Phát triển nguồn tin khoa học và công nghệ trong thời đại công nghệ số

Phát biểu tại Hội nghị, ông Trần Đắc Hiến – Cục trưởng Cục Thông tin Khoa học và Công nghệ Quốc gia, Chủ tịch Liên hợp cho biết, trong 20 năm qua, Liên hợp đã đạt được nhiều kết quả tích cực, giúp tăng cường năng lực, tiềm lực thông tin cho các cơ quan thông tin – thư viện, tiết kiệm và sử dụng hiệu quả kinh phí bổ sung nguồn tin khoa học và công nghệ, phục vụ hiệu quả cho cộng đồng nghiên cứu và đào tạo, góp phần thực hiện yêu cầu chuyển đổi số ngành thư viện hiện nay. Đặc biệt, qua 20 kỳ hội nghị toàn quốc được tổ chức, Liên hợp đã góp phần quan trọng trong việc đảm bảo nguồn tin khoa học và công nghệ cho hoạt động nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ, giáo dục đào tạo, đổi mới sáng tạo và tăng cường năng lực thông tin cho các cơ quan thông tin thư viện Việt Nam.

Cục trưởng Trần Đắc Hiến cũng đã chỉ ra một số khó khăn và hạn chế của Liên hợp. Điển hình các hoạt động hợp tác liên thông thư viện, phát triển thư viện điện tử, chia sẻ tài nguyên số, bồi dưỡng, tập huấn nghiệp vụ thông tin – thư viện… còn chậm và chưa thật sự hiệu quả như mong muốn. Nguồn lực tài chính đầu tư cho hạ tầng kỹ thuật công nghệ thông tin và bổ sung, phát triển dữ liệu số của các trung tâm thông tin – thư viện còn hạn chế, nhiều nơi chưa đáp ứng được yêu cầu, nhất là trong bối cảnh chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ hiện nay. Trên cơ sở đó, Cục trưởng đề xuất Hội nghị cùng thảo luận và đưa ra các giải pháp để phát huy các kết quả đã đạt được, đồng thời khắc phục những tồn tại, hạn chế và triển khai những nhiệm vụ mới trong giai đoạn 2025-2030.

Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Lê Xuân Định phát biểu kết luận tại Hội nghị.

Phát biểu kết luận Hội nghị, Thứ trưởng Lê Xuân Định chúc mừng những kết quả mà Liên hợp đã đạt được trong 20 năm qua. Dưới sự bảo trợ của Bộ Khoa học và Công nghệ, Liên hợp thư viện Việt Nam về nguồn tin khoa học và công nghệ đã không ngừng phát triển và lớn mạnh, tập hợp nguồn lực của các cơ quan thông tin, thư viện trong cả nước để tăng cường năng lực đàm phán bổ sung các nguồn tin khoa học và công nghệ quốc tế và chia sẻ các nguồn tin nội sinh. Hoạt động của Liên hợp đã góp phần quan trọng vào việc triển khai Luật Khoa học và Công nghệ, Luật Thư viện, Đề án 1285 về phát triển nguồn tin khoa học và công nghệ và Chương trình chuyển đổi số quốc gia… Thứ trưởng cũng đánh giá cao một trong những giá trị cốt lõi của Liên hợp trong 20 năm qua là đã góp phần đào tạo, nâng cao năng lực của đội ngũ cán bộ thông tin, thư viện và người dùng tin tại các đơn vị thành viên.

Để phát triển Liên hợp giai đoạn đến năm 2030, Thứ trưởng Lê Xuân Định đề nghị Cục Thông tin Khoa học và Công nghệ Quốc gia cùng các đơn vị thành viên tập trung nghiên cứu và triển khai một số nội dung sau:

Thứ nhất, nghiên cứu đề xuất triển khai cơ chế phối hợp bổ sung các cơ sở dữ liệu quốc tế cho các đơn vị thành viên trên cơ sở tăng cường xã hội hóa, giảm sự phụ thuộc vào cơ quan bảo trợ (Bộ Khoa học và Công nghệ).

Thứ hai, tiếp tục phổ biến và thúc đẩy sử dụng các nền tảng Openscience.vn và V-Compas (là công cụ trực tuyến chạy trên nền tảng dữ liệu lớn) tại các đơn vị thành viên Liên hợp.

Thứ ba, triển khai thí điểm Hệ thống định danh cán bộ nghiên cứu (RID) kết nối với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư tại các đơn vị thành viên Liên hợp, làm cơ sở để xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia về khoa học và công nghệ trong thời gian tới;.

Thứ tư, nghiên cứu các giải pháp xây dựng hệ sinh thái hỗ trợ hoạt động nghiên cứu, phát triển và đổi mới sáng tạo, trong đó bao gồm các dịch vụ kỹ thuật số tích hợp trợ giúp cho các nhà nghiên cứu trong toàn bộ chu trình nghiên cứu từ khâu hình thành ý tưởng cho tới khi công bố kết quả nghiên cứu và quảng bá hậu công bố.

PT