Ninh Bình: Đẩy mạnh khởi nghiệp đổi mới sáng tạo từ điểm tựa văn hóa và di sản

Hội thảo là diễn đàn quan trọng, tạo cơ hội thuận lợi để các chuyên gia, các nhà khoa học, nhà đầu tư cùng nhau chia sẻ kinh nghiệm, kiến thức, kết nối, tìm kiếm cơ hội hợp tác, khai thác tối ưu hoá nguồn lực; cùng nhau đưa ra các giải pháp hỗ trợ phát triển các mô hình khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo (ĐMST), góp phần thúc đẩy hơn nữa sự phát triển của hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo (KNST) xanh tại Ninh Bình, hướng đến xây dựng Ninh Bình trở thành một điểm đến hấp dẫn cho các doanh nghiệp KNST, nhà đầu tư và các đối tác quốc tế, qua đó đóng góp vào phát triển kinh tế – xã hội của thành phố, của vùng và đất nước.

Đến thời điểm hiện tại, Ninh Bình là địa phương duy nhất của Việt Nam và Đông Nam Á sở hữu Di sản hỗn hợp văn hóa và thiên nhiên thế giới. Năm 2024, lần đầu tiên Bộ KH&CN công bố chỉ số ĐMST các tỉnh, thành phố, trong đó Ninh Bình xếp thứ 16/63 toàn quốc. Từ năm 2022, tỉnh Ninh Bình thực hiện tự chủ về ngân sách. Từ một tỉnh thuần nông, đến nay, công nghiệp và dịch vụ đã chiếm tỉ trọng hơn 90% trong cơ cấu kinh tế. Ninh Bình tiếp tục khẳng định là một trung tâm cơ khí ô tô, trung tâm chế biến rau quả, nước giải khát; ngành vật liệu xây dựng của tỉnh được cơ cấu lại theo hướng ứng dụng thành tựu KH&CN để sản xuất vật liệu xanh; tích cực thúc đẩy chuyển đổi năng lượng, thu hút đầu tư các dự án năng lượng xanh, phát triển công nghiệp môi trường.

Tại Ninh Bình bước đầu định hình một số thành tố cấu thành trung tâm ĐMST ngoài trời với tổ hợp các công viên di sản, công viên văn hóa, công viên động vật hoang dã, công viên đất ngập nước, các khu vực dịch vụ kinh tế ban đêm, show diễn thực cảnh… Đã định hình rõ chiến lược thu hút đầu tư vào các ngành công nghiệp – dịch vụ mới nổi dựa vào ứng dụng thành tựu khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo (KH,CN&ĐMST). Cùng với đó là đẩy mạnh phát triển nông nghiệp sinh thái, hữu cơ, tuần hoàn, phát thải các-bon thấp, thúc đẩy khởi nghiệp ĐMST những sản phẩm nông nghiệp đa giá trị, tích hợp di sản cảnh quan nông nghiệp vào xây dựng đô thị di sản thiên niên kỷ, thực hiện hòa hợp nông thôn – đô thị.

Phát biểu đề dẫn tại Hội thảo, đồng chí Phạm Quang Ngọc, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh khẳng định: Quán triệt chủ trương của Đảng về KH,CN&ĐMST, coi đó là một trong những đột phá chiến lược của đất nước trong bối cảnh chuyển đổi số hiện nay, tỉnh Ninh Bình từng bước tiến hành cơ cấu lại các ngành kinh tế truyền thống dựa vào ứng dụng thành tựu KH&CN và thúc đẩy ĐMST, đẩy mạnh chuyển đổi số, chuyển đổi xanh. Cùng với đó là khởi tạo các ngành kinh tế mới nổi dựa trên thúc đẩy khởi nghiệp ĐMST – giải pháp đột phá để xây dựng Ninh Bình trở thành một trung tâm ĐMST của vùng trên cơ sở tận dụng, nắm bắt, thương mại hóa các sáng chế, ý tưởng ĐMST, từng bước đổi mới mô hình tăng trưởng, cơ cấu lại nền kinh tế của địa phương.

Chủ tịch UBND tỉnh Phạm Quang Ngọc chỉ rõ: Dựa vào tiềm năng, lợi thế sẵn có của một địa phương sở hữu giá trị nổi bật toàn cầu về Di sản Văn hóa và Thiên nhiên thế giới – Quần thể danh thắng Tràng An, giá trị đặc biệt của Cố đô Hoa Lư với di sản đồ sộ, dày đặc, phong phú, Ninh Bình có điều kiện thuận lợi cho đẩy nhanh xây dựng thành một trung tâm khởi nghiệp ĐMST ngoài trời và từng bước khởi tạo một trung tâm KNST trong nhà.

Tuy vậy, đến nay ngưỡng phát triển của tỉnh Ninh Bình đòi hỏi phải có đột phá về tư duy, tầm nhìn, động lực phát triển dựa trên ứng dụng thành tựu KH&CN và thúc đẩy ĐMST, trọng tâm là thương mại hóa các ý tưởng ĐMST gắn với khởi tạo đồng bộ hệ sinh thái khởi nghiệp ĐMST, lấy xây dựng trung tâm ĐMST trong nhà làm hạt nhân, lấy phát triển trung tâm ĐMST ngoài trời làm động lực.

Đồng chí mong muốn, Hội thảo là thông điệp mạnh mẽ gửi đến các nhà đầu tư về mức độ sẵn sàng của tỉnh Ninh Bình để mời gọi, thu hút các nhà đầu tư chiến lược về phát triển các ngành kinh tế mới nổi dựa trên động lực ĐMST và thương mại hóa các thành tựu KH&CN.

Phát biểu tại Hội thảo, Thứ trưởng Bộ KH&CN Hoàng Minh chia sẻ: Hiện nay, việc xây dựng hệ sinh thái KNST quốc gia hiệu quả, liên kết chặt chẽ giữa các thành phần đang là mục tiêu, nhiệm vụ cấp bách. Thời gian qua, hệ sinh thái KNST của Việt Nam đã phát triển mạnh mẽ, góp phần tạo lập hơn 3.800 doanh nghiệp dựa trên tài sản trí tuệ, đủ năng lực tiếp cận thị trường toàn cầu. Mạng lưới hỗ trợ KNST đang phát triển năng động, hiệu quả với sự tham gia tích cực của các chủ thể trong hệ sinh thái; văn hóa, tinh thần KNST lan tỏa mạnh mẽ, khát vọng vươn lên.

Trung tâm Hỗ trợ KNST quốc gia, Trung tâm ĐMST quốc gia và gần 20 Trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp ĐMST của các địa phương; 208 quỹ đầu tư, 84 vườn ươm, 35 tổ chức thúc đẩy kinh doanh đang trở thành các tổ chức dẫn dắt, kết nối nguồn lực. Năm 2024, hệ sinh thái KNST của Việt Nam tăng 2 bậc, vươn lên vị trí thứ 56 trong bảng xếp hạng Chỉ số hệ sinh thái khởi nghiệp toàn cầu của Startup Blink.

Thứ trưởng Hoàng Minh thông tin, hiện nay Bộ KH&CN đang xây dựng hồ sơ lập đề nghị xây dựng Luật KH&CN sửa đổi (dự kiến trình Quốc hội vào cuối năm 2025). Trong đó sẽ thống nhất, đồng bộ hóa, luật hoá các vấn đề lớn, có tính cơ bản như chính sách sử dụng nguồn vốn ngân sách để đầu tư cho ĐMST, KNST, mô hình quỹ quốc gia về ĐMST, KNST; chính sách ưu đãi về thuế, sử dụng tài sản công…

Bộ đề nghị Ninh Bình và các địa phương đồng hành, phối hợp xây dựng, hoàn thiện hành lang pháp lý về ĐMST, KNST, góp phần tạo ra hệ sinh thái KNST sôi động, bền vững, để KH,CN&ĐMST thực sự là động lực, đột phá chiến lược nhằm đổi mới mô hình tăng trưởng, tạo bứt phá về năng suất, chất lượng, hiệu quả, sức cạnh tranh của nền kinh tế.

Thứ trưởng Bộ KH&CN Hoàng Minh phát biểu tại Hội thảo.

Thứ trưởng cho biết, Bộ KH&CN trân trọng và ghi nhận các nỗ lực của tỉnh Ninh Bình trong hoạt động hỗ trợ KNST và phát triển kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn. Với sự quan tâm chỉ đạo thường xuyên của lãnh đạo tỉnh, sự cố gắng của các cơ quan quản lý nhà nước, đặc biệt là cộng đồng doanh nghiệp KNST, tin tưởng hệ sinh thái KNST của Ninh Bình sẽ tiếp tục phát triển, trở thành trung tâm kết nối doanh nghiệp KNST với các đối tác quốc tế, giúp Ninh Bình khai thác tối đa lợi thế du lịch, công nghiệp văn hóa và kinh tế di sản.

Thứ trưởng mong muốn, qua các hoạt động này, chuỗi hoạt động phát triển hệ sinh thái, liên kết địa phương, vùng sẽ tiếp tục được mở rộng, kết nối giữa các thành phần trong hệ sinh thái ngày càng chặt chẽ hơn nữa. Đồng thời, thông qua diễn đàn này kỳ vọng các chuyên gia, nhà đầu tư, cơ quan quản lý sẽ thực sự chia sẻ, thu được những kiến nghị, nhu cầu, mong muốn thực tiễn từ cộng đồng, từ đó cùng có những giải pháp thiết thực để “khai mở, kiến tạo” những tiềm năng KNST cả nước nói chung, tỉnh Ninh Bình nói riêng.

Tại Hội thảo các đại biểu đã trình bày tham luận và trao đổi thảo luận xoay quanh: Kinh nghiệm về phát triển kinh tế sáng tạo, kinh tế số và hệ sinh thái khởi nghiệp ĐMST hội nhập quốc tế; Phân tích điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội, thách thức cho tỉnh Ninh Bình đẩy mạnh chuyển đổi số gắn với xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp ĐMST hội nhập quốc tế tại Ninh Bình; Phân tích nguồn nhân lực của tỉnh Ninh Bình; Giải pháp thúc đẩy kết nối mạng lưới trường đại học, viện nghiên cứu trong nước và quốc tế; Khởi nghiệp ĐMST trong xây dựng mô hình kinh doanh mới hướng vào khách hàng mới, dịch vụ mới, quy trình mới dựa trên khả năng tích hợp đa giá trị và hội nhập quốc tế…; Bàn về đặc điểm, giải pháp khởi nghiệp ĐMST dựa trên lĩnh vực văn hoá, nghệ thuật, mỹ thuật công nghiệp, quà tặng du lịch. Khởi nghiệp ĐMST trong lĩnh vực thương mại hóa, doanh nghiệp hóa các ý tưởng, phát minh, sáng chế công nghệ thông tin, công nghệ sinh học, công nghệ năng lượng, vật liệu mới. Một số mô hình kinh doanh mới trong KNST – Những vấn đề đặt ra cho doanh nghiệp tỉnh Ninh Bình…