Sáng 17/5, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân, Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam, Bộ trưởng Bộ KH&CN Chu Ngọc Anh cùng lãnh đạo một số bộ, ngành Trung ương đã tham dự Lễ kỷ niệm ngày Khoa học và Công nghệ Việt Nam (18/5) tại 2 Viện Hàn lâm (Viện Hàn lâm KH&CN Việt Nam và Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam).
Nhân Ngày Khoa học và Công nghệ Việt Nam(18/5) và kỷ niệm 43 năm ngày thành lập Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chủ tịch Quốc hội biểu dương và ghi nhận những thành tích xuất sắc mà Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, các thế hệ trí thức, các nhà khoa học đã lao động quên mình, vượt qua khó khăn, gian khổ để đạt được trên tất cả các lĩnh vực, nghiên cứu cơ bản, điều tra cơ bản, nghiên cứu phát triển công nghệ, đào tạo nguồn nhân lực khoa học công nghệ ở trình độ cao cho đất nước.
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân phát biểu tại Lễ kỷ niệm. Ảnh: VGP/Nguyễn Hoàng
Nhân dịp này, Chủ tịch Quốc hội đề nghị, bên cạnh những nhiệm vụ Nhà nước giao, Viện cần đẩy mạnh việc ứng dụng triển khai những kết quả nghiên cứu, thành tựu khoa học và công nghệ vào sản xuất và đời sống của nhân dân; thương mại hóa các sản phẩm khoa học phục vụ phát triển kinh tế xã hội.
Bên cạnh đó, Chủ tịch Quốc hội cũng mong muốn Viện tiếp tục nghiên cứu nhằm đổi mới mạnh mẽ cơ chế quản lý hoạt động khoa học công nghệ, tạo môi trường, động lực cho các nhà khoa học cống hiến; Triển khai các chương trình phát triển khoa học cơ bản trong một số lĩnh vực Việt Nam có thế mạnh như Toán học, Vật lý, đa dạng sinh học, khoa học sự sống, khoa học trái đất, khoa học biển; Chú trọng phát triển các lĩnh vực có tính ứng dụng cao, một số lĩnh vực liên ngành giữa khoa học tự nhiên với khoa học kỹ thuật và công nghệ; Xây dựng một số Viện nghiên cứu, phòng thí nghiệm đạt chuẩn quốc tế.
Ngoài nguồn vốn ngân sách Nhà nước, cần huy động các nguồn lực xã hội, trước hết là nguồn lực đầu tư của doanh nghiệp cho ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất, kinh doanh; Hỗ trợ thị trường khoa học công nghệ theo hướng phát triển mạng lưới các tổ chức dịch vụ kỹ thuật, môi giới, chuyển giao, tư vấn, đánh giá và định giá công nghệ; Đóng góp tích cực cho sự phát triển hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia về công nghệ, chuyên gia công nghệ, kết nối cung cầu sản phẩm mới.
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân, Bộ trưởng Bộ KH&CN Chu Ngọc Anh cùng lãnh đạo một số bộ, ngành Trung ương thăm Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam.
Chủ tịch Quốc hội cũng cho rằng, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ cần xây dựng chiến lược phát triển nguồn nhân lực khoa học phù hợp trong bối cảnh cạnh tranh toàn cầu về khoa học và công nghệ, để có đội ngũ cán bộ khoa học đáp ứng trình độ, năng lực cho sự phát triển của Viện trong giai đoạn mới.
Viện cần đẩy mạnh hợp tác khoa học và công nghệ trong và ngoài nước, đặc biệt hoạt động hợp tác quốc tế về khoa học và công nghệ; Tăng cường chủ động hội nhập quốc tế; Chủ động đề xuất với Nhà nước cơ chế chính sách phù hợp với thực tế trong lĩnh vực khoa học và công nghệ để giải quyết được những vấn đề cấp bách đặt ra.
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân thăm gian hàng trưng bày sản phẩm của Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam Ảnh: Lâm Hiển
Phát biểu tại Lễ kỷ niệm tại Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam, thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nhiệt liệt chúc mừng sự phát triển cũng như những thành tựu đạt được trên mọi lĩnh vực của Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam trong suốt 65 năm qua.
Chủ tịch Quốc hội trân trọng cảm ơn các thế hệ nhà khoa học của Viện bằng nhiệt huyết và trí tuệ của mình đã góp phần vun đắp, tạo nền tảng vững chắc cho nền khoa học xã hội Việt Nam. Tuy khó khăn còn nhiều nhưng các thế hệ nhà khoa học, toàn thể cán bộ, công chức, viên chức và người lao động của Viện vẫn luôn nêu cao tinh thần trách nhiệm, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, xây dựng Viện HLKHXHVN là cơ quan nghiên cứu khoa học xã hội đầu ngành của cả nước, được Đảng và nhân dân tin cậy.
Trong bối cảnh đất nước đứng trước cả những thuận lợi, thời cơ đan xen với những khó khăn, thách thức, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đề nghị Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam, để hoàn thành tốt hơn những nhiệm vụ của mình, cần tập trung thực hiện một số nhiệm vụ trọng tâm như: Phát huy thế mạnh nghiên cứu cơ bản của Viện Hàn lâm, tiếp tục tập trung nghiên cứu và kiến giải những vấn đề lý luận và thực tiễn cơ bản của quá trình phát triển, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, tích cực, chủ động hội nhập quốc tế của đất nước. Bên cạnh đó, cần chủ động và kịp thời hơn trong nhiệm vụ tham mưu, tư vấn cho Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị và Ban Bí thư về xây dựng các văn kiện, nghị quyết của Đảng. Các chuyên gia của Viện Hàn lâm cũng cần tích cực tham gia tham vấn các hoạt động của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, của Hội đồng dân tộc và các Ủy ban của Quốc hội…
Đồng thời, Viện Hàn lâm cần tiếp tục nghiên cứu, luận giải, đánh giá, tổng kết các thành tựu và hạn chế, rút ra những bài học kinh nghiệm của việc thực hiện Cương lĩnh xây dựng đất nước năm 1991 và những vấn đề cơ bản và chiến lược đã đặt ra nhưng còn chưa được giải quyết thấu đáo, nhất là về 8 mối quan hệ đã được nêu trong Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội (bổ sung, phát triển năm 2011). Nghiên cứu và luận giải những vấn đề lý luận và thực tiễn mới của đất nước đặt ra trong giai đoạn từ nay đến năm 2030, cung cấp các luận cứ khoa học phục vụ sự lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước trong giai đoạn phát triển mới.
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân thăm một số gian hàng trưng bày sản phẩm do Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam nghiên cứu Ảnh: Lâm Hiển
Cùng với đó, Viện Hàn lâm cần chủ động đẩy mạnh xã hội hoá hoạt động nghiên cứu khoa học để các kết quả nghiên cứu có thể lan toả rộng khắp đến các tầng lớp nhân dân, nhất là giới trẻ, từ đó giúp họ nhận thức rõ và trân trọng các giá trị lịch sử, văn hoá tốt đẹp của dân tộc, làm lan toả lòng yêu nước, tinh thần tự hào dân tộc, tiến tới xây dựng xã hội dân trí cao, xã hội tri thức. Mặt khác, việc làm này sẽ giúp xã hội nhận thức, đánh giá đúng hơn các đóng góp của các nhà khoa học xã hội vào công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, đồng thời tăng cường sự giám sát của xã hội đối với hiệu quả của việc sử dụng các nguồn lực đầu tư cho khoa học và công nghệ.
Nâng cao năng lực hội nhập quốc tế, chủ động xây dựng mạng lưới hợp tác trong nghiên cứu khoa học xã hội và nhân văn, tích cực tham gia mạng lưới nghiên cứu quốc tế và khu vực; tăng cường công bố quốc tế các kết quả nghiên cứu khoa học; từng bước hiện thực hóa mục tiêu xây dựng Viện Hàn lâm thành trung tâm nghiên cứu và đào tạo về khoa học xã hội, khoa học nhân văn, khoa học quốc tế có uy tín trong khu vực.
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân và các đại biểu chụp ảnh lưu niệm Ảnh: Lâm Hiển
Ngày 18.5.1963, tại Đại hội đại biểu toàn quốc của Hội Phổ biến khoa học và kỹ thuật Việt Nam, Chủ tịch Hồ Chí Minh nêu rõ, “nhiệm vụ của khoa học, kỹ thuật là cực kỳ quan trọng, cho nên mọi ngành, mọi người đều phải tham gia công tác khoa học, kỹ thuật, để nâng cao năng suất lao động, sản xuất nhiều của cải vật chất”. Lời dạy của Người đã trở thành kim chỉ nam cho khoa học và công nghệ Việt Nam trong suốt chặng đường bảo vệ và xây dựng đất nước 55 năm qua.
Ngày 18.6.2013, Quốc hội đã thông qua Luật Khoa học và Công nghệ, trong đó quy định lấy ngày 18.5 hàng năm là “Ngày Khoa học và Công nghệ Việt Nam”, nhằm tôn vinh các nhà khoa học và thành tựu khoa học công nghệ, tuyên truyền, phổ biến tri thức khoa học; góp phần nâng cao nhận thức, khơi dậy niềm tự hào về trí tuệ Việt Nam, tinh thần đam mê lao động sáng tạo trong các tầng lớp nhân dân, đặc biệt là thế hệ trẻ Việt Nam trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Nguồn: Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển truyền thông KH&CN