Chương trình quốc gia tạo ra các sản phẩm bằng công nghệ tiên tiến

Thông tin được Thứ trưởng Khoa học và Công nghệ Trần Hồng Thái nêu tại Hội thảo Hướng dẫn triển khai Chương trình sản phẩm quốc gia đến năm 2030, do Bộ Khoa học và Công nghệ tổ chức, ngày 16/8.

Chương trình phát triển sản phẩm quốc gia giai đoạn 2010-2020 đã triển khai 13/18 sản phẩm. Mục tiêu của chương trình góp phần hình thành, phát triển các sản phẩm hàng hóa thương hiệu Việt Nam bằng công nghệ tiên tiến, có khả năng cạnh tranh về chất lượng, nâng cao năng lực đổi mới công nghệ của doanh nghiệp và tiềm lực công nghệ quốc gia…

Theo thứ trưởng Thái, chương trình được triển khai bám sát mục tiêu đề ra, đã hình thành các sản phẩm của Việt Nam bằng công nghệ tiên tiến, có quy mô lớn. Trong đó có sản phẩm lúa gạo chất lượng cao; nghiên cứu tạo giống mới thích ứng với biến đổi khí hậu; xây dựng được gói kỹ thuật thâm canh giảm 50% nhu cầu hạt giống nhưng vẫn đảm bảo năng suất đã mang lại doanh thu gián tiếp 1.500 tỷ đồng/năm; sản phẩm giàn khoan dầu khí di động, giúp doanh nghiệp tham gia giảm được chi phí đầu tư so với nhập khẩu từ 10-15% (tương đương khoảng 23 triệu USD).

“Các kết quả này có tính lan tỏa và tác động tích cực, nâng cao hiệu quả của hoạt động khoa học công nghệ, thu hút được sự tham gia của doanh nghiệp, góp phần phát triển kinh tế”, Thứ trưởng nói.

Tại hội thảo, lãnh đạo Bộ Khoa học và Công nghệ đề nghị các đơn vị tiếp tục nghiên cứu, ứng dụng công nghệ tiên tiến, thành tựu của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư vào sản xuất, phát triển các sản phẩm quốc gia nhằm tăng năng suất, chất lượng và khả năng cạnh tranh của sản phẩm trên thị trường trong nước và quốc tế. Đến năm 2030, hình thành và phát triển tối thiểu 10 sản phẩm quốc gia mới.

Hiện Bộ Khoa học và Công nghệ đã xây dựng, ban hành Thông tư về quy định quản lý Chương trình phát triển sản phẩm quốc gia đến năm 2030.

Tại hội thảo, các đại diện doanh nghiệp, tổ chức đã thảo luận về các quy định quản lý, cùng đưa ra vướng mắc, khó khăn để điều chỉnh trong khuôn khổ trách nhiệm của Bộ Khoa học và Công nghệ .

Ông Nguyễn Mạnh Hải, đại diện tập đoàn Viettel, cho biết đây là lần đầu tiên đơn vị tiếp cận hướng dẫn triển khai chương trình phát triển sản phẩm quốc gia. Ông đề nghị chương trình bổ sung các sản phẩm mang tính cốt lõi, nền tảng liên quan đến vũ trụ, bán dẫn, năng lượng mới.

Còn ông Trần Mạnh Báo, Chủ tịch tập đoàn ThaiBinh Seed, cho biết công ty của ông đã tham gia chương trình sản phẩm quốc gia trong giai đoạn 2020-2021. Từ việc triển khai các nhiệm vụ, trình độ quản lý công nghệ, nghiên cứu ứng dụng của công ty được nâng lên rõ ràng.

Ông Báo cho biết, công việc kinh doanh của đơn vị cũng ổn định và bền vững hơn, dù thời gian qua có nhiều khó khăn, đặc biệt là ảnh hưởng của dịch Covid-19. “Chương trình có ý nghĩa lớn đối với ngành nông nghiệp, góp phần đảm bảo an ninh lương thực và cải thiện đời sống người dân”, ông nói

Tại hội thảo, ông Báo đề nghị cần đẩy nhanh tiến độ thực hiện chương trình sản phẩm quốc gia; cho các doanh nghiệp đã tham gia từ trước được tiếp tục phát triển sản phẩm ở giai đoạn tiếp theo; đồng thời yêu cầu bộ cần có phương án tạo cơ chế thông thoáng cho doanh nghiệp…

TS Đỗ Hữu Hào, Chủ nhiệm Chương trình cho biết Chương trình phát triển sản phẩm quốc gia giai đoạn 2010-2020 được Thủ tướng phê duyệt gồm 18 sản phẩm.

Trong đó Bộ Khoa học và Công nghệ chủ trì 3 sản phẩm là Thiết bị nâng hạ có sức nâng lớn, sản phẩm an ninh, an toàn mạng thông tin (gồm hai sản phẩm) và sản phẩm động cơ sử dụng cho phương tiện giao thông vận tải (gồm 2 sản phẩm);

Bộ Y tế chịu trách nhiệm 1 sản phẩm là vaccine phòng bệnh cho người;

Bộ Công Thương 01 sản phẩm là Giàn khoan dầu khí di động;

Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn chủ trì 5 sản phẩm là: Sản phẩm lúa gạo Việt Nam chất lượng cao, năng suất cao; sản phẩm nấm ăn và nấm dược liệu; sản phẩm cá da trơn Việt Nam chất lượng cao và các sản phẩm chế biến từ cá da trơn; tôm nước lợ; cà phê Việt Nam chất lượng cao;

Bộ Quốc phòng chịu trách nhiệm 3 sản phẩm.

Theo ông Hào, trong số nhóm sản phẩm đã phê duyệt có 05 nhóm sản phẩm chưa được triển khai, trong đó có 2 thuộc nhóm đảm bảo an ninh, an toàn thông tin, 2 thuộc nhóm động cơ sử dụng cho phương tiện giao thông và vi mạch điện tử.

Một số sản phẩm đã phê duyệt được Thủ tướng cho phép thực hiện tiếp trong giai đoạn đến 2030 để tiếp tục hoàn thiện sản phẩm, ổn định chất lượng, nâng cao chất lượng và quy mô sản xuất theo mục tiêu đã phê duyệt, bao gồm: vaccine phòng bệnh cho vật nuôi, Sâm Việt Nam, lúa gạo Việt Nam chất lượng cao, năng suất cao, nấm ăn và nấm dược liệu, cà phê Việt Nam chất lượng cao, cá da trơn Việt Nam chất lượng cao và các sản phẩm từ cá da trơn, tôm nước lợ (tôm sú và tôm thẻ chân trắng) và vi mạch điện tử.

Bùi Toàn