Đồng bằng sông Cửu Long: Thích ứng và thích nghi với tác hại của biến đổi khí hậu và đập thủy điện thượng nguồn sông Mê Kông

Cho đến nay, những khám phá khoa học về sự ảnh hưởng
của các hoạt động của con người, về các hiện tượng như hiệu
ứng nhà kính, l thủng tầng ozon, hiện tượng băng tan, nước
biển dâng làm ngập mặn những vùng thấp ở ven biển, khô hạn
hay ngược lại, mưa như trút nước,… Tóm lại là những dị thường
của khí hậu và thời tiết cực đoan, sự nóng lên của Trái Đất,…
được gọi chung là biến đổi khí hậu (BĐKH).
Biến đổi khí hậu bắt nguồn từ sự phát thải ngày càng dư của
khí nhà kính vào khí quyển. Báo cáo khoa học lần thứ 4 (2007)
của Ủy ban Liên chính phủ về BĐKH (IPCC) cho thấy nồng độ
khí CO2 đã lên tới 397 ppm (phần triệu thể tích) vào năm 2005 và
nay đã lên đến 450 ppm; với nồng độ trung bình tăng là 1,4 ppm
m i năm vào thời kỳ 1960 – 2005 và đã là 1,9 ppm trong chỉ
riêng 10 năm từ 1995 đến 2005, nay thì khoảng 2,0 ppm.
Các nhà khoa học cho rằng hiện tượng Trái Đất nóng lên
đang xảy ra trên toàn thế giới. Các số liệu thống kê về trung bình
nhiệt độ thế giới cho biết trong 600 năm gần đây nhất thì nhiệt
độ chỉ bắt đầu tăng dần lên trong hơn 1 thế kỷ qua, tức là bắt đầu
vào những năm 1900, cùng thời điểm của các cuộc cách mạng
công nghiệp. Và càng ngày, càng nhiều nhà khoa học trên thế
giới tin chắc rằng Trái Đất đang nóng lên là do con người gây ra.
Biến đổi khí hậu sẽ gây nên nhiều loại thiên tai như bão
nhiệt đới, nước biển dâng (NBD) ngày càng cao, cùng với khô
hạn, gió chướng, dòng chảy các con sông bị khô kiệt thì tất yếu
là gây nên hiện tượng xâm nhập mặn ngày càng sâu vào nội
15
đồng cho những vùng thấp trũng. Tác hại của biến đổi khí hậu,
nước biển dâng, xâm nhập mặn, gồm:
1. Biến đổi khí hậu, nước biển dâng, xâm nhập mặn sẽ ảnh
hưởng đến lượng mưa, nhiệt độ và nước dùng cho nông nghiệp.
2. Đến năm 2080, sẽ có khoảng 1,8 tỷ người sống trong tình
trạng khan hiếm nước, đặc biệt là Bắc Trung Quốc, Trung Đông,
Nam Mỹ và phía Bắc Nam Á. Đến năm 2080, thế giới sẽ có
thêm 600 triệu người bị suy dinh dưỡng.
3. Khoảng 330 triệu người sẽ mất ch ở tạm thời hoặc vĩnh
viễn do xâm nhập mặn nếu nhiệt độ Trái Đất tăng thêm 3-4oC.
4. Tốc độ tuyệt chủng của các loài sẽ tăng lên nếu nhiệt độ
ấm lên khoảng 2oC.
5. Các căn bệnh chết người sẽ lan rộng. Có thể có thêm 400
triệu người bị bệnh sốt rét.