Có một quan điểm cho rằng, nếu mỗi ngày ăn một quả táo sẽ không cần đến gặp bác sỹ, nhưng một nghiên cứu mới đây đã minh chứng, nếu thay quả táo bằng đĩa salad trái cây thì ích lợi đem lại cho cơ thể còn nhiều hơn thế nữa. Kết quả của nghiên cứu là bằng chứng mới nhất trong chuỗi các nghiên cứu về lợi ích sức khỏe lâu dài của việc ăn trái cây hằng ngày.
Một nhóm nghiên cứu từ Đại học Quốc gia Singapore (NUS) đã phân tích dữ liệu của 13.738 người trong gần 2 thập kỷ và phát hiện rằng, những người ăn khoảng ba phần trái cây mỗi ngày (hoặc nhiều hơn) trong giai đoạn trung niên có khả năng giảm nguy cơ mắc các triệu chứng trầm cảm thấp hơn 21% so với những năm sau đó. Các triệu chứng này không chỉ đơn thuần là trầm cảm, mà còn suy giảm chức năng nhận thức, mất ngủ, kém tập trung và tăng mệt mỏi.
Giai đoạn đầu tiên của nghiên cứu diễn ra từ năm 1993 đến 1998, khi những người tham gia với độ tuổi trung bình là 51 được đánh giá về lượng trái cây tiêu thụ hằng ngày. Sau đó, vào các năm 2014 đến 2016, với độ tuổi trung bình của người tham gia là 73 tuổi, các nhà nghiên cứu đã kiểm tra sức khỏe tâm thần của người tham gia bằng Thang đo Trầm cảm Geriatric. Khoảng 3.180 (23,1%) người tham gia đã phản hồi rằng họ có 5 hoặc nhiều hơn các triệu chứng được nêu ra trong khảo sát. Sau khi điều chỉnh các yếu tố lối sống như hút thuốc, hoạt động thể chất, chất lượng giấc ngủ và các bệnh lý liên quan đến tuổi tác khác, các nhà nghiên cứu nhận thấy rằng, những người tiêu thụ ba phần trái cây trở lên mỗi ngày có các triệu chứng trầm cảm thấp hơn đáng kể.
GS Woon-Puay Koh – Trưởng nhóm nghiên cứu tại Đại học Y NUS Yong Loo Lin cho biết, nghiên cứu của chúng tôi nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tiêu thụ trái cây như một biện pháp phòng ngừa trầm cảm liên quan đến tuổi già. Trong nghiên cứu của chúng tôi, những người tham gia ăn ít nhất ba phần trái cây mỗi ngày, so với những người ăn ít hơn một phần mỗi ngày, đã giảm đáng kể khả năng mắc chứng trầm cảm liên quan đến tuổi già ít nhất 21%. Nghiên cứu này được thực hiện tại Singapore, các loại trái cây phổ biến ở đây là dưa hấu, cam, quýt, chuối và táo được tiêu thụ rộng rãi.
Trong nghiên cứu, một phần trái cây thường được coi là một quả táo vừa hoặc một cốc dâu tây. GS Woon-Puay Koh cho biết, điều này có thể đạt được bằng cách ăn một đến hai phần trái cây sau mỗi bữa ăn. Nghiên cứu cho thấy không có sự khác biệt nào trong kết quả giữa các loại trái cây có chỉ số đường huyết cao và thấp. Do đó, đối với những người mắc bệnh tiểu đường, họ có thể chọn trái cây có chỉ số đường huyết thấp để không tăng đường huyết nhiều như những loại có chỉ số cao.
Theo các nhà nghiên cứu, việc duy trì lượng trái cây tiêu thụ mỗi ngày chính là chìa khóa để bảo vệ sức khỏe tinh thần, đặc biệt là cho người từ 40-65 tuổi. Mối liên hệ này vẫn chưa thực sự rõ ràng, nhưng nhóm nghiên cứu tin rằng các chất chống ôxy hóa cao và các đặc tính chống viêm có trong trái cây, như flavonoid, carotenoid và vitamin C, có thể đóng vai trò giảm căng thẳng ôxy hóa và giúp bảo vệ não khỏi sự thoái hóa. Cũng cần lưu ý rằng, việc tiêu thụ rau không cho thấy mối liên hệ nào giữa sức khỏe tinh thần và chế độ ăn uống trong số 13.738 người tham gia nghiên cứu.
GS Woon-Puay Koh khẳng định, nghiên cứu của họ nhằm kiểm tra mối quan hệ giữa việc tiêu thụ trái cây và rau quả trong giai đoạn trung niên với nguy cơ mắc các triệu chứng trầm cảm ở tuổi già. Theo các nghiên cứu trước đó, bao gồm nghiên cứu của Nhật Bản năm 2022 phát hiện ra rằng, trái cây (không phải rau quả) giúp giảm nguy cơ trầm cảm liên quan đến tuổi già; nghiên cứu năm 2021 tại Úc, với những người tham gia có độ tuổi 15-45, không kết luận được điều này. Nghiên cứu mới nhất này là nghiên cứu lớn nhất, tập trung vào 14 loại trái cây trong một nhóm tuổi cụ thể trong khoảng thời gian dài.
Dù nghiên cứu này mới chỉ được thực hiện tại Singapore, tuy nhiên kết quả của nghiên cứu được củng cố bởi kết quả của các nghiên cứu trước đây tại Mỹ (năm 2018 và 2021) khi đã tìm thấy mối liên hệ giữa việc tiêu thụ trái cây và tỷ lệ mắc các triệu chứng trầm cảm ở người lớn, với dữ liệu từ Khảo sát Sức khỏe và Dinh dưỡng Quốc gia Mỹ. Nghiên cứu năm 2018 cho rằng, việc tiêu thụ chuối có thể có thêm lợi ích nhờ nồng độ tryptophan cao, một tiền chất của serotonin đóng vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh tâm trạng.
Từ những kết quả tích cực này, các nhà nghiên cứu hiện đang lên kế hoạch xem xét kỹ hơn mối liên hệ này để tìm hiểu xem trái cây có thể bảo vệ sức khỏe tinh thần như thế nào khi chúng ta già đi.
Xuân Bình (theo Newatlas)