Nghiên cứu cơ sở khoa học và thực tiễn để xây dựng mức giới hạn an toàn về chỉ tiêu kỹ thuật, yêu cầu quản lý đối với thuốc nổ nhũ tương dùng cho lộ thiên

Trong quá trình phát triển hạ tầng kinh tế – xã hội của đất nước việc sử dụng vật liệu nổ công nghiệp đã trở nên khá phổ biến và gần như không thể thiếu. Lĩnh vực vật liệu nổ công nghiệp phát triển mạnh mẽ từ những năm 1996 trở lại đây với tốc độ tiêu thụ từ 16 nghìn tấn (trong năm 1996) lên khoảng 156 nghìn tấn (trong năm 2019).

Thuốc nổ phổ biến nhất và được sử dụng nhiều nhất cho lộ thiên tại Việt Nam là thuốc nổ nhũ tương và thuốc nổ nhũ tương năng lượng cao. Các loại thuốc nổ này sử dụng tại các khu vực, khai trường có nước và các khu vực có độ cứng đất đá cao. Vấn đề nổ mìn ngày càng xuống sâu, đặc điểm đất đá cứng thường xuyên gặp phải, nhất là nổ mìn cho việc khai thác quặng như mỏ sắt…cần thiết phải có loại thuốc nổ năng lượng cao.

Tuy nhiên, việc ban hành các tiêu chuẩn cơ sở cho từng loại thuốc nổ nhũ tương không bắt buộc nên công tác quản lý về an toàn kỹ thuật chưa được chặt chẽ. Để ban hành Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về 02 sản phẩm thuốc nổ nhũ tương dùng cho lộ thiên cần phải xác định mức giới hạn an toàn về chỉ tiêu kỹ thuật, yêu cầu quản lý và các phương pháp thử xác định các chỉ tiêu kỹ thuật đối với thuốc nổ nhũ tương dùng cho lộ thiên và thuốc nổ nhũ tương năng lượng cao dùng cho lộ thiên là phù hợp với quy định tại Luật Chất lượng sản phẩm hàng hóa.

Do đó, các nhà nghiên cứu tại Cục Kỹ thuật An toàn và Môi trường công nghiệp, Bộ Công Thương đã tiến hành thực hiện đề tài nghiên cứu khoa học “Nghiên cứu cơ sở khoa học và thực tiễn để xây dựng mức giới hạn an toàn về chỉ tiêu kỹ thuật, yêu cầu quản lý đối với thuốc nổ nhũ tương dùng cho lộ thiên”. Đây là đề tài cấp Quốc gia do Ks Trần Đức Thọ làm chủ nhiệm với mục tiêu hoàn thiện các quy định về thuốc nổ nhũ tương dùng cho lộ thiên và thuốc nổ nhũ tương năng lượng cao dùng cho lộ thiên.

Để thực hiện đề tài, nhóm nghiên cứu đã tiến hành khảo sát về hiện trạng các quy định kỹ thuật, yêu cầu quản lý trong thử nghiệm, sản xuất, sử dụng thuốc nổ nhũ tương dùng cho lộ thiên và thuốc nổ nhũ tương năng lượng cao dùng cho lộ thiên. Trên cơ sở đó, hoàn thiện các quy định về thuốc nổ nhũ tương dùng cho lộ thiên và thuốc nổ nhũ tương năng lượng cao dùng cho lộ thiên.

Cuối cùng, xây dựng mức giới hạn an toàn, yêu cầu quản lý đối với thuốc nổ nhũ tương dùng cho lộ thiên và thuốc nổ nhũ tương năng lượng cao dùng cho lộ thiên. Trong đó, đối với thuốc nổ nhũ tương dùng cho lộ thiên phải công bố hợp quy phù hợp quy định kỹ thuật tại Điều 5 của Quy chuẩn kỹ thuật này, gắn dấu hợp quy (dấu CR) và ghi nhãn hàng hóa trước khi lưu thông trên thị trường.

Còn thuốc nổ nhũ tương năng lượng cao dùng cho lộ thiên sản xuất trong nước phải thực hiện việc công bố hợp quy theo quy định tại Thông tư số 28/2012/TT-BKHCN ngày 12 tháng 12 năm 2012 của Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ quy định về công bố hợp chuẩn, công bố hợp quy và phương thức đánh giá sự phù hợp với tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật và Thông tư số 02/2017/TT-BKHCN ngày 31 tháng 3 năm 2017 của Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 28/2012/TT-BKHCN ngày 12 tháng 12 năm 2012 của Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ quy định về công bố hợp chuẩn, công bố hợp quy và phương thức đánh giá sự phù hợp với tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật.

Sau một năm nghiên cứu, đề tài đã hoàn chỉnh Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về thuốc nổ nhũ tương dùng cho lộ thiên và Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về thuốc nổ nhũ tương năng lượng cao dùng cho lộ thiên. Đồng thời, lập hồ sơ gửi xin ý kiến thẩm định của Bộ Khoa học và công nghệ và trình lãnh đạo Bộ Công Thương ký ban hành theo quy định. Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về thuốc nổ nhũ tương dùng cho lộ thiên và Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về thuốc nổ nhũ tương năng lượng cao dùng cho lộ thiên đã đưa ra được mức giới hạn an toàn về chỉ tiêu kỹ thuật, yêu cầu quản lý đối với thuốc nổ nhũ tương dùng cho lộ thiên.