng và ưu tiên cao độ của lãnh đạo cấp cao hai nước đối với quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam – Hàn Quốc, cũng như khẳng định quyết tâm mạnh mẽ của Việt Nam trong làm sâu sắc hơn quan hệ song phương, theo Bộ Ngoại giao.
“Sau hơn 30 năm xây dựng và phát triển, quan hệ Việt – Hàn đã trở thành hình mẫu, phát triển sâu rộng và đạt nhiều thành quả đáng khích lệ trên tất cả các lĩnh vực, đóng góp tích cực vào hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển ở khu vực và trên thế giới”, ông nói.
Phó thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn. Ảnh: Bộ Ngoại giao
Theo Phó thủ tướng, Việt Nam sẵn sàng hợp tác với Hàn Quốc tập trung triển khai một số định hướng hợp tác trọng điểm, đầu tiên là tăng cường trao đổi cấp cao, nâng tầm hợp tác trong các lĩnh vực trọng yếu như ngoại giao, quốc phòng, an ninh.
Tiếp theo là nâng cao hiệu quả hợp tác thực chất, đặc biệt là các lĩnh vực mà Hàn Quốc có thế mạnh và phù hợp với định hướng phát triển mới của Việt Nam như cơ sở hạ tầng, điện tử công nghệ cao, bán dẫn, trí tuệ nhân tạo, năng lượng tái tạo, đô thị thông minh, tổ hợp công nghiệp chuyên sâu theo chuỗi giá trị.
Việt Nam sẵn sàng hợp tác với Hàn Quốc định hình và đưa hợp tác khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao thành trụ cột mới trong quan hệ song phương, cũng như thúc đẩy những hướng hợp tác mới, đa dạng hơn về công nghiệp văn hóa, du lịch, lao động, biến đổi khí hậu, giáo dục, y tế và giao lưu nhân dân.
“Hàn Quốc có câu tục ngữ ‘Đồng sức, đồng lòng, thắng cả trời cao’. Tôi tin
tưởng rằng, trên nền tảng đã làm nên thành công của hai đất nước và những lợi ích chiến lược cơ bản tương đồng, quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam – Hàn Quốc đang đứng trước tương lai tốt đẹp hơn, tươi sáng hơn, ngày càng phát triển thực chất, hiệu quả, bền vững và lâu dài”, Phó thủ tướng nói.
Tổng Bí thư Tô Lâm và phu nhân tại sân bay quân sự Seongnam, Seoul, Hàn Quốc ngày 10/8. Ảnh: TTXVN
Phó thủ tướng nhận định hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư luôn là một trong những trụ cột quan trọng trong quan hệ hai nước, nguồn động lực chính thúc đẩy sự phát triển về mọi mặt của cả Việt Nam và Hàn Quốc.
Hàn Quốc hiện là một trong những đối tác đầu tư quan trọng hàng đầu của Việt Nam với hơn 10.000 dự án còn hiệu lực, tổng vốn đăng ký đạt 93,7 tỷ USD.
“Sự hiện diện của các tập đoàn toàn cầu của Hàn Quốc tại Việt Nam là minh chứng sinh động cho niềm tin chiến lược mà các doanh nghiệp Hàn Quốc dành cho môi trường đầu tư và triển vọng phát triển của Việt Nam”, ông cho biết.
“Việt Nam cam kết đồng hành cùng các doanh nghiệp Hàn Quốc phát triển chuỗi cung ứng đa dạng và có giá trị cao, đồng thời khuyến khích doanh nghiệp Việt Nam tham gia sâu hơn và ở phân khúc cao hơn trong mạng lưới cung ứng toàn cầu của doanh nghiệp Hàn Quốc”, ông Bùi Thanh Sơn nhấn mạnh.
Về giao lưu nhân dân và hợp tác văn hóa, Phó thủ tướng đánh giá Việt Nam và Hàn Quốc có nhiều điểm tương đồng về văn hóa, lịch sử, giá trị xã hội, truyền thống trọng nghĩa tình, tinh thần cộng đồng, ý chí vươn lên.
Theo ông, hai nước cần tập trung vào tiếp tục nâng cấp các cơ chế, thỏa thuận hợp tác về văn hóa, giáo dục, ngôn ngữ với tầm nhìn dài hạn, nghiên cứu khả năng hình thành các cơ chế hợp tác văn hóa để hỗ trợ hiệu quả hơn hợp tác sáng tạo, bảo tồn di sản văn hóa, tổ chức các hoạt động giao lưu nghệ thuật và đào tạo nhân lực văn hóa chất lượng cao.
Các cơ sở văn hóa hai nước cần tăng cường giao lưu, trao đổi sâu rộng hơn. Việt Nam sẽ thành lập Trung tâm văn hóa Việt Nam ở Hàn Quốc. Việt Nam khuyến khích Hàn Quốc chia sẻ kinh nghiệm và ứng dụng các mô hình sáng tạo dựa trên công nghệ mới, hỗ trợ các địa phương Việt Nam trong quy hoạch phát triển du lịch và quảng bá du lịch chung thông qua giao lưu văn hóa và nghệ thuật.
Phó thủ tướng cũng cho biết hai nước cần tiếp tục hỗ trợ cộng đồng kiều bào đang sinh sống, làm việc ở mỗi nước, quan tâm hơn nữa các thế hệ được sinh ra ở các gia đình Việt – Hàn.
Việt Nam – Hàn Quốc thiết lập quan hệ ngoại giao ngày 22/12/1992, nâng cấp quan hệ lên Đối tác chiến lược toàn diện vào tháng 12/2022. Hàn Quốc hiện là nhà đầu tư lớn nhất của Việt Nam và là đối tác thương mại lớn thứ 3 của Việt Nam. Việt Nam là đối tác ưu tiên hàng đầu mà Hàn Quốc cung cấp hỗ trợ phát triển.
Hiện có khoảng hơn 350.000 người Việt Nam tại Hàn Quốc và hơn 200.000 người Hàn Quốc tại Việt Nam, trong đó có hơn 100.000 gia đình đa văn hóa và khoảng 100 địa phương của hai bên có quan hệ giao lưu hữu nghị nhân dân.
Bộ Khoa học và Công nghệ trình Chính phủ lựa chọn ba sản phẩm công nghệ chiến lược cấp thiết, cần ưu tiên triển khai sớm để phát triển kinh tế.
Ba sản phẩm sẽ được lựa chọn từ danh sách 6 công nghệ chiến lược, gồm: thiết bị mạng di động 5G chuẩn ORAN, mô hình ngôn ngữ lớn và trợ lý ảo tiếng Việt, robot di động tự hành, nền tảng blockchain truy xuất nguồn gốc, thiết bị bay không người lái (UAV) và AI camera xử lý tại biên.
Danh sách đã được Bộ trình lên Thủ tướng để báo cáo Ban chỉ đạo Trung ương lựa chọn. Đây là bản rút gọn từ danh mục 11 nhóm công nghệ và 35 nhóm sản phẩm chiến lược được Thủ tướng ban hành hồi tháng 6.
Tại họp báo ngày 5/8 của Bộ Khoa học và Công nghệ, ông Hoàng Anh Tú, Phó vụ trưởng Khoa học, kỹ thuật và công nghệ, cho biết việc chọn ra ba sản phẩm nhằm triển khai làm mẫu, rút kinh nghiệm, truyền cảm hứng và khẳng định Việt Nam có thể làm chủ công nghệ lõi.
Sau khi được phê duyệt, Bộ sẽ ban hành đề án phát triển cho từng sản phẩm tiên phong, như làm rõ đầu ra, lộ trình cụ thể, nguồn lực tài chính, cơ chế đặc thù hỗ trợ trong toàn bộ quá trình nghiên cứu, phát triển cho đến thương mại hóa.
Ông Hoàng Anh Tú, Phó vụ trưởng Khoa học, kỹ thuật và công nghệ. Ảnh: Hoàng Bách
Ông Tú cho biết, để triển khai công nghệ chiến lược, Bộ đã tổ chức khảo sát, làm việc với doanh nghiệp, viện trường lớn tại Hà Nội và TP HCM, xác định công nghệ và sản phẩm cụ thể, quy mô đầu tư và khả năng tham gia phát triển của các doanh nghiệp, viện trường.
Bộ cũng đã thông báo rộng rãi kế hoạch tài trợ đề tài phát triển, kêu gọi các tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp đăng ký. Quỹ phát triển Khoa học và Công nghệ Quốc gia (Nafosted) cũng tái cơ cấu theo hướng rút gọn quy trình, nâng cao hiệu quả phân bổ kinh phí. “Khi nhiệm vụ được phê duyệt và có tổ chức đủ điều kiện chủ trì, Quỹ sẽ cấp ngay kinh phí triển khai, không phụ thuộc vào chu kỳ ngân sách năm”, đại diện Vụ Khoa học, kỹ thuật và công nghệ nói.
Mẫu UAV do Nhà máy Z131 – Tổng cục Công nghiệp Quốc phòng sản xuất, được trưng bày tại Triển lãm Quốc phòng quốc tế 2024. Ảnh: Giang Huy
Trong các buổi làm việc, Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng nhiều lần nhấn mạnh định hướng mới của Việt Nam là chuyển từ một quốc gia sử dụng công nghệ sang làm chủ công nghệ chiến lược. Cách làm của Việt Nam là từ chiến lược, bài toán quốc gia, dần hình thành ra sản phẩm chiến lược, tiếp đến làm chủ công nghệ qua sản phẩm rồi quay lại bắt đầu nghiên cứu khoa học.
Theo Vụ Khoa học, kỹ thuật và công nghệ, thời gian tới Bộ sẽ trình Thủ tướng phê duyệt “Đề án quốc gia phát triển công nghệ chiến lược đến năm 2030 và tầm nhìn đến 2035”. Đề án gồm Chương trình Khoa học và Công nghệ quốc gia phát triển công nghệ chiến lược, với 11 chương trình thành phần – tương ứng 11 nhóm công nghệ chiến lược. Mỗi chương trình thành phần giao cho một bộ, ngành chủ trì.
Bộ cũng sẽ trình Thủ tướng phê duyệt “Đề án phát triển hệ thống trung tâm nghiên cứu và phòng thí nghiệm trọng điểm dùng chung”, tập trung cho công nghệ chiến lược, đặt tại viện trường, khu công nghệ cao, theo mô hình mở, hợp tác công – tư, cho phép các bên tiếp cận, sử dụng. Song song, các văn bản hướng dẫn Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo cũng sẽ được xây dựng, trình cấp có thẩm quyền ban hành để hoàn thiện hành lang pháp lý.
Ủy ban Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng Quốc gia cho biết đã hoàn thiện dự thảo quy chuẩn kỹ thuật về trụ sạc xe điện.
Tại họp báo tháng 7 của Bộ Khoa học và Công nghệ chiều 5/8, ông Trần Hậu Ngọc, Phó chủ tịch Ủy ban Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng Quốc gia, cho biết Bộ đã nghiên cứu tiêu chuẩn quốc tế, khảo sát các đơn vị sản xuất, lắp ráp, nhập khẩu, kinh doanh, thử nghiệm tại ba miền Bắc, Trung, Nam để xây dựng dự thảo quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về trụ sạc xe điện.
Quy chuẩn và tiêu chuẩn là các quy định về chất lượng, kỹ thuật. Trong đó, tiêu chuẩn là những khuyến nghị tự nguyện áp dụng, còn quy chuẩn bắt buộc phải áp dụng theo quy định pháp luật.
Phó chủ tịch Ủy ban Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng Quốc gia Trần Hậu Ngọc. Ảnh: Hoàng Bách
Theo ông Ngọc, sau quá trình lấy ý kiến các bộ ngành, địa phương, doanh nghiệp và thông báo tới Tổ chức Thương mại thế giới (WTO), Bộ đã tổng hợp các đóng góp và hoàn thiện dự thảo, tiến tới ban hành.
Trước đó, Bộ đã công bố 23 tiêu chuẩn Việt Nam (TCVN) liên quan đến trụ/trạm sạc xe điện. “Các tiêu chuẩn tương đương quốc tế của Tổ chức Tiêu chuẩn hóa quốc tế (ISO), Ủy ban Kỹ thuật điện quốc tế (IEC) và quy định của Ủy ban châu Âu (EC/ECE/EU)”, ông Ngọc cho hay.
Trong số này có 8 tiêu chuẩn về hệ thống trụ trạm sạc, quy định yêu cầu chung, khả năng tương thích điện tử, truyền thông giữa trụ sạc và xe điện, yêu cầu an toàn đối với hệ thống lắp trụ sạc, cụm đóng cắt và điều khiển hạ áp khu vực sạc. Ngoài ra còn có 3 tiêu chuẩn về dây cáp sạc xe điện, 7 tiêu chuẩn về cụm đóng cắt, ổ cắm phích cắm trụ sạc, và 5 tiêu chuẩn về thiết bị đo điện.
Các mẫu xe điện tại một trạm sạc ở Đà Nẵng.
Để xây dựng tiêu chuẩn trụ sạc xe điện, Bộ Khoa học và Công nghệ đã thành lập Ban kỹ thuật TCVN/TC22 Phương tiện giao thông đường bộ, Ban Kỹ thuật TCVN/TC/E17 Thiết kế kỹ thuật hệ thống điện trong các công trình xây dựng và Ban kỹ thuật TCVN/TC/E16 Hệ thống truyền năng lượng cho xe điện.
Các ban này được thành lập và hoạt động theo mô hình của Tổ chức Tiêu chuẩn hóa quốc tế (ISO), tuân thủ nguyên tắc, thông lệ quốc tế trong xây dựng tiêu chuẩn. Thành viên ban gồm những người có chuyên môn và kinh nghiệm trong lĩnh vực trụ trạm sạc và xe điện, đến từ các cơ quan quản lý, doanh nghiệp trong và ngoài nước, hiệp hội, trường đại học, chuyên gia…
Trong buổi làm việc với Ủy ban Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng Quốc gia sau khi hình thành Bộ Khoa học và Công nghệ mới hồi tháng 3, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng đã chia sẻ một số định hướng, quan điểm, coi tiêu chuẩn không chỉ là khuôn khổ kỹ thuật mà còn là công cụ định hướng phát triển công nghệ, sản phẩm, thị trường.
Ông ví tiêu chuẩn như công cụ dẫn đường. “Quốc gia muốn tới đâu phải dùng tiêu chuẩn để dẫn tới đó. Tiêu chuẩn là ‘đỉnh’, là cái phải tiến tới, cần dựa vào tiêu chuẩn quốc tế để ban hành. Trong khi đó, quy chuẩn là ‘sàn’, cần được xây dựng dựa trên thực tiễn Việt Nam”, ông nói.
170 giảng viên, học viên tham gia 13 bài giảng chuyên sâu, hai phiên thảo luận bàn tròn và một cuộc thi Science, khơi dậy niềm đam mê nghiên cứu khoa học cho giới trẻ.
Ngày 5/8, Hội Khoa học Gặp gỡ Việt Nam, Trung tâm Quốc tế Khoa học và Giáo dục liên ngành (ICISE) phối hợp với Viện nghiên cứu cao cấp về toán (VIASM) và Ban tổ chức của VSSS thường niên tổ chức Trường hè Khoa học Việt Nam lần thứ 12 (VSSS12), với sự tham dự của gần 170 giảng viên, học viên xuất sắc.
Tiến sĩ Giáp Văn Dương, đồng sáng lập trường khoa học Việt Nam. Ảnh: ICISE
Khóa học kéo dài 4 ngày, các học viên sẽ tham gia 13 bài giảng chuyên sâu, hai phiên thảo luận bàn tròn và một cuộc thi Science-A-Thon, giúp nâng cao kiến thức chuyên môn, khơi dậy niềm đam mê nghiên cứu và khám phá trong mỗi học viên.
Với chủ đề Embrace the Unknown – Đón nhận điều chưa biết, với các bài giảng chính: đường vào khoa học; tính toán lượng tử và trí tuệ nhân tạo; khảo cổ và trí tuệ nhân tạo; vũ trụ học và siêu hình học…
Thể hiện tinh thần khai phá, đổi mới mà nền khoa học hiện đại đang cần. Từ những bài giảng nền tảng về phương pháp nghiên cứu, trí tuệ nhân tạo, lượng tử, chỉnh sửa gen, dữ liệu lớn, vũ trụ học…
Tiến sĩ Nguyễn Hữu Hà, Phó giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Gia Lai cho biết, trường hè Khoa học Việt Nam là không gian đặc biệt khơi dậy tư duy khai phóng, lan tỏa đam mê khám phá và nuôi dưỡng trách nhiệm xã hội ở những người trẻ yêu tri thức, đam mê khoa học. Đây chính là nơi gieo những hạt giống tri thức để cùng nhau nuôi dưỡng một thế hệ nhà khoa học bản lĩnh, giàu trí tuệ và gắn bó và có trách nhiệm với tương lai của đất nước.
Tiến sĩ Nguyễn Hữu Hà, Phó giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Gia Lai, phát biểu tại khóa học. Ảnh: ICISE
Việt Nam cần nhiều hơn những người trẻ dám Embrace the Unknown, dám chấp nhận điều chưa biết. Các bạn nên cởi mở với những trải nghiệm, thử thách và cơ hội mới đến với mình, dám bước ra khỏi vùng an toàn, sẵn sàng đi xa và đóng góp cho một nền khoa học hiện đại, bền vững và nhân văn.
Sau 11 năm tổ chức, Trường hè đón gần 1.900 học viên. Trong đó, gần 400 người (khoảng 20%) đã nhận học bổng và hoàn thành chương trình tiến sĩ, và trên 1.100 người (khoảng 60%) đã tốt nghiệp thạc sĩ tại các quốc gia có nền khoa học tiên tiến.
Từ 2016 đến nay, Trường hè Khoa học Việt Nam được Hội khoa học Gặp gỡ Việt Nam và Trung tâm ICISE bảo trợ, tài trợ chính, tổ chức thường niên ngày một phát triển, trở thành một trường hè thuộc lĩnh vực khoa học.
Các học viên tham gia Trường hè Khoa học Việt Nam. Ảnh: ICISE
Nhiều người đã trở thành giáo sư hoặc đang làm việc tại các trường đại học và tổ chức danh giá như: Đại học Stanford, Học viện Công nghệ Massachuset (Mỹ); Đại học Cambridge, Đại học Oxford (Anh)…, với vai trò nhà nghiên cứu hay ứng dụng khoa học.
Bộ Khoa học và Công nghệ trình Chính phủ lựa chọn ba sản phẩm công nghệ chiến lược cấp thiết, cần ưu tiên triển khai sớm để phát triển kinh tế.
Ba sản phẩm sẽ được lựa chọn từ danh sách 6 công nghệ chiến lược, gồm: thiết bị mạng di động 5G chuẩn ORAN, mô hình ngôn ngữ lớn và trợ lý ảo tiếng Việt, robot di động tự hành, nền tảng blockchain truy xuất nguồn gốc, thiết bị bay không người lái (UAV) và AI camera xử lý tại biên.
Danh sách đã được Bộ trình lên Thủ tướng để báo cáo Ban chỉ đạo Trung ương lựa chọn. Đây là bản rút gọn từ danh mục 11 nhóm công nghệ và 35 nhóm sản phẩm chiến lược được Thủ tướng ban hành hồi tháng 6.
Tại họp báo ngày 5/8 của Bộ Khoa học và Công nghệ, ông Hoàng Anh Tú, Phó vụ trưởng Khoa học, kỹ thuật và công nghệ, cho biết việc chọn ra ba sản phẩm nhằm triển khai làm mẫu, rút kinh nghiệm, truyền cảm hứng và khẳng định Việt Nam có thể làm chủ công nghệ lõi.
Sau khi được phê duyệt, Bộ sẽ ban hành đề án phát triển cho từng sản phẩm tiên phong, như làm rõ đầu ra, lộ trình cụ thể, nguồn lực tài chính, cơ chế đặc thù hỗ trợ trong toàn bộ quá trình nghiên cứu, phát triển cho đến thương mại hóa.
Ông Hoàng Anh Tú, Phó vụ trưởng Khoa học, kỹ thuật và công nghệ. Ảnh: Hoàng Bách
Ông Tú cho biết, để triển khai công nghệ chiến lược, Bộ đã tổ chức khảo sát, làm việc với doanh nghiệp, viện trường lớn tại Hà Nội và TP HCM, xác định công nghệ và sản phẩm cụ thể, quy mô đầu tư và khả năng tham gia phát triển của các doanh nghiệp, viện trường.
Bộ cũng đã thông báo rộng rãi kế hoạch tài trợ đề tài phát triển, kêu gọi các tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp đăng ký. Quỹ phát triển Khoa học và Công nghệ Quốc gia (Nafosted) cũng tái cơ cấu theo hướng rút gọn quy trình, nâng cao hiệu quả phân bổ kinh phí. “Khi nhiệm vụ được phê duyệt và có tổ chức đủ điều kiện chủ trì, Quỹ sẽ cấp ngay kinh phí triển khai, không phụ thuộc vào chu kỳ ngân sách năm”, đại diện Vụ Khoa học, kỹ thuật và công nghệ nói.
Mẫu UAV do Nhà máy Z131 – Tổng cục Công nghiệp Quốc phòng sản xuất, được trưng bày tại Triển lãm Quốc phòng quốc tế 2024. Ảnh: Giang Huy
Trong các buổi làm việc, Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng nhiều lần nhấn mạnh định hướng mới của Việt Nam là chuyển từ một quốc gia sử dụng công nghệ sang làm chủ công nghệ chiến lược. Cách làm của Việt Nam là từ chiến lược, bài toán quốc gia, dần hình thành ra sản phẩm chiến lược, tiếp đến làm chủ công nghệ qua sản phẩm rồi quay lại bắt đầu nghiên cứu khoa học.
Theo Vụ Khoa học, kỹ thuật và công nghệ, thời gian tới Bộ sẽ trình Thủ tướng phê duyệt “Đề án quốc gia phát triển công nghệ chiến lược đến năm 2030 và tầm nhìn đến 2035”. Đề án gồm Chương trình Khoa học và Công nghệ quốc gia phát triển công nghệ chiến lược, với 11 chương trình thành phần – tương ứng 11 nhóm công nghệ chiến lược. Mỗi chương trình thành phần giao cho một bộ, ngành chủ trì.
Bộ cũng sẽ trình Thủ tướng phê duyệt “Đề án phát triển hệ thống trung tâm nghiên cứu và phòng thí nghiệm trọng điểm dùng chung”, tập trung cho công nghệ chiến lược, đặt tại viện trường, khu công nghệ cao, theo mô hình mở, hợp tác công – tư, cho phép các bên tiếp cận, sử dụng. Song song, các văn bản hướng dẫn Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo cũng sẽ được xây dựng, trình cấp có thẩm quyền ban hành để hoàn thiện hành lang pháp lý.
Bất chấp lệnh hạn chế chip từ Mỹ, các công ty AI Trung Quốc đang tích cực chạy đua và liên tục tung ra những mô hình tân tiến.
Công ty Trung Quốc DeepSeek khiến thế giới chấn động khi tung ra mô hình AI giá rẻ V3 vào tháng 12/2024 và R1 tháng 1/2025. TheEconomist nhận định, đây là lần đầu tiên một quốc gia ngoài Mỹ, thậm chí đã bị Mỹ cắt đứt nguồn cung những chip tiên tiến nhất, lại tạo ra được những mô hình mã nguồn mở có thể cạnh tranh với sản phẩm thiết kế tại Thung lũng Silicon.
Theo Bloomberg, cựu Phó thống đốc Ngân hàng Trung ương Trung Quốc Zhu Min cho rằng lợi thế của nước này trong việc phát triển AI sẽ mang đến làn sóng đổi mới có thể tạo ra hơn 100 đột phá tương tự DeepSeek trong 18 tháng tới. Tại Diễn đàn Kinh tế Thế giới diễn ra ở Thiên Tân tháng 6, ông Zhu nhận định, những sản phẩm phần mềm mới sẽ thay đổi bản chất công nghệ của kinh tế Trung Quốc.
Thực tế, nhiều tháng sau màn ra mắt đầy ấn tượng của DeepSeek, các công ty AI tạo sinh của Trung Quốc vẫn đang tích cực chạy đua, liên tục tung ra những mô hình tân tiến. Tính đến ngày 31/7, trên bảng xếp hạng mô hình mã nguồn mở của công ty Mỹ Hugging Face, GLM-4.5 của kỳ lân Zhipu AI dẫn đầu, bám sát phía sau là các mô hình của Alibaba và Tencent. 8 trong số 10 mô hình hàng đầu đến từ Trung Quốc.
Logo của công ty Trung Quốc DeepSeek. Ảnh: VCG
GLM-4.5 ra mắt hôm 28/7, kết hợp khả năng lý luận, viết mã và tác nhân AI. Theo Zhipu AI, mô hình tạo ra những sản phẩm độc lập tinh vi, từ trò chơi tương tác nhỏ đến bản mô phỏng vật lý.
Zhipu AI được truyền thông Trung Quốc xếp vào nhóm “tứ hổ AI”, bên cạnh Baichuan, Moonshot AI và MiniMax – các startup chuyên về mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) đóng vai trò then chốt trong nỗ lực của nước này nhằm cạnh tranh và giảm phụ thuộc vào công nghệ Mỹ. Trong một bài đăng trên blog, các nhà nghiên cứu tại OpenAI nhận xét, Zhipu AI đang “tự xây dựng các mô hình đối thủ với giá cực kỳ cạnh tranh”.
Hôm 27/7, gã khổng lồ công nghệ Tencent phát hành HunyuanWorld-1, một mô hình có thể nhanh chóng tạo ra thế giới ảo 360 độ có thể chỉnh sửa được.
Một đối thủ cạnh tranh khác cũng ra mắt vào tháng 7 là mô hình Kimi K2 của kỳ lân Moonshot AI. Mô hình mã nguồn mở này cho phép các nhà phát triển bỏ qua khâu đào tạo từ đầu và tự do sử dụng, tinh chỉnh, mở rộng theo ý muốn. Với lượng tham số lớn, Kimi K2 tỏ ra vượt trội hơn đối thủ phương Tây Chat GPT 4.1 trong bài kiểm tra khả năng viết mã và Claude 4 Opus trong bài kiểm tra kiến thức khoa học. Kimi K2 đứng thứ 9 trên bảng xếp hạng mô hình mã nguồn mở của Hugging Face.
Theo The Economist, việc bị hạn chế tiếp cận chip có thể giải thích một đặc điểm của ngành AI Trung Quốc khiến người ngoài cuộc bối rối: nỗ lực phát hành các mô hình mã nguồn mở. DeepSeek V3 và Kimi K2 đều có sẵn thông qua các dịch vụ lưu trữ của bên thứ ba như Hugging Face, cũng như có thể tải xuống và chạy trên phần cứng của người dùng. Điều này giúp đảm bảo ngay cả khi công ty không đủ năng lực điện toán để phục vụ trực tiếp khách hàng, các mô hình vẫn được hỗ trợ ở nơi khác. Việc phát hành mã nguồn mở giống như một giải pháp ứng phó với lệnh cấm phần cứng từ Mỹ: Nếu DeepSeek không thể dễ dàng mua chip Nvidia thì Hugging Face có thể.
Cuối tháng trước, bộ phận AI của Alibaba cũng phát hành bản cập nhật cho mô hình lý luận Qwen3, được mô tả là “thông minh hơn, biết nhiều hơn, có thể làm nhiều việc hơn và thực hiện nhiệm vụ của tác nhân tốt hơn”. Họ cũng thông báo trên X rằng đây chỉ là bản cập nhật nhỏ và những bước tiến lớn hơn sẽ sớm xuất hiện.
Theo The Economist, hệ thống của Alibaba có kích thước chỉ bằng khoảng 1/4 Kimi K2, đòi hỏi ít năng lực điện toán hơn để vận hành. Alibaba cũng khác với DeepSeek hay Moonshot khi sở hữu cơ sở hạ tầng đám mây lớn để duy trì hoạt động của các mô hình.
Ông Nhậm Chính Phi trong một cuộc phỏng vấn ở tỉnh Sơn Tây, Trung Quốc, tháng 2/2021. Ảnh: Xinhua
Trong cuộc phỏng vấn với People’s Daily đầu tháng 6, nhà sáng lập Huawei Nhậm Chính Phi nhắc đến tác động của các biện pháp kiểm soát xuất khẩu chip từ Mỹ. Theo giới chuyên gia, bình luận của ông phản ánh quan điểm rằng Mỹ đã không thể ngăn cản những tiến bộ công nghệ của Trung Quốc, đặc biệt trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo.
Trung Quốc có nhiều lợi thế phát triển AI như có hàng trăm triệu người trẻ, nhà sáng lập Huawei nhận định. “Việc sản xuất điện và truyền tải điện lưới của Trung Quốc rất tốt, mạng lưới thông tin liên lạc phát triển nhất thế giới. Về phần mềm, tương lai sẽ có hàng trăm chương trình phần mềm nguồn mở để đáp ứng nhu cầu của toàn xã hội”, ông Nhậm nói thêm.
Jensen Huang, CEO của Nvidia, tham dự một triển lãm tại Bắc Kinh vào tháng 7 và nhận xét: “Các mô hình như của DeepSeek, Alibaba, Tencent, MiniMax và Baidu Ernie Bot đều ở đẳng cấp thế giới, được phát triển tại đây và chia sẻ công khai, thúc đẩy phát triển AI toàn cầu”.
Theo thông tin từ Hội nghị Trí tuệ Nhân tạo Thế giới (WAIC) 2025 diễn ra ngày 26-28/7 ở Thượng Hải, Trung Quốc đã tung ra 1.509 mô hình AI trong tổng số 3.755 mô hình được phát hành trên thế giới, trở thành quốc gia đứng đầu về số lượng mô hình AI. Tuần trước, chính phủ nước này đề xuất thành lập một tổ chức hợp tác AI toàn cầu nhằm thúc đẩy hợp tác công nghệ trên thế giới.
Tuyến cáp quang đất VSTN đi qua Việt Nam, Lào, Thái Lan, Malaysia và Singapore, giúp Internet trong nước giảm phụ thuộc vào cáp quang biển.
Chiều 4/8, Tập đoàn VNPT khai trương hệ thống cáp đất quốc tế VSTN – tuyến truyền dẫn hoàn toàn trên đất liền, dài hơn 3.900 km, kết nối từ Đà Nẵng đến các trung tâm dữ liệu lớn trong khu vực ASEAN.
Đây là tuyến cáp đầu tiên do người Việt làm chủ 100%. VSTN được thiết kế nhằm khắc phục hạn chế của cáp biển, vốn thường xuyên gặp sự cố và mất nhiều thời gian khắc phục. Tuyến giúp đơn vị vận hành có khả năng kiểm soát toàn trình, góp phần giảm thiểu rủi ro gián đoạn kết nối Internet quốc tế.
Sơ đồ tuyến cáp đất VSTN nối từ điểm đầu tại Đà Nẵng (Việt Nam), qua lãnh thổ Lào, Thái Lan, Malaysia đến điểm cuối tại Singapore. Ảnh: Trọng Đạt
VSTN sử dụng công nghệ ghép kênh theo bước sóng DWDM, mỗi bước có dung lượng tối thiểu 300 Gbps. Tổng dung lượng thiết kế toàn tuyến 4 Tbps, có thể mở rộng lên 12 Tbps hoặc cao hơn. Hệ thống này phục vụ nhu cầu truyền tải dữ liệu lớn, phù hợp với các dịch vụ số như Internet tốc độ cao, điện toán đám mây, AI, tài chính số, hội nghị trực tuyến.
Theo Tổng giám đốc VNPT Huỳnh Quang Liêm, từ năm 2022 đến nay, hệ thống cáp quang biển ghi nhận gần 40 sự cố, trung bình 10 lỗi mỗi năm. “Có lúc bốn trên năm tuyến cáp biển quốc tế kết nối đến Việt Nam đồng loạt gặp sự cố, làm suy giảm nghiêm trọng lưu lượng quốc tế, khiến VNPT mất 75% dung lượng”, ông nói.
Ông Liêm cho hay, việc khắc phục sự cố cáp biển phụ thuộc vào nhiều yếu tố khách quan, khiến thời gian xử lý kéo dài. “Thời gian khắc phục từ 2-3 đến 6 tháng. Cá biệt, tuyến AAG có lúc mất 12 tháng để sửa chữa”.
Việc đưa vào vận hành VSTN góp phần đa dạng hóa kết nối ra thế giới và tăng khả năng dự phòng cho hạ tầng viễn thông. Đại diện VNPT cho biết, VSTN đóng vai trò như một “van an toàn” trong hệ sinh thái số quốc gia, giúp giảm tải cho các tuyến cáp biển truyền thống. Tuyến cáp đất liền góp phần đảm bảo kết nối trong các tình huống bất thường do thiên tai, đồng thời đảm bảo sự tự chủ của Việt Nam về công nghệ.
Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng tại sự kiện khai trương tuyến cáp quang đất VSTN, chiều 4/8. Ảnh: Minh Sơn
Tại lễ khai trương VSTN, Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng nhận định “đây là hình ảnh sinh động về Một ASEAN, Một ASEAN số”. Theo ông, hạ tầng viễn thông nay đã trở thành hạ tầng số, hạ tầng của nền kinh tế. Do đó, yêu cầu đặt ra là phải đảm bảo tính an toàn và bền vững.
Ông cho rằng, muốn an toàn, bền vững, Việt Nam phải đa dạng hóa, có nhiều tuyến cáp quang biển, đi nhiều hướng khác nhau, đặc biệt phải có tuyến cáp quang đất liền – vốn có tính hồi phục nhanh.
“Đây là mệnh lệnh của Đảng và Nhà nước về hạ tầng số Việt Nam an toàn và bền vững”, Bộ trưởng nhấn mạnh.
Ông ghi nhận tinh thần “tiến công” của VNPT vì gần 30 năm qua, kể từ khi tham gia làm tuyến cáp đầu tiên vào năm 1996, chưa từng có tuyến cáp quốc tế nào do người Việt làm chủ đầu tư 100%, như VSTN vừa khai trương. Bộ trưởng kỳ vọng sẽ có nhiều tuyến quốc tế do nhà mạng Việt Nam đầu tư, để “hạ tầng số Việt Nam có băng thông siêu rộng, dung lượng siêu lớn, phổ cập, thông minh, công nghệ mở, an toàn, bền vững và xanh”.
Nhà xuất bản Khoa học và Kỹ thuật và Nhà xuất bản Thông tin và Truyền thông chính thức sáp nhập, cùng chung một hành trình mới. Lấy tên sau hợp nhất là: Nhà xuất bản Khoa học – Công nghệ -Truyền thông.
Trụ sở làm việc: Tầng 6, số 115 Trần Duy Hưng, Hà Nội.
Về lịch sử hai Nhà xuất bản
Sự hợp nhất – Tầm nhìn mới
Chúng tôi tin rằng, với sự hợp nhất này, Nhà xuất bản sẽ tiếp tục là chiếc cầu nối vững chắc giữa tri thức – khoa học – công nghệ – đời sống, mang đến những ấn phẩm giá trị, nuôi dưỡng tinh thần học hỏi và sáng tạo của mọi thế hệ.
Nhà xuất bản Khoa học – Công nghệ -Truyền thông.
